İlk 3 ayda folik asit, 12’nci haftada D vitamini dayanağına başlanmalı
Bebeğin oluşması ve gelişmesi için hamilelerin tertipli, kâfi ve istikrarlı bir formda beslenmeleri gerekiyor. Gebelik sürecinde sıvı gereksiniminin da arttığını belirten uzmanlar, bu sebeple su, ayran, meyve suyu üzere sıvı içecekler tüketilmesi gerektiğini vurguluyor. Uzmanlar; gebelikte tüketilen yeşil yapraklı sebzelerin, portakal suyu, fındık ve fasulye üzere folik asitten güçlü besinlerin tüketilmesinin artan ihtiyacı karşılamaya yetmediğini söz ederek birinci 3 ayda folik asit ve 12’nci haftadan itibaren ise D vitamini takviyesine başlanmasını öneriyor. Uzmanlar ayrıyeten pastorize edilmemiş süt ve süt eserleri, çiğ ya da az pişmiş yumurta ve işlenmiş et eserleri üzere besinlerin gebelik müddetince tüketilmemesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Yılmaz Esencan ve Öğretim Vazifelisi Günay Arslan, gebelikte anne ve bebek beslenmesinin kıymetine dikkat çekerek tavsiyelerde bulundu.
Beslenme seviyesi en üst düzeye çıkarılmalı
Gebelik periyodunda beslenme epey kıymetli olduğunu vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Yılmaz Esencan, “Bu devirde anne karnında bir canlı gelişiyor. Bebeğin oluşması ve gelişmesi için hamilelerin nizamlı, kâfi ve istikrarlı bir formda beslenmeleri gerekiyor. Anne karnındaki bebeğin yani fetüsün fizikî ve zihinsel olarak gelişebilmesinin en kıymetli şartlarından biri annenin sağlıklı beslenmesidir. Gebeliğin ilerlemesi ile birlikte bazal metabolizma olağanın yüzde 20’si kadar artıyor. Bu nedenle anne ve bebek sıhhatini korumak için yalnızca gebelik periyodunda değil gebelik öncesi devirden itibaren beslenme seviyesi en üst düzeye çıkarılmalı ve gerekli besin öğelerine olan gereksinim karşılanmalı.” dedi.
Yetersiz beslenme önemli meselelere yol açıyor
Esencan, ‘Yetersiz beslenme gebelikte anemi, fetüste düşük doğum yükü ve büyüme geriliği üzere sıkıntıların yanında, gebelikte anneye mahsus sağlıksızlık ve meyyit doğum üzere önemli risklerin de artışına yol açabiliyor. Bu kadar önemli sıkıntılara neden olması da gebelikte beslenmeye bir kat daha kıymet verilmesine neden oluyor.’ dedi.
Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Yılmaz Esencan, anne adayının hamilelik müddetince çeşitli, kâfi ve sağlıklı bir halde beslendiği vakit gerçekleşecek olumlu tesirlere şöyle değindi;
- Kronik sıhhat sorunları riski azalır,
- Emzirme için gerekli depolar sağlanır,
- Anne sıhhati korunur,
- Doğum zorlukları ile müsabaka oranı azalır,
- Bebek sağlıklı yükte doğar,
- Bebeğin fizikî ve zihinsel gelişimi sağlanır.
Uzman denetiminde besin destekleri kullanılabilir
Gebelerde günlük 200-300 kalori ek güç alımı gerekirken, vitamin ve mineraller için ihtiyacın yüzde 20-100 kadar arttığını belirten Esencan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bir bayanın gebelik süreci boyunca 9 ila 14 kilogram alması olağandır. Gebeliğin birinci 3 ayında 1-4 kilogram, ikinci 3 ayında 4-6 kilogram ve üçüncü 3 ayında 5-7 kilogram ortası tartı artışı hayli ülküdür. Besin desteği, bireyin günlük aldığı, alacağı besinlere ek olarak vitamin, mineral, karbonhidrat ve protein içeren ve bireyin gereksinimi ve sıhhat profesyonellerinin önerisi doğrultusunda alınması gereken eserlerdir. Hamileler sıhhat profesyonellerinin denetimleri ile besin destekleri kullanılabilir. Aslında genel bir besin desteği söylemek yerine bireye has, kişiselleştirilmiş bir beslenme programı izlemek gebelikte daha gerçek olacaktır. Lakin bu basamakta bilhassa folik asit kullanımı, yenidoğanın beyin gelişimi ve nöral tüp defekti riskinden korunması için epeyce kıymetli. Gebelikte folik asit muhtaçlığı anne karnında gelişmekte olan bebeğin büyümesi, rahimin genişlemesi, plasentanın gelişimi ve annenin kırmızı kan hücrelerinin artışı için gereklidir. Folik asidin düşük riski, erken doğum riski, düşük doğum yükü ve anne karnındaki bebeğin büyüme yetersizliğine karşı esirgeyici olduğu kesin olarak biliniyor.”
12’nci haftada D vitamini takviyesine başlanmalı
Gebelikte yeşil yapraklı sebzeler, portakal suyu, fındık ve fasulye üzere folik asitten varlıklı besinler tüketilmesinin gebelik müddetince artan ihtiyacı karşılamaya yetmediğini vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Esencan, “Bu nedenle ülkemizde Sıhhat Bakanlığı, bebekleri nöral tüp defekti riskinden korunmak için gebelik planlayan bayanlara gebelik öncesi periyottan başlayarak beslenmeye ek olarak günde 0.4 miligram folik asit takviyesi verilmesini ve gebeliğin birinci üç ayı boyunca da bu takviyenin devam ettirilmesini öneriyor. Ayrıyeten Sıhhat Bakanlığı, gebelikte D vitamini eksikliğini önlemek hedefiyle da bir program başlattı. Bu programa nazaran gebeliğin 12’nci haftasından itibaren D vitamini takviyesine başlanması ve doğum sonrası da 6 ay boyunca sürdürülmesi öneriliyor. Doğum öncesi devirde hamilelere ve doğum sonrası devirde lohusalara günlük tek doz alınmak üzere dokuz damla D vitamini de tavsiye ediliyor.” dedi.
İşte gebelikte tüketilmemesi gereken besinler…
Gebelikte çok tüketilmemesi gereken besinlere dikkat edilmesini öneren Esencan, “Haftada 2 kereden fazla yağlı balık, konserve ton balığı yenmemeli. Kafein bakımından varlıklı olan kahve, çay ve kola üzere eserler günlük 200 mg üzerinde tüketilmemeli. Hamilelere önerebileceğim en değerli unsur ise nizamlı gebelik izlemlerine gitmeleri ve bu özel seyahatlerinde bir ebe ile ilerlemeleri olacaktır. Gebelikte tüketilmemesi gereken besinlerin de bilinmesi gerektiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Esencan, bu besinleri şöyle sıraladı;
- Pastörize edilmemiş süt ve süt eserleri,
- Küflenmiş, yumuşak ve pastörize edilmemiş peynir ve gibisi ürünler
- Çiğ ya da az pişmiş yumurta ve bu yumurtalarla hazırlanan mayonez, krema ve dondurmalar,
- Çiğ ya da az pişmiş et,
- Salam, sucuk ve pastırma üzere işlenmiş etler,
- Fazla tuz, turşu ve salamura zeytin üzere tuzlu yiyecekler,
- Yağlı yiyecekler ve kızartmalar,
- Sağlıksız şartta saklanmış bozuk ve küflü yiyecekler,
- Midye, istiridye ve karides üzere kabuklu deniz eserleri,
- Sushi üzere çiğ ya da az pişmiş deniz eserleri,
- Alkol ,tatlı ve şekerlemeler,
- Ketçap, oralet, hazır çorba üzere boya ve katkı hususu içeren hazır yiyecekler.
Günay Arslan: “İlk 3 ay folik asit alımı anomali riskini azaltıyor”
Gebelikte güç ve kilo alımının beslenme açısından kıymetli göstergeler olmasına karşın kâfi ve istikrarlı beslenmenin kalori alımından daha değerli olduğunu söz eden Öğretim Vazifelisi Günay Arslan, “Gebenin yaşı, gebelik öncesi beden tartısı, besin depolarının yeterlilik derecesi, fizikî aktivite yapma durumu üzere özellikleri gebelik periyodunda bayanın günlük güç ve besin öğelerine duyduğu ihtiyacı etkiliyor. Gebelik sürecinde sıvı muhtaçlığı da artıyor. Bu sebeple su, ayran, meyve suyu üzere sıvı alımları sağlanmalı. Gebelik sürecinde beslenme, fetüsün büyüme ve gelişimini, doğum sonu süreçte sağlıklı oluşunu etkiliyor. Örneğin gebeliğin birinci 3 ayında folik asit alımı, fetüsün beyin gelişimi ve yenidoğanda nöral tüp defekti üzere oluşabilecek anomali riskini azaltıyor. Bu sebeple hamile kalmayı planlayan bireylerin gebelik öncesi devirde genel kan testlerinin yapılması ve rastgele bir eksiklik ya da yetersizlik durumunun telafisi sonrası hamile kalmasının önerilmesi faydalı olur.” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
hasta yatağı kiralama
