Televizyon kanallarının gündüz nesillerinde yer alan programlar ya da gerçek hayattan esinlenilerek senaryolaştırılan diziler ilgiyle izleniyor. Bunun en önemli nedeninin izleyicilerin, kendi hayatlarından da kesitleri vakit zaman görebilmesi olduğunu belirten uzmanlar, bu programlarla ya da dizilerle şahısta özdeşim kurma ve empati özelliğinin açığa çıktığına dikkat çekti. Bu tip program ve dizilerin çocuk ve ergenlerin gelişiminde olumsuz tesirler oluşturabileceğini belirten uzmanlar, kumanda hijyeni davetinde bulundu.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Serkan Elçi, televiyon kanallarında gerçek hayattan alıntılara yer verilerek hazırlanan programlar ve bu programlara gösterilen ilginin nedenlerine ait değerlendirmelerde bulundu.
Kendi hayatlarından kesitleri görebiliyorlar
Uzman Klinik Psikolog Serkan Elçi, tenkitlere karşın bu programların ya da gerçek hayattan esinlenilerek senaryolaştırılan dizilerin dünyanın her yerinde olduğu üzere, ülkemizde de istek gördüğünü söyledi. Serkan Elçi, “Bunun en önemli nedeni, kurgu olmamasıyla bir arada; kendi hayatlarından da kesitleri vakit zaman görebilmeleridir. Programlarda gördükleri haksızlığa uğrayanın yanında olma güdüsüyle hareket edilmektedir.” dedi.
Saldırganlık dürtüsünü bastırıyor
İzleyicilerde vakit zaman rahatsızlık da oluşturan bu program ya da dizilere insanların ilgi göstermesinin nedenlerine de değinen Serkan Elçi, “İlkel insanlardan bu yana temel dürtülerimizden olan saldırganlık dürtüsü harekete geçmekte, aksiyona dökülmeyen, pasif saldırganlık çeşidiyle bir nevi bu güdümüz bastırılmaktadır. Bu dürtü bastırılamadığı takdirde saldırganlık açığa çıkmakta ve etrafa karşı daha tehlikeli bir hale dönüşmektedir. Elbette bu dürtüyü bastırmanın tek yolu bu çeşit programları izlemek değil, daha hareketli bir yaşama sahip olmak, tertipli idmanda bulunmak, dans etmek, bir enstrümana yönelmek de sağlıklı bastırılmanın gerçekleşmesine yardımcı olacaktır.” tavsiyesinde bulundu.
Özdeşim kurma ve empati özelliğimiz açığa çıkıyor
Toplumumuzu Batı kültüründen ayıran en temel özelliğin, kişiselden çok toplumsal yaşama dayalı bir kültür olması olduğunu kaydeden Serkan Elçi, “Son günlerde kentlerin büyümesi, binaların dikine uzanması, küçük esnaftan çok zincir marketlerin yer alması, toplumumuzun da ferdi bir kültüre yanlışsız evrimleşmesine neden olmaktadır. Daha evvel yan komşumuz yahut manavın yaşamış olduğu sıkıntılara seyirci olurken; artık fiziken tanımadığımız insanların hayatlarına seyirci olmaya başladık. Bu da kodlarımızda bulunan ‘özdeşim kurma ve empati’ özelliğimiz açığa çıkarmakta, tahminen de ‘beterin beteri var’ algısını oluşturmakta, kısa vadede yaşamış olduğu hayata bakışını olumlu tarafta değiştirmektedir.” diye konuştu.
Sorunların çözülmesi umuduyla izleniyor
Bu programların ya da dizilerin gündem ve konusunun aileyle ilgili olduğunu tabir eden Serkan Elçi, izleyicilerin bu sıkıntıların çözümlenmesi umuduyla izlemeyi sürdürdüğünü belirterek “Daha evvel gündüz jenerasyonunda evlilik programları varken, şimdilerde gerçek ömürden kesitli programları görüyoruz. Daha çok cümbüş içeriği olarak görülen ancak aile yapısını sarstığı kanısıyla kaldırılan evlilik programlarının izlenmesi de yadsınamayacak derecede fazlaydı. Şimdiki gündüz jenerasyonu program ve diziler de verdiği içerik farklı olsa da temel seviyede yeniden aile içini ele almaktadır. Çarpık alakalar, iletişimsizlik, bol ihanet, mutsuz hayat örnekleri de birtakım ailelerde görülen ancak çözümlenemeyen problemlerdir. İzleyiciler de bu problemlerin çözümlenmesi umuduyla izlemeyi sürdürmekte, birebir değişimin kendi hayatlarında olmasını da temenni etmektedir. Bu değişimin nasıl gerçekleşeceği merak uyandırmakta ve izlenmenin sürekliliği sağlanmaktadır.” formunda konuştu.
Çocuklar olumsuz örnekleri içselleştirebilir
Bu program ve dizilerin çocuk ve ergenlerin gelişimine olumsuz tesirleri olabileceğini kaydeden Serkan Elçi, şunları söyledi:
“Çocuklar nasıl deri rengi, göz rengi, beden yapısı üzere genetik özelliklerle dünyaya geliyorsa, karakterin gelişimi de aile üyelerinin yapılarından meydana gelmektedir. Mizaç ve karakter birleşip, kişiliği ortaya çıkarmaktadır. Mizacın değişilmez olduğunu kabul edersek, karakter üzerinde yapılabilecek değişimler, otomatik olarak kişiliğin olumlu istikamette değişmesine yardımcı olacaktır. Öğrenme ve müşahedeyle çocukların karakterinin oluştuğu biliniyorsa; bu programlarda gördüğü, duyduğu yorumları ve hayatları da içselleştirecektir. Örneğin annesinin terk ettiği bir kişinin hayatını izliyor olmak ‘anneler de terk edebilir’ algısını oluşturabilir ve ‘adil dünya inancı’ dediğimiz inanç sistemini de sarsabilir.”
Kumanda hijyeni sağlamak için bu tekliflere dikkat!
Çocuk ve gençlerin olumsuz etkilenmemesi için kumanda hijyeni uygulanmasını tavsiye eden Serkan Elçi, tavsiyelerini şöyle sıraladı:
“Bu saat aralığında meskende olan 0-6 yaş çocuklarının en büyük beslenmesi ve işi oyun oynamaktır. Aileler de çocukların bu işine hürmet göstermeli, gereken aralıklar bu oyun işine ortak olup cümbüşlerini katlamalıdırlar.”
Aileler de televizyon kullanımını sınırlamalı
Nasıl ki çocukların çizgi sinema izleme vaktine hudut koyulması gerektiğini söylüyorsak, ailelerin de tv kullanımlarını sınırlıyor olması gerekir. Ebeveynlerin televizyon seyredip, cep telefonlarıyla uğraştığını gören bir çocuktan ders çalışmasını yahut anlık sorumluluklarını yerine getirmesini bekleyemeyiz.
0-6 yaş çocuklar somut düşünür ve ‘Tüm gün babam, annem çalıştı artık dinlenme zamanları’ biçiminde bakmaz, gördüğü gerçeği içselleştirerek ömrünü da bu yanlış algıyla sürdürmeye yönelir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
hasta yatağı kiralama
