Plasentanın yani bebeğin eşinin rahim ağzını ve doğum yolunu kapatması olarak tanımlanan plasenta previa, anne ve bebeğin hayatını riske atabilen bir durum olarak biliniyor. Bu tablonun erken teşhis edilerek sağlıklı bir gebelik ve doğum süreci geçirilmesi için; anne adaylarının denetimlerini ihmal etmemesi, bu mevzuda tecrübeli uzmanlarla takiplerin yürütülmesi ve gerekli müdahalelerin vaktinde yapılması ehemmiyet taşıyor. Memorial Şişli Sağlıksıznesi Bayan Sağlıksızlıkları ve Doğum Bölümü’nden Jinekoloji Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Boyraz, plasenta previa hakkında bilgi verdi.
Bebeğin eşi doğum yolunu kapatmışsa…
Plasenta previa, plasentanın yani bebeğin eşinin rahim ağzı ve doğum yolunu kapatması durumudur. Bu sorun, doğal doğumu imkansız kılmakla birlikte önemli kanama riskini de beraberinde getirmektedir. Yaklaşık olarak 1000 doğumun 4’ünde plasenta previa görülür. 20 haftanın üzerinde vajinal kanama ile doktora başvuran tüm hamilelerde plasenta previadan şüphelenilir ve gerekli değerlendirmeler bu doğrultuda yapılır. Bu sağlıksızlarda, ultrasonografik muayene ile plasentanın yerleşimi belirlenmeden vajinal muayene katiyen yapılmamalıdır.
Yorucu işlerden kaçınılmalıdır
Plasenta previada birinci dikkat edilmesi gereken belirti kanamadır. Genelde bu kanama gebeliğin ikinci yarısında ağrısız bir formda olmaktadır. Kimi hamilelerin kanamayla birlikte rahim kasılmaları da olabilir. Sağlıksızların yalnızca 10’unda terme yani gebeliğin sonuna kadar vajinal kanama olmaz. Gebeliğin seyri sırasında vajinal kanamaya neden olabileceği için cinsel ilgi önerilmemektedir. Emsal biçimde, ağır kaldırma, ağır antrenman ve uzun periyodik ayakta çalışma da önerilmemektedir.
Anne yaşının ileri olması riski artırır
Plasenta previanın nedenlerinden çok risk faktörleri ön plandadır. Daha evvel sezaryen doğum yapmış olan bireyler de risk altındadır. Tüm bu faktörleri şu biçimde sıralamak mümkündür:
- Sağlıksıznın bir evvelki gebeliğinde plasenta previa olması bir risk faktörüdür. Plasenta previa sonraki gebeliklerin 4-8’inde tekrarlar.
- Daha evvel sezaryen ile doğum yapmış olmak plasenta previa riskini yüzde 47-60 oranında artırmaktadır. Sezaryen ile doğum sayısı arttıkça plasenta previa görülme mümkünlüğü daha da artar.
- Çoğul gebelik de plasenta previa için bir risk faktörüdür. İkiz gebeliklerde plasenta previa riski tekil gebeliklere nazaran yaklaşık yüzde 40 oranında artar.
- Ne kadar çok geçirilmiş gebelik varsa plasenta previa riski o kadar yükselir.
- Anne yaşının ileri olması da riskler ortasındadır.
- Anne adayının daha evvel düşük yapması ya da kürtaj olması da plasenta previa riski ortasındadır.
- Sigara kullanmak da bir risk faktörüdür.
Düzenli takip çok önemli
Pek çok anne adayı plasenta previa konusunda büyük telaş taşımaktadır. Ancak paniğe kapılmadan sık sık tabip ile görüşülüp, tertipli muayeneler gerçekleştirilmelidir. Şayet hekim yatak istirahati önerdiyse anne adayı kesinlikle dinlenmelidir. Pek çok hamile bu sorunu yaşamalarına karşın planlı bir süreç idaresi ile sağlıklı bir halde doğumlarını yapmaktadır. Bu sorun esnasında annenin farklı sağlıksızlıkları varsa bunların bilinip tedavi yoluna gidilmesi çok kıymetlidir. Kronik sağlıksızlıkları olan bayanlar için bu danışmanlık çok kıymetlidir. Zira kullanılan birtakım ilaçlar olumsuz tesirde bulunabilir. Diyabet, yüksek tansiyon ve kalp sağlıksızlıkları olan anne adayları için ilgili branş doktorları ile multidisipliner bir mühlet. Yürütülmesi gerekmektedir. Rahim kasılmaları erken doğum aksiyonunu ve dolayısı ile kanamayı başlatacağından, tedbir olarak doğum aksiyonunu baskılayıcı (tokolitik) tedaviye başlanır. Bu halde gelişimi olgunlaşması şimdi tamamlanmamışsa, konutta fizikî aktiviteler kısıtlanmak kaidesiyle sağlıksızneden çıkarılabilir. Bu süreçte takiplere sistemli gidilmelidir. Cinsel münasebet de kanamayı başlatabileceğinden plasenta previa sağlıksızlarında önerilmez. Takipler sırasında bebek olgunlaşması tamamlandığında yahut vajinal kanama önemli boyutlara ulaştığında doğuma karar verilir. Plasenta previa durumunda doğum çoklukla sezaryen ile gerçekleştirilmektedir.
Tecrübeli uzman ve tam donanımlı merkez seçimi çok önemli
Plasenta previa, anne ve bebeğin hayatını tehlikeye atacak kadar kıymetli ölçüde kanama riski içermektedir. Bu nedenle sezaryen öncesinde uygun kan eserleri için kesinlikle hazırlık yapılmalıdır. Kan bankasına haber verilmelidir. Uygun kan eserlerinin kan bankasında hazırda bulunması kesinlikle sağlanmalıdır. Hatta plasenta previa tanısı konulan sağlıksızların sezaryen doğumları kesinlikle kan bankası bulunan sağlıksıznelerde gerçekleştirilmelidir. Kan bankası, sezaryen öncesinde bilgilendirilmeli ve ameliyat sırasında muhtaçlığa nazaran ek istemler yapılabileceği belirtilmelidir. Cerrahi ve medikal olarak müdahale etme kapasitesine sahip merkezlerde doğumun planlanması son derece hayatidir. Plasenta previa operasyonunu yapacak olan doktorun deneyimi çok değerlidir.
37.haftadan evvel erken doğum riski olabilir
Plasenta previa tanısı konulan hamilelerde doğum hali sezaryen olmalıdır. Vajinal muayene mutlaka yapılmamalıdır. 37 haftadan evvel erken doğum riski yaklaşık 5 kat artmaktadır. Plasenta previa tanısı konulan hamilelerin 15’inde doğum 34.haftadan evvel gerçekleşmektedir. Plasenta previa tanısı konulan hamilelerde önemli kanama riski olduğu için, kan transfüzyonu alma ihtimali de artmaktadır. 37.haftadan evvel doğum gerektiren olgularda bebeğin akciğerlerinin gelişimine katkıda bulunmak için steroid iğnesi yapılmalıdır. Bunun dışında hakikat merkezde, bu hususta deneyimli doktor ile takiplerin ve doğumun gerçekleştirilmesi hayati değer taşımaktadır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
steroid satın al
