Dirençli epilepsinin önemli bir sağlıksızlık olduğunu belirten Prof. Dr. Berrin Aktekin, Prof. Dr. Aktekin, tedavinin bu bahiste uzmanlaşmış merkezlerde yapılması gerektiğinin altını çizdi. Standart testlerle teşhisin yanlışsız konmaması durumunda sağlıksızların vakit kaybettiğini söyleyerek gerçek teşhisin kıymetine işaret etti.
Uzmanlar, Türkiye’de beyin damar sağlıksızlıkları ve baş ağrılarından sonra en sık görülen sağlıksızlığın epilepsi olduğunu söylüyor. Beynin elektriksel aktivitesindeki anormallik ile karakterize bir sağlıksızlık olan epilepsinin yüzde 70 oranında tedavi edilebildiğine dikkat Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Berrin Alptekin, epilepsi sağlıksızların yaklaşık yüzde 30’unda ise dirençli epilepsi görüldüğünü belirterek sağlıksızlığın teşhis ve tedavisiyle ilgili kıymetli bilgiler verdi.
POPÜLASYONUNDA YÜZDE 1’İNDE GÖRÜLÜYOR
Epilepsinin beynin elektriksel aktivitesindeki anormallik sonucu ortaya çıkan bir sağlıksızlık olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Sağlıksıznesi Nöroloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Berrin Aktekin şunları anlattı: “Nöronların ansızın olağandışı deşarj yapması sonucu, o deşarjın hangi bölgeden kaynaklandığı, nereye ve ne süratte yayıldığı bulguları ile klinik belirtileri ortaya çıkıyor. Türkiye’de epilepsi, popülasyonun yaklaşık yüzde 1’inde görülüyor. Beyin damar sağlıksızlıkları ve baş ağrılarından sonra en sık görülen sağlıksızlık durumunda. Lakin epilepsinin tedavi edilebilen bir sağlıksızlık olduğu unutulmamalı. Bugün sağlıksızların yüzde 70’e yakını uygun doz ilaçla tedavisiyle denetim edilebiliyor. Yüzde 30’luk kısım ise ya sağlıksızlığın tabiatından kaynaklanan ya da kimilerinde bu gün için nedeni tam olarak bilinmeyen nedenlerden ötürü dirençli hale gelebiliyor. Dirençli epilepsi, epey değerli ve hayati risk taşıyan bir durum.” dedi.
PATOLOJİ SAPTANAMAZSA SAĞLIKSIZLAR 14-15 YIL KAYBEDEBİLİR
Dirençli epilepsi kavramının nöroloji uzmanları açısından da değer taşıyan bir durum olduğunun altını çizen Prof. Dr. Berrin Aktekin, “Dirençli epilepsi kavramının üstünde duruyoruz. Zira sağlıksızlar, çok değerli bir süreyi boşa harcayabiliyor. Uygun ilaç ve doz kombinasyonunda ilaca karşın nöbet denetimi sağlanamayan sağlıksızlar, dirençli epilepsi sağlıksızları olarak sınıflandırılıyor. Burada altta yatan, tümör, hipokampal skleroz, kortikal displazi üzere standart incelemelerde çok kolay saptanamayacak nedenler olabiliyor. Bu nedenle dirençli epilepsinin, epilepsi kavramında uzmanlaşmış merkezlerde izlenmesi son derece kıymet taşıyor. Şayet bu yapılmaz ve standart testlerle patoloji saptanamazsa sağlıksızlar ilaç denemeleriyle 14-15 yıl üzere bir süreyi kaybedebiliyor. Tedaviyle beyindeki geri dönüşümü sıkıntı hasarlanmaların önüne geçebilecekken vakit kaybediliyor. Teşhis konduktan sonra da sağlıksızlar cerrahi tedaviyle düzelseler bile geçen müddetten kaynaklanan ziyanları telafi etmek kolay olmuyor. Bu nedenle kesinlikle epilepsi uzmanlarının olduğu, ileri görüntüleme tekniklerinin ve ileri EEG (Elektroensefalografi=EEG- ) teknikleri (video-EEG gibi) incelemelerinin yapılabildiği Epilepsi Teşhis ve Tedavisinde uzman grupların ve tekniklerinin bulunduğu merkezlerde araştırılmaları gerekiyor” sözlerini kullandı.
YAŞLILARDA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Bilinenin tersine, ileri yaştaki şahıslarda de epilepsi görüldüğüne işaret eden Prof. Dr. Berrin Aktekin, “Birçok ileri yaşta sıhhatsiz, ‘ileri yaşta epilepsi olur mu’ diye soruyor. Aslında epilepsi en sıklıkla ömrün iki başka devrinde görülüyor. Birinci sık periyot hayatın birinci 16 yılında, çocuklarda görülüyor. Lakin ikinci sıklığını da 65 yaşın üzerindeki bireylerde gösteriyor. Çocukluk çağında ya doğum travmaları nedeniyle yahut genetik nedenlerle epilepsiler ortaya çıkabiliyor. İleri yaşlarda ise beyin damar sağlıksızlıkları, tümörler, travmalar yahut Alzheimer, Parkinson üzere nörodejeneratif sağlıksızlıklar nedeniyle epilepsi ortaya çıkabiliyor” diye konuştu.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Epilepsi ve dirençli epilepsinin belirtileri ile ilgili bilgi veren Yeditepe Üniversitesi Sağlıksızneleri Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Berrin Aktekin, kelamlarına şöyle devam etti:
“Ne yazık ki tabip sağlıksızlarımız bile, lakin jeneralize, tonik, klonik (grand mal) nöbet geçirdikleri vakit epilepsi olduklarını anlıyor. Halbuki kısa vadeli şuur değişikliği, davranış anormallikleri, duyusal belirtiler, görme, tat, koku anormallikleri üzere durumlar epilepsinin belirtisi olabilir. Farkında olunmadığı için de birden fazla kişi bu evreyi kaçırıyor. Sağlıksızlık ilerlediğinde ya da yaralanabilecekleri büyük nöbetler başladıktan sonra doktora başvurabiliyor. Bu nedenle bu belirtilere karşı toplumsal farkındalığı arttırmamız gerekiyor. Epilepsi, eşittir şuur kaybı olup yere düşüp, ağzından salya gelen, köpüren, kasılan sıhhatsiz değildir. Çok kısa vadeli kasılma, boş bakma, o kişini daha evvel hiç göstermediği garip ve anlamsız davranışlar da görülebilir. Lakin bunlar kısa müddetli ve süreksiz belirtilerdir ve bir dakika bile sürmez. O nedenle çok sık olup günlük hayatı etkilemedikçe, birden fazla kişi epilepsi ile münasebetini kuramıyor. Bu nedenle yaşanan bu değişikliklere karşı dikkatli olmak ve vakit kaybetmeden bir nöroloji uzmanını başvurmakta fayda var.”
NÖROLOJİ KLİNİKLERİNDE TEDAVİLER ARAŞTIRILMALI
Sağlıksızlığın etiyolojisine nazaran birtakım sağlıksızların, görüldükleri birinci anda ameliyat olabildiklerini söyleyen Prof. Dr. Aktekin, “Tümörlerde olduğu üzere birtakım sağlıksızlarda epilepsi görüldüğü an ameliyat gerekebiliyor. Lakin genel prensip olarak birinci kademede, öncelikli olarak ilaç tedavisi uygulanıyor. Uygun ilaçla sıhhatsiz, yüzde 65 civarında nöbetsiz hale getirilebiliyor. Birtakım sağlıksızları ise baştan, erken devirde tanıyabiliyoruz. Uygun ilaca karşın nöbet denetimi sağlanamıyor. Onların da daha ileri araştırmalarla, epilepsi uzmanlarının ve ileri görüntüleme tekniklerinin olduğu nöroloji kliniklerinde cerrahi tedavi üzere farklı tedavi seçeneklerinden fayda görüp görmeyeceği araştırılması gerekiyor” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
