Son bir yıldır global salgın sağlıksızlıkla gayret kapsamında meskende geçirilen vaktin artması, hareketsizlik ve atıştırmalar kilo alımını hızlandırırırken, çağdaş çağın tehlikeli sağlıksızlığı obezitenin de yaygınlaşmasına neden oluyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından “sağlığı bozacak ölçüde bedende olağandışı yahut çok yağ birikmesi” olarak tanımlanan obezite ile ilgili çalışmalar tehlikenin boyutlarını gözler önüne seriyor. Çünkü, Türkiye Beslenme ve Sıhhat Araştırması-2010 ön çalışma raporuna nazaran ülkemizde obezite erkeklerde yüzde 20,5, bayanlarda yüzde 41, toplamda ise yüzde 30,3’e ulaştı. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Acıbadem Altunizade Sağlıksıznesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bilgi Baca “DSÖ datalarına nazaran fazla kiloluluk ve obezite Avrupa’daki yetişkinlerde Tip 2 diyabetin yüzde 80’inden, iskemik kalp sağlıksızlıklarının yüzde 35’inden ve hipertansiyonunun yüzde 55’inden sorumludur. Ayrıyeten her yıl 1 milyondan fazla mevte neden olmaktadır. Yalnızca kozmetik sorun olmakla kalmayıp tek başına kronik bir sağlıksızlık olan obezite bir çok sağlıksızlığa neden olabilmektedir.” diyor. Prof. Dr. Bilgi Baca 4 Mart Dünya Obezite Günü kapsamında yaptığı açıklamada, pandemide tehlikenin daha da arttığı obezitenin yol açtığı 10 önemli sorunu anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Diyabet
Tip 2 diyabeti olan birden fazla insan çok kilolu yahut obezdir. Kilo vererek, istikrarlı beslenerek, kâfi uyku alarak ve daha fazla antrenman yaparak tip 2 diyabet geliştirme riski azaltılabilir.
Kilo vermek ve fizikî olarak daha etkin olmak kan şekeri düzeyini denetim etmeye yardımcı olabilir. Daha faal olmak ve kilo vermek diyabet ilacı gereksinimini da azaltabilir.
Hipertansiyon
Yüksek tansiyon, çok kilo ve obezite ile çeşitli biçimlerde irtibatlıdır. Çok kilolu olmak kan basıncını artırabilir zira kalbin tüm beden hücrelerine kan sağlamak için daha fazla pompalaması gerekir. Fazla yağ, böbreklere de ziyan vererek yüksek tansiyona neden olur.
Kalp sağlıksızlığı
Fazla kilo; yüksek tansiyon ve yüksek kolesterole sahip olma mümkünlüğünü artırır. Bu şartların her ikisi de kalp sağlıksızlığı yahut felç mümkünlüğünü artırır. Kilo vermenin kalp sağlıksızlığı ve felç geçirme oranını düşürdüğü görülmüştür.
Kanser
Kolon, göğüs (menopoz sonrası), endometrium (rahim duvarı), böbrek ve yemek borusu kanserleri obezite ile temaslıdır. Birtakım çalışmalar ayrıyeten obezite ile safra kesesi, yumurtalıklar ve pankreas kanserleri ortasında temaslar olduğunu bildirmiştir.
Safra kesesi sağlıksızlıkları
Prof. Dr. Bilgi Baca “Aşırı kilolu olmak safra taşı geliştirme mümkünlüğünü artırdığından, safra kesesi sağlıksızlığı ve safra kesesi taşları fazla kilolu insanlarda daha yaygın olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle ülkü kiloyu korumak büyük kıymet taşıyor.” diyor.
Kemik ve eklem sağlıksızlıkları
Osteoartrit, sıklıkla diz, kalça yahut sırtı etkileyen yaygın bir eklem rahatsızlığıdır. Fazla kilo taşımak, bu eklemlere ekstra baskı uygular ve olağanda onları koruyan kıkırdağı yıpratır.
Kilo kaybı dizler, kalçalar ve beldeki gerilimi azaltabilir ve osteoartrit belirtilerini güzelleştirebilir.
Ayrıyeten eklemleri etkileyen bir başka sağlıksızlık gut sağlıksızlığıdır. Kandaki ürik asitin artmasıyla ortaya çıkan bir sağlıksızlıktır. Çok kilolu bireylerde gut daha yaygındır.
Uyku apnesi
Uyku apnesi, çok kilolu olmakla temaslı bir nefes alma sorunudur. Kişinin ağır bir formda horlamasına ve uyku sırasında kısa müddetliğine nefes almayı durdurmasına neden olabilen uyku apnesi tıpkı vakitte kalp sağlıksızlığı ve felç mümkünlüğünü artırabilir. Kilo kaybı çoklukla uyku apnesini güzelleştirir.
Karaciğer yağlanması
Karaciğer yağlanmasının nedeni hala bilinmemektedir. Sağlıksızlık çoğunlukla orta yaşlı, fazla kilolu, obez ve diyabet sağlıksızsı olan bireyleri tesirler.
Gebelik diyabeti ve yüksek tansiyon
Fazla kilo ve obezite hem anne hem de bebek için hamilelik sırasında oluşabilecek sıhhat meseleleri riskini artırır. Fazla kilolu yahut obez olan gebe bayanlarda gebelik diyabeti (hamilelik sırasında yüksek kan şekeri) ve preeklampsi (hamilelik sırasında yüksek tansiyon) görülme mümkünlüğü daha yüksektir ve bu iki sağlıksızlık hem anne hem de bebek için önemli problemlere neden olabilir. Fazla kilolu yahut obez annelerin bebekleri, çok erken doğma, meyyit doğma (20 haftalık hamilelikten sonra rahimde ölme) ve nöral tüp kusurları (beyin ve omurilik kusurları) açısından yüksek risk altındadır.
Depresyon
Prof. Dr. Bilgi Baca “Obeziteden etkilenen birçok kişi depresyon yaşar. Kimi çalışmalar obezite ile majör depresif bozukluk ortasında güçlü bir münasebet bulmuştur. Obeziteden etkilenen bireyler toplumda ayrımcılık ile karşılaşabilir. Vakitle bu, keder hislerine yahut özgüven eksikliğine yol açabilir.” diyor.
Cerrahi tedavide bu teklife dikkat!
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bilgi Baca “Diyet ve antrenmanla kilo veremeyen obez sağlıksızlarda ömür stilini değiştirmek ve daha kolay kilo vermelerini sağlamak için cerrahi tedavi öneriyoruz. Artık günümüzde obezite cerrahisi inançlı bir halde daha az komplikasyonla yapılabilmektedir. Dünyada ve ülkemizde en çok uygulanan ameliyat biçimi de sleeve gastrektomi yani tüp mide ameliyatıdır. Sağlıksızlarımıza minimal invaziv tekniklerle (laparoskopik yahut robotik) bu ameliyat inançlı formda önerilmektedir. Lakin obezite cerrahisinin bu mevzuda deneyimli merkezlerde yapılması büyük ehemmiyet taşımaktadır.” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
