UYKUSUZLUK İNSOMNİA
İnsomnia; kişinin uykuya dalmakta ya da ülkü uyku mühletini kesintisiz olarak doldurmakta zahmet çektiği, bu sebeple günlük hayatının, toplumsal münasebetlerinin, okul yahut iş muvaffakiyetinin birçok vakit sekteye uğradığı ve verimliliğinin düştüğü bir uyku bozukluğu çeşididir. Bu bozukluk tıpta hem başlı başına bir sağlıksızlık, hem de öbür rahatsızlıkların belirtisi olabilecek bir semptom gözüyle ele alınır. Düşük uyku kalitesi başta depresyon ve anksiyete olmak üzere pek çok rahatsızlığın bir getirisi olabileceği üzere şahısta gerilim düzeyinin yükselmesiyle ya da diğer nedenlerle ortaya çıkıp bu usul rahatsızlıklara yakalanılmasının sebebini de oluşturabilir. Uykusuzluk her yaşta ortaya çıkabilir, lakin en sık orta yaş ve üstündeki bireylerde görülür.
İnsomnianın kısa ve uzun devirli olmak üzere esas iki çeşidi vardır. Kısa devirli uykusuzluk olarak bilinen tıp en fazla bir ay sürerken uzun periyotlu uykusuzluk 4 haftayı geçen hadiselerde kelam bahsidir. İnsomnianın belirtileri ve neden olabileceği sorunlar ortasında uyanıkken yapılan aksiyonlarda aksamalar, gün içinde yorgunluk ve halsizlik, hafıza zahmeti, depresyon, çabuk ve sık öfkelenme ile kalp krizi ve trafik kazası risklerinde artış sayılabilir. Rahatsızlığı uzun devirli ve kısa dönemlinin yanında birincil ve ikincil olarak kategorilendirmek de mümkündür. Sekonder insomnia olarak da bilinen ikincil insomnia sağlıksızlığın en yaygın tipi olup rastgele bir tıbbi, ruhsal ya da çevresel nedenin sonucu olarak ortaya çıkar. İkincil insomnia tedavisi kelam konusu olduğunda yapılması gereken şey bu nedenin tespit edilmesi ve nedene yönelik sorun çözme sistemlerinin uygulanmasıdır. Birincil insomnia ise daha ender görülmekle birlikte üstte bahsettiğimiz en önemli sebeplerden hiç birine dayandırılamaz ve bu nedenle tedavi süreci daha uzun ve zorludur. Bahsettiğimiz tüm uykusuzluk tipleri depresyon, fizikî acı, uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu üzere başka rahatsızlıklara yol açabilirler.
Türkiye’nin Uyku Haritası
Yapılan araştırmadan çıkan sonuca nazaran, 3 şahıstan biri uykuda horluyor. Erkeklerde yüzde 7, bayanlarda yüzde 4 de uyku apnesi var. Bunun manası uykuda kısa müddetliğine teneffüs duruyor ve bunun da tedavi edilmesi gerekiyor.
Hangi Bölgelerde Hangi Uyku Problemleri Daha Fazla
Uykuda teneffüs düzensizliği ve uyku apnesi en fazla Güneydoğu vilayetlerinde ve Batı’da görülüyor. Uyurgezerliğin daha fazla olduğu bölge ise Doğu Anadolu..
“Huzursuz bacak sendromu” ismi verilen uykuda bacaklarda uyuşma ve hareketlilik Akdeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz de görülüyor.
En Fazla Uykusuzluk Şikayetleri Büyükşehirlerde Görülüyor
Vardiyalı çalışmaların daha ağır olduğu vilayetlerde Kocaeli, Manisa, Gaziantep, Denizli üzere kentlerde de uyku bozuklukları fazlalaşıyor.
Uykusuzluk tedavisi için tabip denetiminde kullanılan uyku ilaçlarının ve başka sakinleştirici ilaçların tesiri ne kadar kıymetliyse, işin uzmanı bir şahısla birlikte yürütülen terapiler de o derece kritiktir. Bütün hudut sağlıksızlıklarında verimli uyku alışkanlığı ziyan görmüştür. Bunun uzun sürmesi nörolojik ve psikiyatrik öbür problemlere davetiye çıkartır. Birtakım sağlıksıznelerin Uyku Merkezleri bu problemleri uygunlaştırmak için çalışır.
Bu yazının telif hakkı Adil Maviş’e aittir. Kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makaledeki bilgilere dayanarak rastgele bir teşhis ve tedavi uygulanamaz. Adil Maviş kendi geliştirdiği ve kişinin içsel dinamiklerini en üst düzeyde kullanılabilmesine dayalı koçluk ve kişisel danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu bağlamda alacağınız hizmet teşhis ve tedavi kapsamında değildir.
