Yüksek fruktozlu mısır şurubu (hfcs) nedir? tesirleri nelerdir?
Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS) Nedir? Tesirleri Nelerdir?
Namıdiğer; nişasta bazlı şeker…
Çocukluk yıllarımızda yediğimiz bir minik çikolata ya da içtiğimiz küçük
bir meyve suyu bize kâfi, gerisinden da iştahımız kapanır yemek yiyemezdik.
Şimdilerde çocuklar, fazlaca çikolata yiyip, kutu kutu meyve suyu tüketiyor,
akabinde da oturup yemek yiyebiliyor.
Pekala, bu kadar yiyebilmenin, doymamanın nedeni nedir?
Etiketlerde yazan saf görünen mısır şurubu nedir?
Bedenimize tesirleri nelerdir?
Son yıllarda görülen nüfus yoğunluğunun artışı ile beslenme alışkanlıklarının
değişmesi, rafine şeker tüketimini süratle arttırmaktadır. Rafine şeker; esasında
şeker pancarı yahut kamışından elde edilen, ismen mutfak şekeri dediğimiz
sükrozdur. Sükroz, doğal hali ile zerzevat ve meyvelerde bulunan bir şekerdir.
Şeker tüketimin süratli artışına bağlı olarak yeni kaynaklara duyulan ihtiyaç
artmış, gereksinimlerin bir sonucu olarak da mısırı şurubu ortaya çıkmıştır.
Günlük beslenmede alınan toplam gücün %45-65’i kadarının
karbonhidrattan, bu oranın da %80’inin glukoz, %10’unun ise fruktozdan
gelmesi beklenmektedir. Lakin, hazır besinler ve içeceklere ilave edilen fruktoz
oranı ile bu durum aksine dönmektedir. Günümüzde günlük alınan fruktoz oranı
olağanın 10 katına çıkmış durumdadır.
HFCS*, ekseriyetle hazır besinlerin birçoklarında kullanılmaktadır. Bu yelpaze,
ekmekten hazır içeceklere kadar geniş bir alanı kapsar. Kullanım sebebi ise en
başta düşük maliyetli olmasıdır. Sonrasında; tatlılık oranının fazla olması,
şekerli içeceklerde daha kolay çözünebilir olması, eserin raf ömrünü
uzatabilmesi ve eserlerde istenilen dış görünüşü (canlı, parlak, albenili)
sağlayarak, eserleri tüketici tarafından daha tercih edilebilir hale getirmesidir.
Tüm bu sebepler üreticiye ticari olarak yarar sağlamakta ve sıklıkla kullanımına
neden olmaktadır.
Fruktozun bedene alınımı sonrası gerçekleşen metabolik olaylar diğer
şekerlerden farklıdır. Bu farklılığı glukoz üzerinden açıklamaya çalışırsak;
bedene alınan glukoz, sindirim süreçlerinden sonra insülin salgılanmasına yol
açar. Bunun sonucunda ise, beynimize giden sinyaller ile tokluk duygusunu
oluşturan leptin hormonu salgılanır. Böylelikle, birey doygunluğa ulaşarak yemeyi
bırakır. Fruktozun sindiriminden sonra ise, insülin salgısı oluşmadığı için tokluk
duyusu oluşmaz ve kişi yemeği bırakmak istemez. Böylelikle çok yeme hissi
ortaya çıkar. Ayrıyeten; glukoz, güce dönüşmek üzere hücre içine alınırken
taşıyıcı bir proteine gereksinim duyar, lakin fruktozda bu türlü bir muhtaçlık kelam konusu
değildir. Münasebetiyle, fazla tüketilmesi sonucunda; karaciğer başta olmak üzere,
direkt ve dolaylı olarak organlarda yağlanmalara neden olmaktadır.
Obezitenin artışı son yıllarda dramatik bir noktaya ulaşmıştır. Bu durum,
yağ ve şeker oranı yüksek besinlerin sıklıkla tüketildiği batı biçimi diyet ile
ilişkilendirilmektedir. HFCS tüketimi ile beden tartısı ve buna bağlı olarak
gelişen obezite sağlıksızlığı ortasında yanlışsız orantı vardır.
WHO*’nun yaptığı çalışmalarda obezite oranının 1980-2008 yılları
ortasında iki kat arttığı görülmüştür.
Bir öteki araştırmaya nazaran ise, şekerli içeceklerin; 2-19 yaş grubundaki
bireylerin günlük güç alımının %8’ni, yetişkinlerin ise %7’sini oluşturduğu
bildirilmiştir. Bu oran ortalama olarak 40 gram şekere muadildir.
Kanada’da yapılan bir araştırmada; 1985-2011 yılları ortasında obezite
görülme sıklığının 3 kat arttığı görülmüştür.
Alkolsüz şekerli içeceklerde daha ağır bir tat oluşması için kullanılan
HFCS, obeziteye davetiye çıkarmaktadır. Obezitenin ortaya çıkmasının;
kardiyovasküler sağlıksızlıklar, tip 2 diyabet, karaciğer yağlanması ve kanser riskini
tetiklediği yadsınamaz bir gerçektir.
HFCS içerikli besinlerin fazla tüketimi, bedenin savunma mekanizmasını
olumsuz tarafta etkilediğinden, metabolik bozukluklara sebebiyet vermekte ve
bu olumsuz tesirler sonucunda; hücresel gerilim artmakta, denetimsiz hücre
büyümesi ortaya çıkmakta ve sonuç olarak hücrelerimizin beyni kabul edilen
DNA’mız hasar görebilmektedir. Bu olayların tümü, kanser oluşum riskini
arttırmaktadır.
Fruktozun bir meyve şekeri olarak doğal kaynaklardan, yani zerzevat ve
meyvelerden alınmasına itina gösterilmelidir. Doğal fruktozun antioksidan etki
gösterdiği ve savunma sistemimize olumlu katkıları olduğu
unutulmamalıdır.
Dikkat edilmesi gereken en kıymetli nokta; fruktozlu mısır şurubu içeren
besinlerden mümkün olduğunca uzak durulması gerektiğidir. Bu ürünlerin
tüketiminin, günlük gücün en fazla %10’u, hatta yapılabiliyorsa %5’in altına
çekilmesi sıhhatimiz açısından yarar sağlayacaktır.
Sağlıklı günler…
HFCS: High Fructose Corn Syrup, Yüksek fruktozlu mısır şurubu
WHO: World Health Organisation, Dünya Sıhhat Örgütü
AM, M., & Meyers, A. M. (2017). High fructose corn syrup induces
metabolic dysregulation and altered dopamine signaling in the absenceof
obesity. Plos One, 10-37.
Arslan, S. Ş. (2016). Fruktoz Ve Sıhhat. Mersin Üniversitesi Sağlık
Bilimleri Mecmuası, 150-158.
Boyunağa, H., Badem, N., & Mortaş, T. (2018). Mısır Şurubunun
Metabolizmada Oluşturduğu Anarşi ve Sağlıksızlılarla Alakası. Kırıkkale
Üniversitesi Tıp Mecmuası, 198-204.
Kuzma , J., & Cromer, G. H.-S. (2015). No difference in isim libitium
energy intake in healty men and women consuming bevera ges sweetened with
fructose ,glucose or high-fructose corn syrup arandomized trial. Am J Clin Nutr,
80-137.
Levy , A. M. (2015). Fructose:glucose ratios-a study of sugar self-
administration and associated neural and physiological responses in the rat.
Nutrients, 90-389.
Diyetisyen SinemGENÇ
İnstagram pidiyet