Uzunluk uzaması
Uzun kemiklerin büyümesinde rol oynayan ve epifiz yakınındaki kıkırdaktan oluşan disk biçimindeki bölge epifiz plağı olarak isimlendirilir. Bu bölge uzunluk uzamasında aktif rol alır ve ağır olarak kemikte uzamayı sağlayan hücreleri içerir. Uzunluk uzaması çoklukla 18 yaşında epifiz plağının kapanmasıyla durur. Fakat kemiklerde büyümeyi sağlayan epifiz plağı kapanmamışsa uzunluk uzaması 25 yaşına kadar devam edebilir. Bunun bilakis epifiz plağı 14 yaşında kapanan insanın uzunluk uzaması durur ve bir daha uzunluğu uzamaz.
Yapısal faktörler uzunluk kısalığının kıymetli nedenlerinden biridir. Yapısal faktörleri etkileyen ise anne ve babadan aktarılan kalıtımdır. Bir insanın uzunluğu ile ilgili değerlendirmede beklenen ülkü uzunluk amacı dikkate alınır. Şayet ebeveynlerinizden en uzun olanın uzunluk düzeyine ulaşmışsanız beklenen uzunluk maksadınızı yakalamışsınız demektir.
Uzunluk gelişimini etkileyen öbür değerli faktörde hormonal yeterliliğin olup olmadığıdır. Uzunluk gelişiminde büyüme hormonu, tiroid hormonları ve seks hormonları faal rol alır. Bu hormonların yetersizliği ya da fazlalığı durumlarında uzunluk gelişiminde kısalıktan olağandışı uzamaya kadar varan bir dizi düzensizlik oluşur. Büyüme hormonu ve tiroid hormonları yetersizliğinde uzunluk kısa kalabilir. Seks hormonlarının erken devreye girdiği durumlarda epifiz kıkırdağı beklenen yaştan evvel kapanarak uzunluk uzamasının durmasına neden olur.
Günümüzde uzunluk gelişiminde rol oynayan en değerli faktörlerden birinin beslenme olduğu kabul edilmektedir. İstikrarlı ve kâfi bir beslenme rejiminin büyüme ve gelişme için en uygun yaklaşım olduğuna bilim çevrelerince yüklü olarak vurgu yapılmaktadır.
Ek olarak kronik sağlıksızlıkların, ruhsal rahatsızlıkların ve sedanter hayat usulünün uzunluk uzaması üzerinde negatif istikamette tesirleri mevcuttur.
Uzunluk uzaması üzerinde tesirli olan kelam konusu faktörler dikkate alınmadan uzunluk kısalığı olgularına tahlil üretmeye kalmak yanlışsız bir yaklaşım olmayacaktır. Bilhassa büyüme hormonunu arttırdığı tezi ile birtakım besin desteklerinin gelişme çağındaki adelosanlara genel bir kabulmüş üzere önerilmesi çok sakıncalıdır. Zira günümüzde besin desteği maksadıyla önerilen ilaç gibisi hususların büyüme ve gelişme üzerindeki tesirleri hakkında çelişkili görüşler mevcuttur. Bu besin desteklerinden biride büyüme hormonu salınımını arttırdığı sav edilen ve bir aminoasit olan L arginindir. Tek bir aminoasitin büyüme hormonu sentezini arttırmada kâfi olmayacağı gerçeğinden hareketle gelişme çağında kâfi protein içeren istikrarlı beslenme düsturlarına uyan birinin aminoasit desteği kullanmasına muhtaçlığı olmadığını söyleyebiliriz. Ayrıyeten besin desteği emeli ile kullanıma sunulan bu tıp ilaçların ilaç dairesi tarafından verilmiş uygunluk dokümanının olup olmadığı dikkat edilmesi gereken öteki bir konudur. Besin desteği niyetiyle kullanmakta olduğunuz eserin ilaç dairesi onayı yerine tarım bakanlığı onayı varsa şayet sizin için ziyanlı tesirleri olması ihtimal dâhilindedir. İlaçta olsa kullanılan her eserin böbrek ve karaciğer üzere organlara ziyanlı tesirleri kelam mevzusudur. Ek olarak kelam konusu aminoasit yalnızca büyüme hormonunu uyarmakla kalmaz öteki hormonal dengesizliklere de neden olabilir.
Büyüme hormonu uyarılması ve münasebetiyle sağlıklı bir uzunluk gelişiminin sağlanması için en uygun yaklaşım; istikrarlı beslenme ile hormonun en fazla salındığı akşam 22.00-24.00 saatlerini içeren kâfi uyku tertibidir.
Son olarak, hormonal salgılama sistemlerinde bir sorun oluşmadığı sürece müdahale gerektirecek bir durumda kelam konusu değildir.