Bir kedi gördüğünüzde kalp atışlarınız hızlanıyor, titremeye mi başlıyorsunuz? Bir köpekle karşılaştığınızda bayılacak kadar kötüleşip donakaldığınız oluyor mu? Bu durumun nedeni kedi yahut köpek fobisi olabilir. Bu fobinin çocukluk periyodunda yaşanan bir travmanın tesiriyle ya da ebeveynlerden birinin bu canlılara karşı çok endişe ve tasa yaşaması nedeniyle ortaya çıkabiliyor.
Fobi bir objeye, canlıya karşı duyulan endişenin, bireyin günlük hayatını olumsuz istikamette etkilemesi durumu olarak tanımlanıyor. Ülkemizde en sık görülen fobilerin başında kedi-köpek fobisi geliyor. Bu fobi kendini kedi ya da köpekle karşılaşıldığında kişinin yaşadığı endişe, panik ve huzursuzluk hali olarak belirli ediyor. Bu kaygının yalnızca korkulan canlıyla karşılaşıldığında değil, kişinin onu düşündüğü vakit da tetiklenebileceğine dikkat çeken Psk. Elif Cor, bu fobinin oluşum nedenlerini şöyle açıklıyor: “Hayvan fobilerine neden olan etkenlerden biri çocukluk periyodunda bu canlılardan biriyle olumsuz bir olay yaşaması durumudur. Bazen birden fazla hayvana karşı endişe olabilir, örneğin kedi ve köpeğe karşı ya da tek bir canlıya karşı bu dehşet oluşabilir. Bu kaygıların nedeni çocukluk devri travmaları olabilir. Genetik yatkınlık da kedi ve köpek fobisinin nedenlerinden biridir. Ebeveynlerden birinin bu canlılara karşı çok dehşet ve korku yaşaması öğrenilmiş bir dehşet durumu olabilir. Daha evvel o hayvanı hiç görmemiş yahut onunla olumsuz bir durum yaşamamış bireylerde de bu endişe oluşabilir.”
Kişinin toplumsal hayatını etkileyebiliyor
Kedi ve köpek fobisinin belirtileri ortasında bu canlılardan biriyle karşılaşıldığında donakalma, kalp atışlarının hızlanması, terleme, titreme, bayılma hissi görülebiliyor, kişi kaçınma davranışları sergileyebiliyor. Bu fobilerin bireylerin toplumsal ömürlerini etkileyebilecek seviyeye geldiğini belirten Psk. Elif Cor, “Örneğin kişi dışarıda kedi yahut köpek görme ihtimalinden ötürü yemek yemekten kaçınma, dışarıya çıkmakta zorluk, kedi ve köpek besleyen arkadaşlarının meskenine gitmeme, televizyonda korkulan hayvanla ilgili imgelere bakmama üzere toplumsal yaşantının akışını bozabilecek durumlarla da karşılaşabiliyor” diyor.
Kedi ve köpek fobisinden kurtulmak mümkün
Kedi ve köpek fobisi, başka pek çok fobi üzere tedavi edilebiliyor. Fobi tedavilerinde bilişsel davranışçı terapi yolunun tesirli olduğunun altını çizen Psk. Elif Cor, tedavide kademeli olarak kişinin kaçındığı durumlar üzerine yoğunlaşıldığını anlatıyor: “Danışan endişe duyduğu hayvanlarla ilgili fikirlerini terapiste anlatır. Terapide danışana duyarsızlaştırma seansları düzenlenir. Danışana korkulan hayvanın fotoğrafları yahut imajlarına maruz bırakmayı içerebilir. Terapist denetiminde yanlışsız vakit diliminde yapılır. Burada danışanın korktuğu hayvan ya da hayvanlara karşıda temel nedende ortaya çıkabilmektedir. Kimi danışan o hayvanla ilgili olumsuz tecrübesi olduğunu bilir ve bundan kaynaklı fobisi olduğu şuurunda gelirken kimi danışan bu fobisinin nereden ve neden kaynaklı olduğunu bilemez. Seanslarda bir bakıma bunun nedenini de ortaya çıkartmaya yönelik sürdürülür. Burada kaygının temel nedenine bakılırsa bilinçaltı da kıymetli rol oynar. Seans içi ve dışı ödevler verilir. Seans müddeti danışandan danışana farklılık gösterir.”
