“Çocuğum bana yapışık”, “Bir dakika ayrılamıyoruz, hiçbir yere gitmeme müsaade vermiyor”, “Okula bırakmak bir kaygı; ağlıyor, gitmek istemiyor”, “Parkta oynarken bile beni yanında istiyor”… Şayet siz de sık sık bu cümleleri sarf ediyorsanız, dikkat! Bu yakınmalarınız çocuğunuzun size ‘bağlı’ olmaktan fazla ‘bağımlı’ olduğunu gösteriyor!
Tüm dünyayı tesiri altına alan Covid-19 pandemisi çabucak her ailenin ömür sisteminde esaslı değişimlere sebep oldu. Konutlar birer işyeri ve okul, ebeveynler de öğretmen oldu.Aile bireylerinin birbirleriyle geçirdikleri vaktin çokça artması hem olumlu hem negatif birçok sonucu da beraberinde getirdi. Çocukların okuldan, toplumsal ortamlardan uzak kalmaları, akran toplumsallaşmasının ortadan kalkması, tüm bu gereksinimlerin giderilmesi vazifesini anne babalara vermiş oldu. Bununla birlikte çocukların anne babalarına olan bağlılık ve talepleri de çok daha arttı. Hatta birtakım çocuklarda bu durum daha da ileriye gidip, çocuğun kişisellik gelişiminde ve okul hayatında önemli problemler oluşturabilen kıymetli bir tabloya yol açtı; anneye bağımlılık! Dikkat! Ruhsal ve bilişsel gelişimlerinde değerli problemlere neden olabilen ‘anneye bağımlılık’ çocuklarda tıpkı vakitte okul fobisine de yol açabiliyor!
Nedeni genelde ‘ebeveynler’ oluyor!
Çocuklar toplumsallaşma maharetlerini birinci 3 yaşta kazanıyorlar. Bu periyoda kadar çocuk bir yandan temel muhtaçlıkları nedeniyle anneye bağımlı halde yaşamaya devam ederken, bir yandan da anneden ayrışmaya çalışıyor. Acıbadem Fulya Sağlıksıznesi Uzman Psikolog Sena Sivri, çocuk yaşının gerektirdiği marifet ve yetileri kazandıkça bu bağımlılık halinin azaldığını belirterek, “Gelişiminin ilerleyen periyotlarında bağımlılığın yerini bağlılığın alması bekleniyor. Lakin bu süreç kimi çocuklarda olması gerektiği biçimde gerçekleşmiyor ve çocuklar anneye bağımlı olmaya devam ediyorlar. Çocuklar psikososyal gelişimleri doğrultusunda ayrışmaya, kişiselliklerini ilan etmeye hazırlar aslında. Hasebiyle anneye bağımlı olmak genelde ebeveyn tavırlarıyla bağlı oluyor” diyor.
Aşırı telaşlı, esirgeyici ve kısıtlayıcı davranmayın!
Çocuğun anneye bağımlı olmasında pek çok etken rol oynuyor. Uzman Psikolog Sena Sivri, bilhassa pandemi sürecinde, ebeveynlerin yaşadıkları korku hissini yönetmede çektikleri zahmete bağlı olarak çocuklarına karşı çok telaşlı, hami ve kısıtlayıcı bir tavır sergiledikleri ikazında bulunarak, şöyle devam ediyor: “Ebeveynler birçok vakit bu tip davranışlarıyla çocuğun gelişimini engellediklerinin farkına varmıyorlar. Örneğin ‘Okulda kalabalığa karışma, sağlıksızlık kaparsın’ biçiminde cümleler kurulması, sorumluğu altında olan bir şeyin onun yerine tamamlanması, kendi başına bir şeyler yapmasına müsaade verilmemesi, özgüvenini destekleyici hareket ve telaffuzlarda bulunulmaması, çocuğun anneye bağımlı olmasında kilit role sahip. Bağımlılığın devamını önleyecek olan en tesirli kurallar ise çocuğun gelişen yetileri doğrultusunda yapabileceklerine müsaade vermek, onu onaylamak ve inanç duymasını sağlamaktır” diyor.
Dikkat! Okul fobisi gelişebiliyor!
Anneye bağımlı olan çocukta özgüven eksikliği ve bunun sonucunda okul fobisi başlayabiliyor. Okulda ahenk meseleleri, arkadaş bağlantılarında sorunlar, çekingenlik, utangaçlık ve zorlandığında hırçın davranışlar görülebiliyor. Uzman Psikolog Sena Sivri bağımlılığın geliştiği durumlarda çocuğun okula adaptasyon meselelerinin uzun sürdüğünü vurgulayarak, “Bu durumda çocuklar okula gitmek istemez, annelerine sarılıp ayrılmazlar, hırçınlaşırlar, ağlarlar, öğretmene ve okuldaki herkese karşı çekinik, kaçıngan, yer yer hırçın tavırlar sergilerler. Okuldaki etkinliklere katılmaz, reaksiyon verirler. Anneleri daima yanlarında dursun, gitmesin isterler. Tüm bunlar da hem okula ahenk sürecini uzatıyor, hem de eğitimlerinin, bilişsel, toplumsal ve duygusal gelişimlerinin geride kalmasına sebep oluyor” bilgisini veriyor.
Çocuğunuz size bağımlı m?
Aşağıda yer alan sıkıntılar anne bağımlılığına işaret edebiliyor. Bu belirtiler varsa, vakit kaybetmeden bir tabibe başvurmanız çok önemli!
- Tek başına yapabileceği şeyler için bile takviye bekliyorsa,
- Siz yanında yokken huysuz, hırçın ve uyumsuz oluyorsa,
- Topluluk içinde zorluk çekiyorsa,
- Sosyalleşmede sorun yaşıyorsa,
- Bağımsız olarak bir şey yapamıyorsa,
- Her karar verme sürecinde takviye bekliyorsa,
- Okula gitmek istemiyorsa,
- Ödevlerini tek başına yapamıyorsa,
- Grup içinde ahenk sağlayamıyorsa, çocuğunuz size bağımlı olabilir.
Anne bağımlılığına karşı 7 altın öneri
Psikolog Sena Sivri anne bağımlılığına karşı ebeveynlerin alabilecekleri tedbirleri şöyle sıralıyor:
- Çocukların ayrışmaya dair en büyük kaygıları terk edilmekle ilgili oluyor. Pandemi sürecinde de daima anneyle birlikte olan çocuklar, kreşe, okula yahut bakıcısına giderken birinci olarak terkedilmekten korkuyor ve reaksiyonlarını bu doğrultuda veriyorlar. Çocuğunuza onu terk etmediğinizi net olarak anlatmalı, teminat vermelisiniz.
- Karşılıklı irtibatı geliştiren ve çocuğunuzun duygusal gelişimine katkıda bulunacak olan aktiviteler yapmayı alışkanlık haline getirin.
- Çocukta gelişen tasalar genelde ebeveyne ilişkin dertler oluyor. Ebeveyn olarak kendi korkunuzun farkında olmalı ve bunu yönetebilmelisiniz. Çok korkulu, muhafazacı ebeveyn tavrından uzak durun.
- Çocuğun sorumluluğu altında olan şeyleri onun yerine tamamlamayın. Gelişen yetileri doğrultusunda kendi başına bir şeyler yapmasına müsaade verin ve onu teşvik edin.
- Özgüvenini destekleyici, şevk verici, motive edici telaffuzlarda bulunun, “bırak senin yerine ben yaparım”, “onu sen yapma, aman bir şey olur” üzere korkutucu, çocuğu geri tutan telaffuzlardan kaçının.
- Anne sakin kalamadığında çocuğun yaşadığı kriz daha uzun sürüyor. Ayrılmanız gereken anlarında çocuğunuzun verdiği reaksiyonlara karşı serinkanlı durun, denetimi elinizde tutun.
- Sabırlı olmanız, bu ayrışma sürecine vakit tanımanız, geri adım atmamanız, baş edemediğinizi hissettiğinizde uzman dayanağı almanız da bağımlı bir alakayı önlemede son derece kıymetli role sahip.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
steroid satın al
