Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

DEHB bozukluğu çocukluk periyodunda yaygın olarak görülebilen bir meseledir. Tüm okul çağındaki çocuklarda görülebilen bir bozukluk olduğundan, bu çocuklar; orta ya da üst düzeyde bir zekaya sahip olsalar dahi, eğitimlerine yeteri kadar odaklanamadıkları için, akademik hayatlarında başarısızlık yaşamaktadırlar. Bunun yanı sıra, Dikkat eksikliği olan bir çocuk birebir vakitte üstün yetenekli ise, bu çocuğa DEHB tanısı koyabilmek epeyce güçtür.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Belirtileri Nelerdir?

Aşağıdaki 14 davranıştan en az 8 inin tıpkı yaş dönemindekilerden daha fazla görülmesi beklenir:

• Ellerini ve ayaklarını daima kıpırdatmak ve olduğu yerde kıpırdanmak,

• Yapması gereken misyonu oturarak yapmada zorluk yaşamak,

• Dış uyaranlardan basitçe dikkatinin dağılması,

• Küme ya da oyun misyonlarında sırasını beklemede zorluk,

• Sorular daha bitmeden pat diye yanıtlarını söylemek,

• Öteki şeylerle uğraşmak, verilen talimatı yerine getirmede zorluk (karşıt gelme olmaksızın) yaşamak,

• Oyun yahut verilen misyonlarda daima dikkatte zorluk,

• Çoğunlukla bir aktiflik bitmeden başkasına geçme,

• Sessiz oyun oynayamama,

• Çoğunlukla çok konuşma,

• Çoğunlukla başkalarının kelamını kesme ya da ortalarına girme,

• Çoğunlukla ona söyleneni dinliyor üzere görünmemek,

• Okul yahut konuttaki gerekli eşyalarını daima kaybetmek,

• Muhtemel sonuçlarını düşünmeden tehlikeli aktivitelerde bulunmak.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) İçin Ebeveynler Neler Yapabilir?

1. Çocuğunuza takviye olun: Durumu kabul edin ve öbür ebeveynlere kıyasla kimi zorluklar yaşayacağınızı bilin. Unutmayın; sorunu bilip kabul etmek sorunu çözmenin temel basamağıdır.

2. Açık olun: Ondan ne beklediğinize açıklık getirin.

3. Çocuğa ona nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun: Bir çocuğun en âlâ ve en kolay nasıl öğrenebileceği konusundaki uzman yeniden kendisidir. Bu yüzden onun fikrini alın.

4. Alarm kurun: Alarmı olan saatler, çocuğun kendini zamanlaması için yardımcıdır. Vaktin nereye gittiğini görmesi ona planlama konusunda yardımcı olacaktır.

5. Kuralları yazın: Kuralları yazın ve her vakit görebileceği bir yere asın. Çocukların kendinden ne beklendiğini bilmesi fayda sağlayacaktır ve bu sayede etrafındaki bireylere itimat duyacaklardır.

6. İşlerin nasıl yapılması gerektiğini tekrarlayın: Kendi başına iç dünyasını düzenleyemediği için dış dünyasının bir oburu tarafından düzenlenmiş olması yararlı olacaktır. Ne yapacağını unutan ve bilmeyen bir çocuk için liste yararlı olacaktır. Çocuğa bir şeylerin hatırlatılmasında, tekrar yapılmasında; çocuğu yönlendirmede, hudutlar konulmasında yarar vardır. Yazın, söyleyin, tekrar tekrarlayın. Çocuklar bazen direktiflerin tekrarlanmasına muhtaçlık duyabilirler.

7. Sık sık denetim edin: Çocuğun neler öğrendiğini sık sık denetim edin. Bu denetimler çocuk için faydalı olacaktır.

8. Övün: Sırt sıvazlayın, onaylayın, yürek verin, umutlandırın.

9. Küçük notlar hazırlatın: Daha sonra hatırlamak için küçük notlar hazırlamalarını sağlayın. Notlara kendi kanılarını de eklemelerini söyleyin. Bu söylenenleri daha dikkatli dinlemelerini sağlayacaktır.

10. Meskende yüksek sesle kitap okutun: Bu onun tek bir bahis üzerine odaklanmasını sağlar.

11. Sürekliliği olan bir çalışma sistemi yaratın: Baharla birlikte dikkati toplama zorlaşacağından, ders çalışma ve ödev yapma aksamaya başlayabilir. Bu periyotta, çocuğun her zamanki çalışma temposu kısmen hafifletilebilir. Unutmayın ki, motivasyonun ve dikkatin zayıflaması da biyolojik ve hormonal değişimlerle bağlantılıdır. Bu etapta kıymetli olan; nizamın korunmasıdır. Büyük aksaklıklara yol açmadan yapılacak hafifletmeler, ödev yapma sürekliliğini koruyacak, bu da hem dikkati geliştirecek hem de öğrenilmesi gereken bahislerin kaçırılmamasını sağlayacaktır.

12. Hareketli faaliyetleri önemseyin: Bir çocuğun günde yaklaşık 6-7 saat harekete gereksinimi vardır. Çocukların hareket etmesi dikkatlerinin dağılmasını değil, toplanmasını kolaylaştırır. Bu kademede çocuğunuzun ilgi ve yönelimlerine uygun olan sanat ve spor aktivitelerinden bir ya da bir kaçını seçerek gitmesini sağlayın. Böylelikle, hem hareket muhtaçlığı giderilmiş, hem yeni arkadaşlıklar kurması sağlanmış olur.

13. İstikrar oyunları oynamasını sağlayın: Çocuklarla yapılacak, istikrar ve uyum çalışmaları, dikkat geliştirmek için en ülkü uygulamalardan biridir.

14. Nefes ve gevşeme antrenmanları öğretin: Bu idmanlar, dikkat geliştirmede son derece kıymetlidir; bedensel ve ruhsal enerjiyi dinginleştirerek dikkatin kısa müddette toplanmasını ve devamlılığını sağlayacaktır. Bu antrenmanlarla ilgili bir uzmandan dayanak almak faydalı olabilir.

15. Erteleme pratikleri yapın: Çocuklar isteklerini erteleyemeyebilirler. Bu noktada, çocuklara erteleme antrenmanları yaptırılarak dikkati sürdürme mahareti geliştirilebilir. Çocuk bir şey istediğinde, o isteği daha sonraki bir vakit diliminde yapmak ve çocuğun bu süreyi beklemesini sağlamak vakit içinde sabır hissini geliştirecektir. Bu kademede unutulmamalıdır ki; kimi vakit istediklerini kısa müddette karşılamak da gerekir.

16. Söylediklerinizi tekrarlatın: Çocuğa çeşitli yönergeler vererek, birebir yönergeleri tekrarlamasını istemek de işitsel dikkat açısından tesirli bir uygulamadır.

17. Gözlerini kapatarak gördüklerini anlattırın: Çocuğa bir kitaptaki fotoğrafları gösterin ve bir mühlet bakmasını isteyin. Mühlet tamamlandıktan sonra gözlerini kapatarak fotoğrafta gördüklerini anlatmasını isteyin. Bu uygulama da görsel dikkat açısından çok tesirlidir.

Please follow and like us: