“Öfke, başka hisler üzere son derece doğal, üniversal ve sağlıklı söz edildiğinde yapan ve bireyler ortası bağlantısı düzenleyici bir histir.”
-
Öfke reaksiyonları öğrenilmiştir ve kültürden etkilenir.
-
Kişisel özelliklerle direkt bağlıdır.
-
Fizikî, bilişsel, duygusal, davranışsal boyutları vardır.
-
Öfke olağan ve sağlıklı bir histir. Lakin değerli olan öfkenin nasıl tabir edildiğidir.
-
Öfke, duygusal bir reaksiyondur.
-
Öfke, uyarıcı bir işarettir.
-
Öfkenin hem olumlu hem olumsuz sonuçları vardır.
-
Öfke, denetim edilebildiği sürece sağlıklıdır ve işe fayda.
-
Öfke, denetim edilemediğinde yıkıcı, saldırgan, tahrip edici reaksiyonlara dönüşme potansiyeli taşır.
Öfke Ne Değildir?
-
Öfke, bir sorun çözme aracı değildir.
-
Öfke, bir kendini söz etme biçimi değildir.
-
Öfke, diğerlerini suçlama biçimi değildir.
-
Öfkenin birçok nedeni vardır.
-
Öfke, bir intikam alma yolu değildir.
-
Öfke, şiddet göstermek yahut hata işlemek için bir mazeret değildir.
-
Öfke, diğerlerini denetim etme yolu değildir.
-
Öfke, haklı olma yolu değildir.
Nelere Öfkeleniriz?
-
Değiştiremeyeceğimiz durumlarla karşılaştığımızda,
-
Gerçekleştirilmek istenen bir hedefimiz engellendiğinde,
-
Bir durumun denetimini kaybettiğimizde,
-
Bir tartışmayı kaybettiğimizde,
-
Davranışlarımız ya da söylediklerimiz onaylanmadığında,
-
Çevreyi denetim altında tutmak istediğimizde,
-
Beklentimiz boşa çıktığında,
-
Durumun makul ve adil olmadığını düşündüğümüzde,
-
Çok değerli bir iş üzerinde çalışırken bölündüğümüzde,
-
İstemediğiniz halde öğüt aldığımızda.
Öfkenin Avantajları
-
Güç verir.
-
Güç ve denetim duygusu verir.
-
Endişe, yetersizlik hissini hafifletir.
-
Can sıkıcı bir durumdan kurtulmayı sağlar.
-
Değişim için motive olmayı sağlar.
-
Kişiyi korur.
-
Haklı olduğumuz hissini besler.
Öfkenin Dezavantajları
-
Denetimi kaybettiğimiz hissi.
-
Başkalarının berbat bakış açısı.
-
Gücümüzü tüketir.
-
Öfkenin daha da büyümesine neden olur.
-
Başkalarının öfkelenmesine neden olur.
-
Gerçek hisleri maskeler.
-
Performansı tesirler.
-
Sorunun çözülmesini mahzurlar.
-
Gerçek karar vermeyi tesirler.
-
Toplumsal alakalarda olumsuz tanınmaya neden olur.
-
Yakın bağ kurmayı maniler.
-
Başkalarıyla sık sık çatışma yaşama.
-
Eşyalara ziyan verme.
-
Sıhhat problemleri.
Öfke Denetimi İçin Neler Yapılabilir?
-
Dinlemek,
-
Yorumlamak yerine tanımlamak,
-
Sorunu tanımlamak, bilgi toplamak, kendine sorular sormak, alternatifler bulmak, aksiyona geçmek ve pahalandırmak,
-
Birebir olaya farklı açılardan bakabilmek,
-
Beklentileri düşürmek,
-
Şimdiye odaklanmak,
-
Kabullenmek,
-
‘Ben-dili’ni kullanmak,
-
Hayır diyebilmek,
-
Yüksek benlik hürmeti,
-
Muahedeye varmak,
-
Çatışmadan kaçınmak,
-
Empati yapmak,
-
Özür dilemek.
