30 Ekim zelzelesinin akabinde İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kenti afetlere karşı dirençli hale getirmek için kurduğu Türkiye’nin en kapsamlı yapı ve yer laboratuvarı TSE onayı aldı. Milletlerarası standartlarda çalışmalar yürüten Çiğli’deki Egeşehir Laboratuvarı, ülke çapında deney kapsamı en geniş merkez oldu. Lider Soyer, “İzmir’de yaşayan herkesin kendini inançta hissetmesi için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz” dedi.
Türkiye’nin en kapsamlı sarsıntı araştırmaları ve risk azaltma projelerini hayata geçiren İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Çiğli’de kurduğu yapı ve taban laboratuvarı Türk Standartları Enstitüsü (TSE) onayı aldı. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in İzmir’i afetlere dirençli kılma vizyonu doğrultusunda 30 Ekim zelzelesinin akabinde Büyükşehir Belediyesi iştiraki Egeşehir A.Ş. bünyesinde kurulan Egeşehir Laboratuvarı, TSE tarafından verilen “Deney Laboratuvarı Onay Belgesi”ne sahip laboratuvarlar içinde deney kapsamı en geniş merkez oldu. Beton, kaya ve yer incelemelerinde gereksinim duyulacak “46 başka deney ve test yapılabilir” onayını alan tek laboratuvar olan merkezin Türkiye’ye örnek olması hedefleniyor.
“Ortak akılla çalışıyoruz”
Merkezin İzmir’deki binaların yapı güvenliği ve yer araştırmalarında gereksinim duyulan deney ve testler için ulusal ve milletlerarası standartları karşılayabilecek altyapıyla kurulduğunu söyleyen Lider Tunç Soyer, “30 Ekim İzmir zelzelesi öncesinde Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Uygunlaştırma Dairesi Başkanlığı’nı kurduk. Zelzeleden 10 gün üzere kısa bir mühlet sonra çeşitli üniversitelerden akademisyenler, afet idaresinde paydaş kurum ve kuruluşların temsilcileri, ilçe belediyeleri, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının iştirakiyle ‘İzmir Zelzelesi Ortak Akıl Buluşması’ düzenledik. Türkiye’de zelzele ve afet konusunda uzman bilim insanlarının içinde yer aldığı Afet Bilim Kurulu’nu oluşturarak zelzele çalışmaları için bütçemizden 200 milyon lira kaynak ayırdık. İzmir’de yaşayan herkesin kendini inançta hissetmesi için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz” biçiminde konuştu. Dirençli bir kent inşa etmek için ortak akılla çalıştıklarını da belirten Soyer, “Egeşehir Laboratuvarı tüm kurum ve üniversitelerle işbirliği içinde projeler yapmaya, yeni uzmanların yetişmesine ve deney metotlarının geliştirilmesine de katkıda bulunacak ” dedi.
“Yapı sıhhatiyle ilgili her şeyi yapabilecek durumdayız”
Egeşehir A.Ş. Genel Müdürü Ekrem Tükenmez ise “30 Ekim zelzelesi bize saha çalışmalarında gerekli olan test, deney ve tahliller için altyapı gereksinimi olduğunu gösterdi. Sarsıntıdan sonra Ortak Akıl Buluşması’nda yapı envanteri yapılması, planların gözden geçirilmesi, fay sınırlarının incelenmesi ve mikrobölgeleme çalışması yapılması üzere teklifler ortaya çıkmıştı. Bütün bunları yapmak için de altyapıya gereksinim vardı. Bunun üzerine İzmir’deki mevcut binalar için risk tahlili yapacak ve yerle ilgili test ve deneyler için ulusal ve memleketler arası standartları karşılayabilecek nitelikte bir laboratuvar kurduk. Artık 46 farklı deneyi yapabilecek durumdayız. Riskli yapı tespiti de dahil olmak üzere yapı sıhhatiyle ilgili her şeyi yapabiliyoruz. Laboratuvar birebir vakitte tabanla ilgili kaya ve toprak deney ve testleri için teknik altyapıya sahip. Tabiatta göremediğimiz yerler var. Yüzeye ait yorum yapabiliyoruz fakat bir de yeraltı dediğimiz, bilemediğimiz bir alan var. Bu merkez işte göremediğimiz bu alanları da tanımak için kurgulandı” diye konuştu. Hem riskli yapı tespiti hem de geniş alan ölçeğinde taban araştırmalarının yapılabileceği bu kapsamda bir laboratuvarın örneğinin Türkiye’de olmadığını söyleyen Ekrem Tükenmez, “Bu merkezin bir enstitüye dönüşebilecek ve bilim insanı yetiştirecek kapasitesi var” dedi.
Dayanım parametreleri tespit ediliyor
Egeşehir Laboratuvarı Beton Laboratuvarı Kısım Yöneticisi, inşaat mühendisi Ulaş Bağcı ise bina risk tahlillerinin nasıl yapıldığına değinerek “Riskli yapı olarak nitelenen binaların kolonlarından aldığımız karot numuneleriyle basınç dayanımı testi yapıyoruz. Akabinde tahlil programlarını da kullanarak risk tespitine geçiyoruz. Münasebetiyle yer şartlarının tespiti, lokal taban sınıflandırması, yer ve kaya tiplerinin sınıflandırılması, yer profilleri, şişme-oturma, taşıma gücünü tespit etmeye yönelik deney ve testler yapılıyor” dedi.
Taban Kaya Laboratuvarı Kısım Yöneticisi, jeoloji mühendisi Beğenilen Nazlı Kalbaz ise “Arazi şartlarını temsil eden numuneler üzerinde iki kademeli deneyler yapılıyor. Birinci basamakta tabanın fizikî özelliklerini, yani malzemeyi tanımlıyoruz. İkinci etapta aygıtlarla dayanım parametrelerini tespit ediyoruz ve bu parametreleri ilgili şahıslara yönlendiriyoruz. Onlar da proje kademesini tamamlıyor” diye konuştu.
Laboratuvarda hangi testler yapılıyor?
Laboratuvar, riskli yapı tespiti ile taban etütleri için gerekli deney, tahlil muhtaçlıklarını karşılamaya yönelik aygıt ve ekipmanlarla donatıldı. Merkezde riskli yapı tespitine yönelik tahribatsız-geri sıçrama deneyleri, basınç dayanımı, beton basınç dayanımının yerinde tayini, karot alma ve muayene ve basınç dayanımı, sertleşmiş betonun yoğunluğunun dayanımı tayini üzere testler yapılıyor.
Ayrıyeten taban deneyleri kapsamında üç eksenli UU deneyi, direkt kesme, konvansiyonel ve otomatik konsolidasyon, kıvam limitleri, tane uzunluğu dağılım, özgül yük ve konik penetrasyon ile birlikte tam otomatik ve bilgisayar denetimli olarak rezonant kolon ve burgusal kesme, statik üç eksenli basınç dayanımı ve konsolidasyon, şişme deneyleri gerçekleştiriliyor. Laboratuvarda bulunan “rezonant kolon burgusal kesme deney cihazı” ile numuneler üzerinden tabanların zelzele sırasındaki kayma rijitlikleri, dayanımları ve zelzele hareketini sönümleme özellikleri direkt ölçülerek ve bu datalar ile yerlerin zelzele sırasındaki yer hareketini büyütme, sıvılaşma üzere davranışları daha hassas biçimde kıymetlendirilir hale geliyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
steroid sipariş
