Birbirinden farklı birçok anne baba tavrı vardır. Ebeveynler farkında
olmadan bu tavırlardan birini sergiliyor ve elbet ki o tavrın
çocukları için en doğrusu olduğuna inanıyolar. Pekala çocuğunuz için en
sağlıklı anne baba tavrı hangisi ?
1- Çok Hami Anne-Baba Tavrı:
Çocuğun her an denetim altında tutulduğu, çok ilgi ve alaka gösterildiği,
ziyan gelebilir telaşı ile gündüzleri bile sokağa çıkması istenmediği
yahut kısıtlandığı aile tipidir. Bu tip ailelerde yetişen çocuklar, aileye çok
bağımlı, özgüveni olmayan, duygusal açıdan zayıf, sıkıştırıldığında
diğerlerine kabahat atabilecek yapıda olabilmektedirler. Bu tavrı
sergilerken çocuğunuza uygunluk yaptığınızı düşünüyor olabilirsiniz ama
onun bir birey olduğunu ve hayatta yalnız kalabilmesi gerektiğini
unutmamalısınız. Çocuğunuzun ileride kendi ayakları üzerinde
durabilmesi için hami tavrı tadında bırakmak gerekir.
2-Baskıcı ve Otoriter Anne-Baba Tavrı:
Aile katı, kuralcı ve disiplinlidir. Anne /baba yahut her ikisinin de otoriter
tavrı karşısında, çocuk nazik, dürüst, disiplinli, yardımsever ve dikkatli
olmasına karşın, ürkek, utangaç, kendine itimadı olmayan yahut çok
zayıf, diğerlerinin tesiri altında kalabilen, hassas, korkak, kendi başına
iş yapma yeteneği gelişmemiş bir yapıya sahip olabilirler. Kural ve
disiplin hayatımızda her vakit olması gereken bir şeydir ama bunun
aşırısı çocukta özgüven eksikliğine sebep olur. İş ve toplumsal hayatında
kaçıngan-çekingen bir kişilik yapısı stantlar. Bu tavrın sonucu toplumsal
fobiye kadar varabilir. Kurallar her vakit olmalıdır ancak çok baskıdan
uzak durulmalıdır.
3- Çok Hoşgörülü Anne-Baba Tavrı:
Baskıcı ve otoriter tavrın tam bilakis bu tip ailelerde çocuk tek
hükmedendir. Aile tüm hayatını çocuğun istek ve isteğine nazaran belirler.
Aile çocuğa çok sevgi gösterir. Bütün tavırları istikrarsız ve çocuk
merkezlidir. Bu tip ailelerde çocuk ne derse o olur. Bu türlü ailelerde
yetişen çocuklar; bencil, sevgi arsızı, kural tanımayan, doyumsuz kişilik
yapılarına sahip olabilmektedirler. Bu çocuklar toplumsal hayatta geçimsiz,
toplumsal tarafları zayıf ve benmerkezci bir yapıya sahip bir görünüm
çizerler. Ne çok baskıcı ne de çok hoşgörülü olmak gerekir. Her ailede
kural ve sorumluluklar olmalı, çocuk bunları şuurlu yapmalı ve ahenk
sağlamalıdır. Çok müsamaha gösterilen çocuklar hayat başarısına
ulaşmakta hayli zorluk çekerler.
4- Kararsız ve İstikrarsız Anne-Baba Tavrı:
Bu tip aileler ekseriyetle anne ve babanın yeterli anlaşamadığı ve her iki
tarafın da baskın karaktere sahip olduğu ailelerdir. Anne / babanın
çocukla ilgili bir bahiste evet dediğine, başkası hayır diyebilmekte çocuk
hangisine bakacağına, hangisine uyacağına karar verememekte
çoğunlukla kararsız kalarak rastgele bir reaksiyon vermemeyi tercih
etmektedir. Bu tip ailelerde yetişen çocuklar ekseriyetle kararsız, her türlü
etkilenmeye açık, tutarsız, çabuk karar değiştirebilen çocuklardır. Tıpkı
vakitte duygusal açıdan istikrarsız bir yapıya sahip olmaları da
mümkündür. Aile içinde ki en kıymetli şey tutarlılıktır. Anne ve babanın
ağzından çıkan her kelam ve yapılan her davranış birebir olmalıdır. Aksi
takdirde çocuk annenin müsaade vermediği bir şeyi babadan ister ve elde
ederse hem aile içinde ki olması gereken otorite sarsılır hem de çocuk
neyin yanlışsız neyin yanlış olduğunu öğrenemez hale gelir, baş karışıklığı
yaşar.
5-Mükemmeliyetçi Anne / Baba Tavrı:
Bu tip ailelerde anne ve baba çocuklarının her bahiste harika
olmalarını isterler. Ekseriyetle benmerkezci bireylerin oluşturduğu bu
ailelerin çocuklarında; yaptığı işi beğenmeme, yetersiz olduğu duygusu,
devamlı olarak diğerlerini memnun etmeye çalışma hisleri görülebilir.
Bu tavır sonunda çocuklarda otoriter anne-baba tavrında olduğu üzere
toplumsal fobi ve özgüven eksikliği oluşabilir. Çocuğunuzun neye yeteneği
varsa onu yapmasına müsaade verin. Sizin istediğiniz doğrultuda gitmeye
zorlanırsa hem başarısız hem de mutsuz bir gelecek onu bekler.
6-Reddedici Anne- Baba Tavrı:
Bu aileler farkında olarak yahut olmayarak çocuğun tüm isteklerini
aksatırlar. Çocuğun aslında istenmediğini hissettirmek ve çocuğa karşı
düşmanca tavırlar beslemek olarak da tanım edilebilir. Bu tip ailelerde
yetişen çocuklarda kendisinden daha zayıf olanı ezme, tüm etrafına
karşı nefret besleme, kimseye güvenememe, etrafındakilere düşmanca
tavır sergileme kanılarına sahip olabilirler.
7-Tutarsız Anne- Baba Tavrı Tutumu:
Bu tip ailelerde genelde kurallar yoktur. Anlık tahliller, anlık arbedeler
ve anlık mutluluklar vardır. Çocuk için konulan kuralların bazen çok katı
bir biçimde uygulandığı, bazen de hiç yokmuş üzere davranıldığı tavırlar;
çocukta güvensizlik, kurallara karşı kayıtsızlık, çözümün modülü olmayı
reddetme, kararsız ve kişiliksiz karakter yapısı meydana gelebilmektedir.
8- Hoşgörülü ve İnanç Verici Anne-Baba Tavrı:
Ülkü aile tipine uygun bir yapıdır. Bu tip ailede temel kural ve
kısıtlamalar haricinde çocuklar özgür bir halde, ancak sorumluluklarının
şuurunda olarak yetişirler. Birey olmanın ayırtına varan çocukların
özgüvenleri tam, toplumsal bağlantıları kuvvetli olur. Bu tavırla yetiştirilen
çocuklar geleceğin ülkü yetişkin adaylarıdır.
Çocuk yetiştirirken müsamaha, kural, hudut koyma, muhafaza ve kollama
davranışlarının hiç birinde çoka kaçılmamalıdır. Hem tüm bunlar
dozunda olur hem de dengeli ve kararlı davranılırsa ülkü bir yetiştirme
üslubunda bulunmuş olursunuz.
Ömür uzunluğu süren bu ebeveynlik seyahatinde hepinize, çocuklarınızla
olumlu anılar biriktireceğiniz keyifli günler dilerim…
