Aile Doktorları Dernekleri Federasyonu (AHEF) tarafından yapılan açıklamada bu sene 14. yılını kutlayan Aile Hekimliği sistemi ile ilgili hala giderilmesi gereken birçok sorun olduğunu lakin olumlu tarafta yol alınamadığını hatırlattı. AHEF İdare Konseyi Üyesi Dr. Hüseyin Köz , “Aile hekimliği, sıhhat sistemi tekrar yapılandırılırken kurulan eksikleri olsa da umut vaat eden ve sıhhat çalışanının uğraşlarıyla hem vatandaşı hem de sıhhat çalışanlarını memnun edeceği düşünülen bir projeydi lakin olmadı” dedi.
AHEF İdare Heyeti Üyesi Dr. Hüseyin Köz, 14 yıl boyunca alınan yolu şöyle özetledi. “14 yıl evvel Bölgesel Sıhhat Ocaklarının ismi Aile Sıhhati Merkezi olarak değiştirilerek bir gecede devletin belirlediği ölçütlerde aile doktorlarının ağır uğraşıyla çalışılabilir hale getirildi. Aile tabiplerinin sağladığı bu sıcak ortamlarda vatandaşlarımız muayenelerini olup, gerektiğin de analizlerini yaptırıp, kronik sağlıksızlıklarını takip ettirme yanın da kanser taramaları ile ilerde gelişebilecek sağlıksızlıklara karşı tedbir alması amaçlandı. Ayrıyeten hamile anneler ve doğumdan itibaren bebeklerin takipleri ve aşıları yapılarak sağlıklı jenerasyonların temelleri atıldı.”
Dr. Hüseyin Köz, 2020 yılı ile birlikte mevcut iş yüklerine artık çok yeni sorumluluklar eklendiğini söyledi. “Bağışıklama hizmetleri vakitle yalnızca anne ve bebekle sonlu olmayıp, okul aşıları, erişkin zatürre, grip, tetanos aşıları yanında artık tüm gücümüzle Covid19 aşıları da yapılmaya çalışılmaktadır. Poliklinik yanında, pansuman, enjeksiyon üzere temel sıhhat hizmetleri aralıksız devam etmiştir. Halkımız yalnızca tıbbi bahisler değil her alanda fikir aldıkları, yardım istekleri için aile doktorlarına başvurmuşlardır. Durum bu türlü olunca aile tabiplerinden memnuniyet oranı 90’ların üstündedir. Meğer bu sisteme hizmet verenlerin meseleleri 14 yıl da büyüdükçe yumak halini almış, çözülmedikçe vakit içinde bıkkınlık ve tükenmişliğe yanlışsız götürmüştür.”
Aile Tabiplerinin içinde bulundukları zorluklara dikkat çeken Dr. Köz; “Bu çaresizliğe götüren yolların temel taşları sonları net çizilmeyen iş yükleri ile atılmış, her vilayette farklı uygulamalar, kanun ve nizamlara uymayan idari istekler ile içinden çıkılmayan bir vazife kaosuna neden olmuştur. Sorunun tahlili için artık kontratlı çalışan birinci basamak temsilcileri ile yönetimin karşılıklı olarak bir masada oturup, çalışma şartlarını belirleyen muahedeyi imzalaması gerekmektedir” dedi.
Vekâletsiz müsaade hakları bile olmayan aile hekimliği çalışanlarının İLO kontratlarına uygun müsaade hakkı olması gerektiğine vurgu yapan Dr. Hüseyin Köz, sıhhatte şiddete basamak oluşturan 184 sabim çizgisinin kaldırılarak, şiddete maruz kalındığında saldırganın hakim inisiyatifine bırakılmadan tesirli bir ceza yasası düzenlenmesi ile cezalandırılması gerektiğinin altını çizdi. Dr. Köz aile doktorları ivedilikle sağlam temellere dayanmayan iş yüklerinden arındırılmalıdır dedi. “Sağlık raporları konusunda ASM şartlarında yapılabilir olanların belirlenip, öbür ülkeler de uygulandığı üzere kişinin kendi beyanının kâfi olması halinde düzenlenmelidir. Ehliyet, tüfek ruhsatı, akli meleke üzere uzman görüşü gereken raporların donanımı buna uygun sağlıksızneler de rapor ünitesi kurulması ile çözülmesi gerekmektedir. Hiçbir kurum da olmayan negatif yahut müspet performansı birinci basamak sıhhat çalışanları olarak biz de istemiyoruz. İmtihanı kazanmayan çocuk için öğretmenine nasıl bir yaptırım uygulanmıyor ise ya da vergiyi az topladın diye vergi dairesi çalışanları bir meşakkat yaşamıyorsa, sıhhat çalışanlarının performans kriterleri ile cezalandırılmasını istemiyoruz. Çocuğunun aşısını vaktinde yaptırmayan ailenin ceremesini negatif performans ile sıhhat çalışanı çekemez. Aşı gerekliliği hem medya kanalıyla daha fazla anlatılmalı, hem de yaptırmak istemeyenin ileride yaşayacağı sıhhat meseleleri için SGK prim artışı üzere düzenlemelerle farklılık oluşturulmalıdır. İş yükünün bu vazife yoğunluğu ile yalnızca doktor üzerinden yürütülmesi mümkün değildir. Yardımcı sıhhat çalışanı eksikliği bir an evvel tamamlanmalıdır. Hala birçok vilayetimizde kanunda belediyelerin vazife tarifinde olduğu halde adli-defin nöbetleri aile tabipleri üzerinden yapılmaktadır. Yıllar içerisinde Aile Doktorlarının son 10 yıllık hak edişleri, cari ödenek ve özlük hakkı kayıplarının yerine konulması tekrar düzenleme ile mevcut şartları karşılayacak halde telafi edilmesi gerekmektedir.”
Kuşkusuz ki sıhhat insanın en vazgeçilmez önceliği olup ve bunu muvaffakiyet ile yapmak ve devamlılığını sağlamak meselelerini aşmış bir sıhhat ordusu ile olur diyen Dr. Köz kelamlarına şunları ekledi. “Sağlık sisteminin problemsiz yürümesi için aile tabipleri olarak canla başla çalışıyoruz ve çalışmaya da devam edeceğiz. Sıhhat çalışanlarındaki tükenmişliği azaltmayı ve güçlü çalışma şartlarında motive etmeyi güçlü devletimizden beklemekteyiz.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
