Böbrek nakli, böbrek yetmezliği gelişen sağlıksızlarda, misyonunu yapamaz hale gelmiş hasarlı böbreğin yerine canlı bir vericiden ya da beyin vefatı gerçekleşmiş bir şahıstan (kadavra) alınan böbreğin sağlıksızya takılması sürecidir. Vericiden ya da kadavradan alınan böbrek, alıcının sağ ya da sol kasık boşluğuna yerleştirilir.
Böbreklerin vazifesini yerine getirememesi sonucu, bedende üre, ürik asit üzere ziyanlı ve zehirli unsurlar birikmeye başlar. Bu türlü bir durumda süreksiz olarak diyaliz ya da kalıcı olarak böbrek nakli tedavisi uygulanmalıdır.
Böbrek Nakli Nasıl Yapılır?
Böbrek nakli için gerekli olan böbrek, canlı vericiden ya da kadavradan bulunur. Canlı vericiden böbrek, açık ya da kapalı (laparoskopik) yolla alınır. Vericiden böbrek kapalı prosedürle alınırsa, vericinin yalnızca kasık bölgesinde 4-5 cm uzunluğunda bir yara izi kalır. Ayrıyeten kapalı prosedürle böbrek alındığında, vericinin uygunlaşması ve günlük yaşama dönüşü daha süratlidir. Verici ekseriyetle ameliyattan bir gün sonra taburcu olur.
Böbrek nakli ameliyatında, alınan böbreğin atardamar ve toplardamarı alıcının damarlarına, üreter ismi verilen idrar kanalları ise idrar kesesine bağlanır. İdrar kanalına daha sonra alınmak üzere ince bir tüp (stent) yerleştirilir. Daha sonra cilt estetik dikişler ile kapatılır. Böbrek nakli ameliyatı yaklaşık 2-3 saat kadar sürer. Ameliyat sonrası devirde rastgele sorun yaşanmazsa 5-6 gün sonra sıhhatsiz taburcu edilerek konutuna gönderilir.
Böbrek nakli sonrasında beden yeni böbreği yabancı olarak görür ve onu bedenden atmak isteyebilir. Bu nedenle bağışıklık sistemini baskılayan birtakım ilaçların, ömür uzunluğu kullanılması gerekir.
Böbrek Naklinin Avantajları Nelerdir?
Son devir böbrek yetmezliği olan sağlıksızlar için diyaliz ve böbrek nakli olmak üzere iki tedavi seçeneği bulunmaktadır. Böbrek nakli ile sağlıksızya yeni bir böbrek takılır. Bu yüzden hem sağlıksıznın kanı temizlenir hem de takılan böbrek evvelden olduğu üzere birtakım hormonlar üretir. Halbuki diyaliz tedavisi, yalnızca sağlıksıznın kanını temizler, fakat böbrek tarafından üretilen hormonları üretemez.
Diyaliz tedavisi sağlıksızları yatağa bağlar ve yaşantılarını kısıtlar, seyehat özgürlüğünü elinden alır. Meğer böbrek naklinde bu cins ezalar olmaz.
Böbrek Nakli İçin Gerekli Kaideler Nelerdir?
18 yaş ve üzerinde olan, akıl ve ruh sıhhati yerinde olan herkes böbrek bağışında bulunabilir.
Hangi Sağlıksızlara Böbrek Nakli Uygulanmaz?
- Öbür bir tedavi yolu seçeneği bulunuyorsa
- Sağlıksızda faal bir enfeksiyon mevcutsa
- Sağlıksızda tedavi edilemeyen bir kanser sağlıksızlığı varsa
- Sağlıksıznın ömür beklentisi çok kısaysa
- Sağlıksıznın genel durumu nakil ameliyatını kaldıramayacak durumda ise
- Uyuşturucu husus kullanımı varsa
- Sağlıksızda primer oksalosis sağlıksızlığı varsa
Böbrek Nakli Ameliyatı Sonrasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Böbrek nakli uygulanan sağlıksızların hayatları boyunca, bedenin yeni böbreği reddetmesini önlemek için kimi ilaçları kullanması gerekir. Aksi takdirde, ameliyattan sonra ne kadar müddet geçerse geçsin, sağlıksıznın bedeni takılan yeni böbreği reddedebilir.
Nakil ameliyatı olan sağlıksızların dikkat edilmesi gereken esas hususlar şunlardır;
- Tansiyon sağlıksızlarında kan basıncı, şeker sağlıksızlarında kan şekeri denetim altında tutulmalıdır.
- Tuz, yağ ve karbonhidrat açısından güçlü olan besinlerden uzak durulmalıdır.
- Kullanılan ilaçların tesirini azalttığı için greyfurt tüketilmemelidir.
- Tertipli bir biçimde idmanlar yapılmalıdır.
- Ağır fizikî işlerler ve sporlar yapılmamalıdır.
