<
<
<
<
Genel Sağlık

Ergenlik Devrindeki Çocuğuma Nasıl Hudut Koyabilirim?

Çocuklar küçük yaşlardan itibaren ebeveynlerinin rehberliğine gereksinim duyarlar zira kendileri için neyin faydalı ve kıymetli olduğunu bilemezler. Bu yüzden, ebeveynler çocuklarına hem erken çocukluk periyotlarında hem de ergenlik periyodunda rehberlik etmeli ve yaşadıkları ortamı sağlıklı bir kişilik gelişimi için inançlı hale getirmelidir. Bu yüzden, ebeveynler, birtakım kural ve hudutlar koyarak ergenlik devrindeki çocuklarını muhafazalı ve onları toplumun kurallarına uyumlu yetiştirmelidir.

Şayet bir konutta tesirli bir disiplin sağlanamıyorsa bu aile üyeleri ortasındaki münasebetlerden kaynaklanıyor olabilir. Anne ve babanın disiplin sistemindeki tutarsız davranışları, ailenin ergen üzülmesin diye otorite figürü olmaktan çıkmaları üzere birçok faktör disiplin yollarının tesirinin azalmasına sebep olabilir. Lakin tesirli bir disiplin tekniğinden evvel çocuğa şartsız sevgi ve kabul gösterilmesi gerekmektedir.

Günümüzde yaygın olarak, ergenler özgür bırakıldığında ya da risk alıcı kimi davranışlar sergilediğinde, bu durum aile ve toplum tarafından“özgüveni yüksek birey” olarak tanımlanmalarına neden olabilir. Birebir vakitte, kural ve hudut koyan anne babaların da ergenlere daha az ilgi ve sevgi gösterdikleri düşünülür. Ama düşünülenin bilakis kural ve sonlara sahip olan aileler ergenlik periyodundaki çocuklarının hayatını nizama koyarak çocuklarının kendilerini inançta hissettiği bir ortam yaratmış olurlar. Bu konuda dikkat edilmesi gereken nokta, sonlar ve kurallar oluşturulurken ergenin de sürece dahil edilmesi gerektiğidir. Örneğin; akşam konuta gelme saati kararlaştırılırken kesinlikle ergenin de fikri alınmalı ve talepleri göz önünde bulundurulmalıdır. Böylelikle, sürece dahil olan ergen kurallara uyma konusunda daha istekli ve hassas davranacak ve bunun sonucunda rastgele bir aksilik ile karşılaşıldığında davranışının sorumluluğunu alacaktır.

Ergenler, yetişkin olmaya çalıştıkları bu süreçte ömürlerini sürdürdükleri etrafın kurallarını bilmeye muhtaçlık duyarlar. Bu yüzden, ne yapıp ne yapamayacaklarını, neyi ne dereceye kadar yapıp yapamayacaklarını bilmek isterler. Zira hudutları belirlenmiş bir dünya özünde kendilerini daha da inançta hissettirir. Ebeveynleri tarafından ergenlere hudutlar konulması, anne ve babalarının gerektiğinde kendilerini koruyabilecek yetkinlikte olduğuna dair onlara iletiler verir. Ergenler, içinde bulundukları devir gereği bazen hudutları zorlayabilirler lakin kendilerini inançta hissetmek ve dünyayı anlamlandırabilmek için hayatlarında sonlara da gereksinim duyarlar.

Hudutlar konulurken anne ve babaların konulan kurallar ve sonlar konusunda mutabakatı ve dengeli olması, hudut koymanın yanı sıra hudutların nasıl uygulanacağı konusunda dikkat edilmesi gereken öteki bir noktadır. Anne ve babalar istikrarsız davrandıklarında ergenler de istedikleri vakit ebeveynlerine ısrarcı davranarak istediklerinin olması konusunda zorlama yapabilirler. Konuttaki kurallara uymakta zorluk çeken ergenler tıpkı davranışları konut dışındaki toplumsal ortamlarda da devam ettirebilirler. Tıpkı vakitte çocuğa rehberlik eden anne ve baba figürleri istikrarsızlık sebebiyle güvenilirliklerini kaybedebilirler.

Ergenlik devrinde en fonksiyonel hudut koyma prosedürlerinden biri ergenin yaptığı davranışın bedelini ödemesidir. Bedel ödeme, ergenlerin yaptıkları seçimlerin ya da davranışlarının sorumluluğunu almaları; bu davranış ve sorumlulukların güzel ya da makûs sonuçları ile yüzleşmelerine imkan tanınmış olmasıdır. Örneğin; ergen çocuğu olan bir aile düşünelim. Ergen birey meskene en geç gelme saati 18.00’i erken buluyor ve bunun 19.00’a çıkarılmasını talep ediyor. Bu türlü bir devirde ebeveynler ile bir aylık deneme süreci yapılabilir. Bu bir aylık süreçte ergen bireye akşam 19.00’da meskende olabileceği, bunun bir deneme süreci olduğu ve saate uygun hareket edip etmemesine nazaran durumun tekrar değerlendirileceği bildirilir ve bu bir aylık süreçte ergenin konuta gidiş geliş saatleri, bu durumun ergeni nasıl etkilediği gözlemlenir. Bir ayın sonunda da uygun şartlar tekrar kıymetlendirilebilir. Bu süreci kıymetlendirecek olursak; çocuk evvel ailesine talebini bildirmiş, ailesi çocuğun talebinde ona bir seçim hakkı tanımıştır. Bu seçimin içeriği ergene iki şey sunmaktadır. Şayet ergen yeni belirlenen saate uygun hareket ederse, meskene geliş saatini esnetme fırsatı olacaktır. Ama bir aylık süreçte aksaklıklar yaşanırsa ve yeni belirlenen saatten daha geç bir saatte konuta gelirse meskene geliş saati tıpkı kalacaktır. Bu durumda ergen birey kendi seçimlerinin ve sorumluluğunun yeterli ya da berbat bir halde bedelini ödemiş olacaktır.

Öbür bir yol ise, ayrıcalıkların kaldırılmasıdır. Ayrıcalıkların kaldırılması, hudut koymanın daha sıkıntı olduğu ve ihtar ve bedel ödeme üzere sistemlerin işe yaramadığı ailelerde kullanılabilir. Ayrıcalıkların kaldırılması prosedürü ergenin rastgele bir ayrıcalığından televizyon programı izleme, cep telefonu kullanma, bilgisayar oyunu, sinemaya gitme ve gibisi ayrıcalıklı bir aktivitesinden yoksun bırakılmasıdır. Ayrıcalıkların kaldırılmasındaki öbür kıymetli bir etken ise mühletin uzunluğudur. Müddetin çok uzun olması ergene bu yaptırıma neden maruz kaldığını unuttururken, mühletin çok kısa tutulması yaptırımı işe yaramaz bir hale getirebilir. Örneğin; ergene 1 gün boyunca cep telefonunu kullanmaması üzere bir sınırlama konabilir ya da bir akşam televizyon izlemesi sınırlanabilir. Lakin dikkat edilmesi gereken bir konu vardır ki senede bir gün ya da uzun aralıklı olan aktiviteler için (örn.: doğum günü kutlaması) sınırlama getirilmemelidir.

Please follow and like us:
Pin Share
Etiketler

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir