Son vakitlerin modası haline gelen idman aktiviteleri epeyce yaygınlaşmaya başladığından beri, her an her yerde bu mevzu ile ilgili medyatik haberlerle sıkça karşılaşır olduk.
Ben de “Egzersiz ilaçtır.” sloganıyla yola çıkan bir küme aktivistin öncülüğünde yürütülen “Harekete liderlik et.” programının gönüllülerinden biriyim. Bu programın farkındalığı sayesinde bahis ile ilgili hatırı sayılır tıbbi dokumanı da inceleme talihine erişmiş oldum.
Son vakitlerde tıbbın ulaştığı bilgi seviyesi sonucunda yapılan araştırmalar sağlıksızlıkların altında yatan nedenin çok faktörlü olduğunu ortaya koymaya başladı. Bu faktörlerin biri de “inflamatuvar süreç” diye nitelendirdiğimiz bir kısır döngünün devreye giriyor olmasıdır. Sitogenetik araştırmalar, kronik sağlıksızlıkların oluşumunda inflamatuvar sürecin en kıymetli rolü üslendiğine dair ispatların hayli fazla olduğunu göstermektedir.
Günümüzde antrenman ile ilgili yapılan ispat pahası sağlam çalışmalar; kelam konusu olan bu inflamatuvar sürecin geri döndürülebileceğini tez etmektedirler. Yani idmanın tesiriyle yalnızca sağlıksızlığın ilerleyişini durdurmakla kalmıyorsunuz, tıpkı vakitte meydana gelmiş olan tahribatı da geriye döndürebiliyorsunuz.
Bu kadar kıymetli bir hareketin elbette ki faydalarının yanında, dikkatli olunması gereken özellikleri de mevcuttur.
O halde sorulması gereken soru “Nasıl ve ne kadar antrenman?” biçiminde olmalıdır.
Genel prensip olarak idman; aerobik aktivite, kuvvetlendirme ve tartı aktiviteleri ile istikrar ve germe aktiviteleri biçiminde üç kümeye ayrılmaktadır. Bilhassa biz doktorların herkese önerdiği aktivite; organizmayı çok zorlamayan ve gerilim yaratmayan aerobik olarak tanımlanan yürüme, bisiklet, yüzme ve tenis üzere aktivitelerdir. Ek olarak kelam konusu aktivitelerin bireyin yaşı, kilosu ve var olan sıhhat sıkıntılarına nazaran hafif ya da orta şiddette ayarlanmasının, bir doktor tarafından denetim edilmesi daha doğrudur.
“Ne kadar antrenman?” sorusuna gelirsek, haftada en az beş gün ve 150 dakika olmak üzere, sistemli olarak her gün, en az 30 dakika formunda ayarlanmalıdır. İdmanın, sabahın ilerleyen saatlerinde yapılmasının da kıymeti; günün o saatlerinde hava sıcaklığının ve neminin en uygun saatler olması dolayısıyladır.
Sağlıklı hayat için tıbbı profesyonellerin danışmanlığında yapılan idmanın sağladığı yararlar uzun bir liste oluşturmaktadır.
Aktifliğine dair önemli delillerin ortaya konulduğu bir hareketin, ilaç olarak tanımlanması şaşkınlık yaratmamalıdır.
İşte bu yüzden “Egzersiz ilaçtır.” demek durumundayız.
