Çocuklarda Kayıp ve Yas ile Gayret
Çocuklar çoğunlukla kayıp karşısındaki yansılarını ailelerindeki yetişkinlerinden öğrenirler. Çocuklar oburlarının problemlerinden ve kederlerinden etkilenerek kendilerini korkmuş ve inançsız hissedebilirler. Biraz daha sevgiye, dayanağa ve günlük rutinlerin düzenlenmesine muhtaçlıkları vardır. Çocuklar bir kayıp yaşadıklarında, ekseriyetle kendilerinin ve oburlarının mevti için de endişelenmeye başlarlar. Ebeveynlerinin ikisi de ölürse kendilerinin kimin bakacağına bilmek isterler.
Çocuklarla konuşurken, ölmek ve meyyit üzere gerçek tabirler kullanarak vefat nedenini geçerli bir açıklamasını yapmak gerekir. Muğlak tabirler kullanmak ve onları muhafazaya çalışmak, yalnızca başlarının karışmasına sebep olmaktadır. Mevtle ilişkilendirilen “uzaklara gitmek, uyumak”, “uyumak” ya da “sağlıksız olmak” tabirlerini kullanmaktan kaçınmak gerekir. Çocuğun kayba verdiği yansıyı izlemek ve onu dinlemek onun kayba verdiği yansıyı tanımlamasını istemek bu durumu ona somut bir formda anlamasına yardımcı olacaktır.
Aile üyeleri ya da arkadaşlarınız sizi teselli etmek için ziyaretinize geldiklerinde, çocukları yanınızdan uzaklaştırmaya çalışmayın. Sessiz kalmak ve konuşmaktan kaçınmak, çocukların mevtin tabu bir husus olduğunu düşünmelerine sebep olabilir. Çocuklara bu bağlamda tasadan, hüzünden nasıl korunacaklarını öğretmektense, kaybın üstesinden nasıl geleceklerini öğrenmeleri gerekmektedir.
Çocukların zorlandıkları hislere karşı sıhhatsiz başa çıkma formülleri geliştirmelerini önlemek için, onların hislerini tanımayı, isimlendirmeyi, kabul ve tabir etmeyi öğrenmelerine yardımcı olmak gerekmektedir.
Çocuklar hüzünlü yetişkinleri muhafazaya ve bakıcı rolünü üstlenmeye çalışabilirler, ebeveynlerin bu duruma müsaade vermeden onların çocuk olduklarını hatırlatmaları, yetişkin sorumluluklarını alması gereken bireylerin kendileri olduğunu onlara belirtmeleri gerekmektedir.
Çocuklara diğer kayıpların üstesinden gelmeyi öğrenmeleri için onlara yardımcı olmak gerekir. Onlar için evcil hayvanlarının mevti epeyce kıymetli bir kayıptır. Kayıpla ve tasayla başa çıkma usulleri, erken çocukluk devrinde geliştirilir ve ekseriyetle yetişkinlikte kullanılmaya devam edilir.
Dini inançlarımızı onların yanında paylaşırken dikkatli olmak gerekmektedir. Çocuklar sevdikleri ve gereksinim duydukları birini cennete aldığı için Allah’a kızabilir ya da ondan korkabilir.
Çocuklar kederlerini sözcüklerden çok davranışlarıyla tabir ederler, bu nedenle bir çocuğun üzgün olduğu anlaşılmayabilir. Çocuklar yaygın olarak terk edilmişlik, çaresizlik, ümitsizlik, korku, kayıysızlık , öfke, suçluluk ve endişe hissederler ve bu hisleri sözel olarak tabir edemediklerinde bunları saldırganca dışa vurma ihtimalleri vardır. Onları anlamak ve bu gereksinimlerini karşılamak da ebeveynlerin kıymetli vazifelerinden biridir.