Bayanlar ve erkekler ortasındaki farklar sıralanmaya başlayınca husus dönüp dolaşın bayanın duygusallığına, hassasiyetine geliyor. O denli ki bayan kalbinin hassaslığından bahsediliyor. Pekala, ya söylenenlerin tıbbi olarak bir doğruluğu var mı? Bayan ve erkek kalbi farklı mı çarpıyor? Daha hassas olmak bayanları kalp sağlıksızlıklarına karşı daha korunaksız mı yapıyor? Acıbadem International Sağlıksıznesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, bayan ve erkek kalbi ortasındaki farklılıkları sıralarken “Erkekler ve bayanlar ortasında pek çok fark var. Erkeklerin ve bayanların kalbinin farklı ‘çarptığını’ söyleyebiliriz. Kalp ve dolanım sisteminde hem sağlıksızlık riski ve semptomları hem ilaca verilen karşılık açısından değerli ayrımlar bulunuyor. Lakin bayanlar, kalp ve damar sıhhati açısından biraz şanssız görünse de sağlıklı bir hayat usulü ile risklerin önüne geçebilir. Örneğin, yalnızca antrenman ve sigaradan uzak durmak bile bayanları bu sağlıksızlıklardan koruyabilir” diye konuşuyor.
Kalbin yapısı ve tesir hali temelde hem bayanlarda hem de erkeklerde birebir lakin boyut, fonksiyon ve risk faktörlerine verilen reaksiyon açısından çeşitli farklıklar görülüyor. Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, bu farklılıkları şöyle sıralıyor:
- Erkeklerin kalbi bayanlara nazaran daha büyük. Kalp ağırlı, kiloya nazaran hesaplanıyor. Erkeklerde kalp, beden yüküne nazaran yaklaşık 5,7 gr/kg olurken bayanlarda yalnızca 4,8 gr/kg. Buna nazaran bayanların kalp yükü ortalaması 200-280 gram iken, erkeklerde 250-390 gram ortasında değişiyor.
- Bir bayanın kalbi, oksijen muhtaçlığını karşılayabilmek için erkek kalbinden daha süratli çarpıyor. Bayan kalbi dakikada ortalama yaklaşık 70 kere atarken erkeklerde bu sayı 60’a düşer.
- Kalp sağlıksızlığı tanısı alanların yüzde 57,8’i erkek ve yüzde 42,2’si bayan. Lakin kalp sağlıksızlıkları bayanlarda daha şiddetli ilerliyor.
- Bayanların kalp sağlıksızlığından hayatını kaybetme oranı erkeklere nazaran yüzde 8 daha fazla. Bunun en kıymetli nedeni ise birçok bayanın riskin farkında olmaması ve kalp krizi belirtilerini hakikat yorumlayamaması.
- Kalp krizi bayanlarda farklı belirti gösteriyor. Sol göğüs boşluğunda keskin ağrı ve şiddetli gerginlik üzere klasik belirtiler onlarda daha az görülüyor. Fakat nefes darlığı, kürek kemikleri ortasında ve üst karın bölgesinde ağrı, bulantı ve kusma mümkünlüğü daha yüksek. Bu nedenle bayanlar kalp krizi işaretlerini tam olarak tespit edemediğinde geç kalabiliyor.
- Diyabeti olan bayanların kalp sağlıksızlığından hayatını kaybetme riski, erkeklere oranla yüzde 50 daha fazla. Araştırmalar; diyabet, sigara ve obezite ile ruhsal ve toplumsal gerilim faktörlerinin bayanları daha olumsuz etkilediğini gösteriyor.
- Damar sağlıksızlıklarına bayanlar daha geç yakalanıyor. Teşhis alan sağlıksızlar ortasında bayanlar, erkeklerden ortalama 10 yaş daha büyük oluyor.
Kan yapısı da farklı
Bayan ve erkek kalbindeki farklılıkların yanı sıra kan ve damar yapısının da cinsiyete has özellikleri olduğunu vurgulayan Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, şunları söylüyor:
“Kadınların kanlarında neredeyse dörtte bir daha az hemoglobin (kırmızı kan hücrelerinde depo edilen, demir açısından güçlü protein) bulunur. Hemoglobin kandaki oksijeni taşıdığından, organlara oksijen taşınması erkeklere oranla daha düşük olur. Oksijen kaynağı yaşla birlikte azalıyor. Erkekler için bu oran yılda yüzde 1 oranında gerçekleşirken bayanlarda yüzde 0.8 seviyesinde azalma oluyor.”
Damarları daha ince
Bayanların damar yapısı erkeklere oranla daha ince ve hassas olduğu için küçük plak (damarda biriken yağ) kesimleri bile büzüşmeye neden oluyor. Küçük trombüsler (kalp ve damar iç yüzüne yapışan kitle) damarları büsbütün kapatabiliyor. Kadınlık hormonlarının sağlıksızlıklar üzerine tesirleri hakkında bilgi veren Kardiyoloji Uzmanı Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, şu noktalara dikkat çekiyor:
“Doğal östrojenin yağ metabolizması ve hasebiyle kolesterol düzeyi üzerinde olumlu bir tesiri bulunuyor. Bu, genç bayanların vazokonstriksiyona (damar daralmasına) daha az yatkın olmasının nedenlerinden biri. Ayrıyeten kadınlık hormonları damar genişletici tesire sahip. Bu tesir bayanları en azından menopoza kadar koroner kalp sağlıksızlıklarından müdafaaya da yardımcı oluyor. Lakin menopoza giren bayanlar verilen hormon replasman tedavisinde dikkatli olunmalı. Zira bu hormonların kan pıhtılaşması üzerinde tesirleri var. Bilhassa sigara, yüksek kolesterol yahut tansiyon üzere öbür risk faktörleri varsa, tromboz riski artar. Doza bağlı olarak, doğum denetim hapları yoluyla verilen hormonların da tromboz, kalp krizi ve felç riskini artırabileceği unutulmamalı.”
Risk faktörlerinin tesir seviyesi değişiyor
Sıhhatsiz bir hayat usulü bayanları daha çok vuruyor. Sigara içen bayanlarda kalp sağlıksızlıkları riskinin erkeklere nazaran daha yüksek olduğunu kaydeden Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, “Ayrıca diyabet, erkeklere kıyasla bayanlarda kalp krizi riskini iki kattan fazla artırıyor. Günlük gerilim ve depresyonun da bayanlar üzerindeki tesiri büyük” diyor.
Bayanlar sağlıksızlığı hafife alıyor
Sağlıksızlığa yaklaşım da kadın-erkek ortasındaki farklardan biri. Genelde bayanların kalp problemlerini hafife alma eğiliminde olduğunu söyleyen Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, “Göğüs ağrısı ve çarpıntıyı, harika duygusal durumlara yoruluyor. Süreksiz ve değersiz bir rahatsızlık olarak düşünülüyor. Halbuki erkekler bayanlara oranla şikayetlerini daha dikkate alıyor ve tabip tekliflerine daha âlâ uyuyor” diye konuşuyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
