Yolculuk yapılan yere, seyahat biçimine ve gidilen yerde yapılan aktivitelere bağlı olarak sıhhat sorunlarının ortaya çıkabileceğini belirten uzmanlar, tatil için öbür ülkelere seyahat edeceklerin temkinli olması gerektiğini söz ediyor. Seyahat yapacakların ishal, AIDS, sıcak çarpması ve böcek ısırmaları üzere sıhhat meseleleri ile karşılaşabileceklerini vurgulayan Enfeksiyon Sağlıksızlıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, seyahatlerde yalnızca kaynatılmış yahut kapalı ambalajlardaki suların tüketilmesini, katiyen bir öteki bireyle birebir enjektörün kullanılmamasını, ısırılma riskine karşı bölgede yaşayan hayvanlardan uzak durulmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Sağlıksıznesi Enfeksiyon Sağlıksızlıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, bayram tatili öncesi seyahat edecekleri, seyahat sağlıksızlıklarına karşı uyardı.
Sıcak çarpması ve böcek ısırığına dikkat!
Seyahat sağlıksızlıklarının seyahat yapılan yere, seyahat formuna ve gidilen yerde yapılan aktivitelere bağlı olarak ortaya çıkan sıhhat sorunları olduğunu belirten Dr. Dilek Leyla Mamçu, kelamlarına şöyle devam etti:
“En çok görülen seyahat sağlıksızlıklarını mikrobik sağlıksızlıklar, seyahate bağlı sağlıksızlıklar ve seyahat haline, gidilen yere ve aktivitelere bağlı sağlıksızlıklar olarak sınıflandırabiliriz. Mikrobik sağlıksızlıklar, turist ishalleri, sıtma, sarılık ve AIDS’i içeriyor. Vakit farkı sonucu ortaya çıkan sersemlik hali ve uzun periyodik hareketsizliklere bağlı emboliler de seyahate bağlı sağlıksızlıklar olarak öne çıkıyor. Seyahat formuna, gidilen yere ve aktivitelere bağlı sağlıksızlıklar kategorisinde ise sıcak çarpması, yükseklik sağlıksızlığı, dekompresyon sağlıksızlığı (vurgun), böcek ısırmaları ve donmalar bulunuyor.”
Kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemeli
Sağlıklı olabilmek için ellerin sıklıkla su ve sabunla yıkanmasını öneren Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Sadece kaynatılmış yahut kapalı ambalajlardaki suları tüketmek muhtemel risklerin önüne geçilmesinde yarar sağlayacaktır. Musluk suyu, doğal kaynak suyu ve hangi suyla yapıldığı bilinmeyen buzlu içeceklerden uzak durulmalı. Şayet içmek zorunda kalınacağı düşünülüyorsa filtre yahut iyot tabletleri kullanılabilir” dedi.
Pişmemiş besinlerin kabuğu kesinlikle soyulmalı
Sadece pişirilmiş yiyeceklerin tüketilmesi gerektiğine dikkat çeken Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Eğer pişmemiş zerzevat yahut meyve yemek zorunda kalınırsa kesinlikle kabuğu soyulmalı. ‘Kaynatın, pişirin, soyun yahut unutun gitsin” kuralı unutulmamalı. Isıtma tedbirleri seyahatten evvel, seyahat esnasında ve seyahatten sonra önerildiği formda alınmalı. Mantar ve parazit enfeksiyonlarından korunmak için ayakları pak ve kuru tutmakta yarar var. HIV ve başka cinsel yollarla bulaşan sağlıksızlıklara karşı dikkatli olunmalı” dedi.
Yüzmek için tatlı su yerine tuzlu su tercih edilmeli
Seyahat edilen yerlerde sağlıksızlıklardan korunmak için sokaklarda satılan yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesi gerektiğini kaydeden Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Pastörize edilmemiş süt ve süt eserleri tüketilmemeli. Her şeyden kıymetlisi hiç kimseyle birebir enjektör kullanılmamalı. Bilhassa kedi, köpek, maymun üzere hayvanlarla temastan kaçınılmalı ve ısırılma ya da yaralanma halinde çabucak tıbbi uzmanlara başvurulmalı. Tatlı sularda yüzmekten kaçınılmalı zira tuzlu sular her vakit daha güvenlidir” formunda tavsiyelerini paylaştı.
Seyahatte yardım çantası bulundurmakta yarar var
Tatile çıkarken uzun kollu gömlek, uzun pantolon ve şapka üzere kıyafetlerin de bavula konulmasını öneren Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Vücuda ve giysilere sürmek için sinek kovucu losyonlar, haşerelere karşı aerosol sprey, ishal ilacı, portatif su filtreleri ve iyot tabletleri, güneş kremi, güneş gözlüğü, reçeteli tüm ilaçlar ve muhtaçlık duyulabilecek başka ilaçlar da kesinlikle bavulda bulundurulmalı. Bunlarla birlikte yara bandı, antiseptik solüsyon, bandaj, steril sargı bezi, yumuşatıcı bir göz damlası, alerji kremleri, kolay bir ağrı kesici, termometre, steril enjektör, şeker–tuz solüsyonları bulunan bir birinci yardım çantası da hazırlamak seyahatte yarar sağlayacaktır” dedi.
Sıtmanın kuluçka mühleti 1 yılı bulabilir
Tatil dönüşü de dikkat edilmesi gerekenler olduğunu söyleyen Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Sıtmanın kuluçka mühletinin 1 yılı bulabildiği unutulmamalı. Ateş, nezle hali, terleme, üşüme üzere şikayetlerle başlayabilir. Doktora yapılan seyahatten kelam edilmeli. Sıtma dışında gidilen ülkenin mikrobik yapısına ve bedeninizin bağışıklık durumuna bağlı olarak ülkemizde görülmeyen pek çok tropikal sağlıksızlığın ortaya çıkabilir. Böcek ve sinek ısırmalarıyla dang sağlıksızlığı, sarı humma ve veba; yiyecek ve içeceklerle kolera, Hepatit A, sistosomiyazis ve tifo; bireyden bireye Hepatit B ve HIV üzere sağlıksızlıklar bulaşabiliyor” ikazında bulundu.
Aşılar seyahatten 4-6 hafta evvel yapılmalı
Dr. Dilek Leyla Mamçu, gidilen bölgeye, kalınacak müddete, kişinin bağışıklık durumuna ve o anda mevcut salgın sağlıksızlık durumuna nazaran sıhhat otoritelerinin önerdiği aşılar olduğunu hatırlattı ve kelamlarını şöyle tamamladı:
“Hepatit A yahut Immun globulini, Hepatit B, bilhassa Sahra-altı Afrika ülkelerine seyahatlerde meningokokal menenjit, sarı humma, yabanî yahut evcil hayvan temas mümkünlüğü varsa kuduz, tetanos-difteri-kızamık, tifo ve Japon Ensefaliti üzere aşıların mevzunun uzmanları tarafından ve tesirli olabilmesi için seyahatten 4-6 hafta kadar evvel yapılması gerekiyor.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
