Masalların Çocuklar Üzerinde ruhsal tesirleri

Mine Soysal

1. Araştırmanın Konusu

Bu çalışmanın konusu, masalların çocuklar üzerinde olumlu ve olumsuz ruhsal tesirleri incelemektir. Masallar jenerasyondan jenerasyona devam eden, çocukların dış dünya da iyiyi-kötüyü, doğruyu-yanlışı ayırt edebilmeleri için kültüre bağlı olarak insanların hayvanlar ile cadı, cin, peri üzere varlıkların başından geçen fevkalâde bir edebi çeşittir. Bu edebi cinsin çocuklar üzerinde ki ruhsal tesirleri incelemek temel alınmıştır.

1. Araştırmanın Amacı

Her masalın bir konusu bir de öğretici tarafı vardır. Hatta her masal, tüm insanlığa birtakım kültürel iletiler iletir. Birtakım ders verme niteliği taşır. Lakin verilmek istenen iletilerde çocuklar üzerinde olumlu ve olumsuz tesirlerinin olabileceği düşünülmüştür. Yapılan birtakım araştırmalarda olumlu istikamette tesirlerinin olmasının yanında masallar aracılığı ile verilen bir kadro subliminal iletilerinde olduğu saptanmıştır.

Bu çalışmanın maksadı, masallar aracılığı ile verilen iletilerin çocuklar üzerinde ki olumlu ve olumsuz ruhsal tesirlerinin literatür taraması ile incelenmesi amaçlanmıştır.

1. Araştırmanın Önemi

Araştırma konusu ile ilgili Kosova genelinde rastgele bir çalışmaya rastlanmamıştır. Tezin değeri bu bağlamda birinci olma özelliği taşımaktadır. Benzeri yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

1. Araştırmanın Soruları

1. Masalların çocuklar üzerinde olumlu etkilsi var mıdır?
2. Masalların çocuklar üzerinde olumsuz tesiri var mıdır?
3. Masalların verdiği subliminal bildiriler çocukları nasıl tesirler?
4. Niçin masallar çocukların yaş kümesine nazaran ayrılır?

1. Metodoloji

Araştırmada çalışılmak istenen masallar hakkında genel bilgi, çocuklar üzerinde olumlu ruhsal tesirleri, olumsuz ruhsal tesirleri ile yapılan geçmiş çalışmalar incelenerek, bahisle ilgili geniş çaplı bilgi elde ederek araştırma soruları hakkındaki kanıları netleştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada prosedürlere ve bilime bağlı kalarak toplanan bilgilerin tahlil edilmesi planlanmıştır.

Özetle bu araştırmada, yeni kaynaklardan, bilimsel makalelerden, hakemli mecmualardan, tezlerden, birtakım internet sitelerinden ve kitaplardan yararlanılmıştır.

1. Giriş

Masal, genelikle toplumun yarattığı, kendi kültürüne nazaran uyarladığı, ağızdan ağıza, jenerasyondan nesle aktarılan, masalın yapısı olarak insanların hayvanlar ile cadı, cin, deve, peri üzere varlıkların başından geçen harika olayları anlatan edebi çeşittir (TDK, 2021). Çocuklara birtakım ahlaki kıymetlerin kazandırılmasında (Erdal, 2016) eğitiminde ve gelişiminde de tesirlidir. Masalların tesirli olduğunu gösteren araştırmaların dışında masalların çocuklara sağlıklı sorun çözme marifetlerini kazandırmadığı ve sıhhatsiz kimi bireyler ortası süreçler içerdiğini tabir eden çalışmalar (Güneyli & Konedrali, 2008; Ozan–Demir, 2009; Sezer, 2015) da bulunmaktadır.

Doğaya ve beşere ilişkin hayal eseri hikayeler toplamı olan masallar, tıpkı bilim üzere insanın hayatı ve dünyayı algılama, açıklama ve anlamlandırma uğraşının bir eseridir. Masallar ve bilim etkileşimi, uygarlık tarihinin başlangıcından bu yana varlığını sürdürmektedir. Çocukların yaratıcılığının dışavurumu olan masal, günümüz biliminde bilhassa terminolojik bağlamda ağır olarak kullanılmaktadır. Bu noktada mitolojik semboller üzere masallarda; çocukların varoluşsal oluşumuna ışık tuttukları ve anlatım kolaylığı sağladıkları için tıp, psikoloji, sosyoloji, irtibat ve idare başta olmak üzere pek çok disiplinin içeriğinde varolmaktadır (Akcan, G.2019).

Bebeğin içinde doğduğu etrafın kültürel, toplumsal ya da toplumsal datalarını öğrenmesi ve ruhsal açıdan beslenmesi için gerekli olan temas anne, kulak ve bebek ortasındaki bağlantı ile sağlanmaktadır. Masalların toplumun beslendiği kültürel, toplumsal, toplumsal, ekonomik üzere maddi, manevi besinlerle oluştuğudur. Masalların içeriğini bebeğin anlayış yaşı (farkındalığı) doğrultusundan hayvanların, çeşitli fevkalâde yaratıkların, perilerin ya da insanların oluşturduğu bu datalar bebek tarafından kulaklarıyla algılanmaktadır. Bebek bir nevi, kulaklarıyla gördüğü masallar aracılığıyla içinde yaşadığı dünyaya adapte olmaya çalışmakta, adeta “dünyacılık” oynamaktadır (Kasımoğlu, S. 2017).

Masallar, kıssalar ve mitlerin müracaatta tesirli bir araç olduğu ve danışanların düzgünleşme sürecinde katkı sağladığı araştırmalar tarafından ortaya konulmuştur (Golden 1999, Molicka 2002, Duman 2018). Masallar hayal gücünü harekete geçirir, hisleri netleştirir, başa çıkmaya yardımcı olur ve kişilik bütünleşmesi sürecinde sıkıntılara ve kaygılara tahliller önerir (Hill 1992). Stevens-Guille ve Boersma (1992) de masallara terapide alternatif bir araç olarak daha fazla kıymet verilmesi gerektiğini vurgulamışlardır.

Okul öncesi periyotta, çocuklara okunan/anlatılan öykülerin sağladıkları, ileriki devirlerde onlar için çok büyük değer taşımaktadır. Masallar ve kıssalar üzere başka edebi çeşitler çocuklara anlatılmak ve öğretilmek istenilen herşeyi dolaylı yoldan anlatmanın en hoş yoludur. masalların yararlı olduğu düşünülen en değerli mevzu, okunan kıssaların çocukların ruhsal gereksinimlerini karşıladığı niyetidir. Örneğin, başarma muhtaçlığı, bilgi gereksinimi, sevme ve sevilme gereksinimi, inanç muhtaçlığı, bir kümeye ilişkin olma muhtaçlığı, değiştirme gereksinimi, estetik muhtaçlığı, oyun ve bunun üzere birçok ruhsal durumu, hayatlarında ki tecrübelerden evvel dinledikleri ve özümsedikleri öykülerle anlamlandırmaktadırlar. Bu formda çocukları ömrü hazırlamaktadır. Ayrıyeten çocuğun duygusal ve toplumsal yönününde gelişimini desteklemektedir. Yapılan tüm araştırmalar incelendiğinde masallar ve gibisi edebi tipler, çocukların alıcı ve tabir edici lisanlarında ilerlemelerinde imkan tanıdığı düşünülmektedir. Çocuğun zihinsel gelişimini arttırdığı ve olmayanı düşünerek hayal kurmasına fırsat verir. Bu durumda çocukların gelişmekte olan iç ve dış dünyasına katkıda bulunur ve yaratıcı niyetlerini harekete geçirir. Bir başka kıymetli şey ise çocuk dinlemeyi ve kelam almak için sırasını beklemeyi öğrenir. Masalları ve kıssaları okurken ses tonun değeri büyüktür. Uygun bir ses tonu, yumuşak ve sakin bir anlatım biçimi kullanılmalıdır (İstanbul psikiyatri enstitüsü, 2021).

Analitik psikoloji açısından incelediğimizde masallar, ruhsal olarak en temel dinamiklerini, yani arketipleri anlatır. Yalnızca bilinçdışını değil, şuurun yapılanmasına dair de içeriğe sahiplerdir, çünkü şuur, bilinçdışından doğar, deriz. Yani, masallar ve gibisi edebi çeşitler ile insan davranışlarının altındaki motivasyon, güdülere dair bilgi sahibi oluruz (Gürses İ, 2007).

Kirişçigil Tabiatın, “okul öncesi devirde masal öğretiminde insancıl (hümanist) ve teknolojik (e-kitap) formüllerinin karşılaştırılması” çalışmasına nazaran, masalı kavrama seviyelerini ölçmek maksadıyla hazırlanan sorulara verilen karşılıklar incelendiğinde; İnsancıl (Hümanist) sistem ve Teknolojik (E-kitap) prosedürlerinin kullanıldığı kümeler ortasında masalı öğrenmede manalı bir farklılık olduğu bulunmuştur (p<0,05). İnsancıl (Hümanist) teknikle eğitim alan küme Teknolojik (E-kitap) teknikle eğitim alan kümeye nazaran masalı kavramada daha başarılı olduğu bulunmuştur (Kirişçigil D,2012).

Çocuklar gerçekler ortasında yetişkinler üzere mantıksal ilgiler kuramazlar. Onların zihin dünyasında kendilerince bir işleyiş vardır ve bu periyotta hayal gücü büyük kıymet taşır. Masalın fantastik boyutunun, bir istikametiyle gerçek bir istikametiyle hayal eseri öğeler içermesi bu periyot çocuğunun büyük ölçüde ilgisini çeker. 4 ila 8 yaşları ortasında çocukların ömürlerinde düş gücü önemli manada kıymet taşımaktadır. Bu noktada masalın mantığı ile çocuğun mantığı birbirine yakındır (Bakan, S. 2006).

Günümüz eğitiminin maksatlarından biri de çocuğun, hayatın manasını bulmasını sağlamaktır. “Ben nereden geldim, doğum nedir, vefat nedir?” üzere karmaşık sorulara çocuğun vakitle dengeli cevaplar bulması gerekir. Çocuk, başta bu üzere soruları kendi dünyasında anlamlandırır, kendince yorumlar ya da sorunu daha genel bir çerçevede görüp üzerinde fazla düşünmez. Ne var ki sağlıklı bir kişinin gelişimi için yaşama, yaşamanın manasına ait sorulara yanıtlar bulma zaruriliği vardır. Bu üzere bilgileri hazır ve paketlenmiş olarak bir kitaptan ya da yetişkinlerden öğrenmesi de olanaksızdır. Tıpkı vakitte kıymetlerin edinilmesi olarak da görebileceğimiz bu süreçte nitelikli masalların çocuğa büyük katkısı olacaktır. Masallarda ele alınan hususlar, bir bakıma çocuğun iç sıkıntılarına, tansiyonlarına gönderme yaparken dolaylı bir yoldan çocuğun dünyasına girer. Bu açıdan çocuk şuuruna varmadan kendini masalda bulur (Dilidüzgün, 2004). Masal her ne kadar direkt doğruya bir telkin vasıtası değilse de münasebetiyle ahlâkîdir (Gökşen, Naci, 1985). Masalların en büyük özelliği, üstte da değindiğimiz üzere, uygunlukla berbatlığın savaşında, yeterliliğin galip gelmesidir.

Yapılan araştırmalara nazaran, Çocuğun hayal dünyasını geliştiren, onu “soyut” fikre taşıyan ve duygusal eğitimine yardımcı olan masal, anadil eğitiminde de kıymetli bir vazife üstlenmektedir. Çocuğa masal okunması ya da anlatılması, çocuğun lisan öğrenme sürecine de katkı sağlayabilir. Çocuk daima ve nizamlı bir konuşma ortamında büyüyünce lisanı öğrenmesi daha süratli olmaktadır. Kendisiyle ilgilenilmeyip rastgele bir formda konuşması için özel efor harcanmayan çocuklar hem daha geç konuşmaya başlamakta hem de söz hazinesi daha az olmaktadır. Bu devirde çocuk masalı anlamasa da sözcüklerin tekrarıyla lisan tahsili hızlanmaktadır (Yılmaz, 2012).

Masalların çocuğun ferdî olma süreci içinde toplumsal ve kültürel tesirlerine odaklanan, Maria Lieberman üzere feminist eleştirmenler, masalların “evrensel öyküler” olduğu fikrini reddederler. reddedikleri fikrin bilakis kız çocuklarını pasifliğe ve bayana aktarılmaya çalışılan, acizlik üzere gösterilen niteliklere inandırmakla suçlarlar. Karen Rowe nazaran peri masallarının fizikî hoşluğun yanı sıra, toplumsal etrafta kabul gören kızlar yapmaya çalıştığını ileri sürmektedir. Bayanlar üzerinde baskılayıcı toplumsal roller öngördüğünü, cezanın ve ödüllendirmenin alımlı fantezilerini devam ettirdiğini, pasiflik, hoşluk ve çaresiz olup kurtarıcı erkek ile evlilik içine girme, zenginliğin değeri ile statünün üstün bakılması, şuurlu, agresif, fikirlerini rahatça lisana getirebilen ve güçlü bayan figürünün toplumsal bir dışlanmaya ya da öldürülmeye neden olduğunu tabir eder (Erum, 2009,). yapılan bu tenkitler bakıldığında hayat uzunluğu edebi görülen bu gerçekler, bayanların bastırılması ve muhakkak kalıplara sokulması için bir strateji olarak görüldüğü düşünülmektedir( Ulu Aslan, 2018).

Masalların ve benzeri edebi çeşitlerde cinsiyetçi bildirilerin yanı sıra, mukadderatçı ya da doğaüstü güçlere olan inancı doğuran ve güçlendiren kanılar de çocuklara günlük hayatta etkilediği görülmektedir. Bu araştırmalarda ki cinsiyetçilik eleştirildiğinde ise toplumun erkeklerden beklentisi, her alanda varlık göstermesi ve akılcılığı her daim elde tutması ile eşleştirilmektedir.Psikolojik açıdan baktığımızda toplumsallaşma sürecinde, erkeği duygusal davranış sergilemekten uzaklaştıran ve duygusal davranışlardan çekinen bir duruma hizmet eder. Bayanlar için işleyen süreç ise büsbütün aykırı orantılıdır. bayanlardan beklenen hisli, zayıf, pasif olmaları, hayat alanının sonlarını konut, eş ve çocuk üçgeninde oluşturması beklenmektedir (Gümüşoğlu, 2014).

<br>
steroid satın al