Tuvalet eğitimi verdiğiniz devirde çocuğun bedensel ve ruhsal olarak tuvalet alışkanlığına hazır olmasının dışında anne babanın çocuğa karşı yaklaşımı bu eğitim süreci üzerinde hayli tesirlidir. Bu devirde çocuğun bütün ilgisi anal bölgededir ve bu gelişimsel süreci açısından olması olağandır. Ebeveynler tuvalet eğitimine başladıklarında, bütünüyle bu husus üzerine odaklanırlar lakin bu yapılan birinci yanlıştır. Zira bu durum çocukta ruhsal bir baskı yaratabilir. Ebeveyn bu hususta baskıcı, ısrarcı, müdahaleci olmaktan kaçınmalıdır, kaçınmaz ise bu çocuğun süreci reddetmesi ya da dışa atım bozuklukları ile sonuçlanabilir. Çocuğa günde 5 seferden fazla tuvalet ile ilgili soru sorulmamalıdır.
Tuvalet eğitiminde yaşanılan sıkıntılar birazda ebeveynlerin bu husus hakkındaki bakış açısından kaynaklanmaktadır. Zira ebeveynlerin büyük bir çoğunluğu bunu en güç süreç olarak görüp baştan yaşayabilecekleri zorluklara odaklanırlar ve zihinde kurguladıklarını hayatlarına çekerler. O yüzden bu süreci gözünüzde büyütmeyin zira büyüttüğünüz kadar büyük yaşarsınız. Tuvalet alışkanlığı bir kişiselleşme uğraşıdır, yürümek ve konuşmak üzere. Bu süreci destelemek ise ebeveynin vazifesidir. Yani bu sürece aşılması gereken bir mahzur üzere değil de olağan gelişimsel sürecinin yalnızca siz tarafından biraz desteklenmeye gereksinimi olan bir kesimi olarak bakmalısınız.
Bu süreç çocuğunuzun bebeklikten çıktığının da işareti olduğundan siz de bu sürece ahenk sağlasın istiyorsanız çocuğunuzu bir bebek üzere görmeyi bırakmalısınız. Onun tuvalet eğitimine hazır olduğunu ve istediği vakit anne ve baba üzere tuvaletini klozete yapabileceğini yeri geldiğinde açıkça belirtmelisiniz. Lakin değerli olan nokta, tuvalet eğitimine başlamadan evvel çocuğunuzun hazır olduğuna emin olmanızdır. Çocuk hazır olduğuna dair ipuçlarını zati kendi verecektir. Sizin yapmanız gereken gözlemleyip emin olmak. Çocuğun kakasını gizlenerek yapması, tuvalet yaptıktan sonra size söylemesi, bezinden rahatsızlık duyması üzere davranışların gelişimi bizim için hazır olduğuna dair göstergelerdir.
Bu periyotta çocuklar tuvalete ve tuvaletteki şahıslara karşı merak duyarlar. Tuvalete giren kişinin akabinde girmek ve onu izlemeyi istemek üzere durumlar görülebilir. Bu üzere durumlarda mahremiyet kavramının gelişimine ve çocuğunuzun ruhsal gelişimini negatif tarafta etkilememesi için sizi izlemesine asla müsaade vermeyin. Bu süreçte sizi gözlemlemesi yerine kitaplardan ve oyuncaklardan yararlanmanız çocuğunuzun yararına olacaktır. Kıssada ki karakterin bezden çıkma öyküsüyle özdeşim kurarak yalnız hissetmeyecektir. Birebir vakitte oyuncak bebek, oyuncak ayıya bez bağlayarak ona tuvalet alışkanlığı kazandırma oyunu oynayabilirsiniz. Bu yardımcı metotlar çocuğunuzun bu sürece daha kolay adapte olmasına yardımcı olacaktır.
Bu eğitimin bir alışkanlığa dönüşmesi için ve bu kazanımın sağlıklı bir biçimde gerçekleşmesi anne ve babanın dengeli bir ebeveyn tavrı sergilemesi kıymetlidir. Bir nizam belirlenmeli ve çocuğunuzun kuru kalma müddetiyle orantılı olarak en geç 30 dakikada bir “tuvalet zamanı” diyerek tuvalete götürülmelidir. Bu süreçte emelimiz tuvaleti geldiğinde tuvalete yapması gerektiğinin farkındalığını kazandırmak. Bu eğitim birinci haftasını kapsar sonrasında bu süreçleri yavaş yavaş uzatılmalı, 30 dakikadan 45 dakikaya çıkarmak üzere son olarak da tuvaleti gelince kendisi söyleyecek düzeye yavaş yavaş gelecektir fakat “tuvaletin var mı” sorusunu çok sık yinelemekten kaçınmalısınız zira bu çocuğunuzda daha çok motive etmek yerine direnç oluşmasına sebep olacaktır. O yüzden bu sorunun günde 5 seferden fazla kullanılmamasına itina gösterilmelidir, sıklıkla soru sorup müdahaleci olursanız bu çocuğunuzun ruhsal olarak baskı altında hissedip telaş oluşumuna sebep olacaktır.
Tuvalet eğitimine şayet kesin olarak başladıysanız bezi hayatınızdan çıkarmalısınız. Çocuğunuzun altını hala bezliyor olmanız onda regresyona sebep olur ve tuvalet eğitimini tam olarak alamaz. O yüzden bu süreçte dışarı çıkarken çocuğu bezlemek yerine dışarı çıkmamayı tercih edebilir ya da dışarı çıkılan mühletleri daha kısa tutabilirsiniz. Bu kazanımı tam olarak edinene kadar süreksiz olarak toplumsal hayattan fedakârlıklar gerektirebilir lakin sonrasında hepinizin hayatını daha kolaylaştıracak bir kazanım elde etmiş olacak. Bu nedenle eğitime başlandığında çocuğunuz ile birlikte beze veda ederek hayatınızdan büsbütün çıkartın.
Birinci tuvalet tecrübesi çok kıymetlidir. Size sorular sorabilir, klozetin deliğini korkutucu bulabilir, burada sizin tavrınız çok değerlidir. Onu anlayan ve sakinleştiren bir tavır sergilemelisiniz. Eleştiren, küçümseyen ve zorlayan bir tavır sergilerseniz bu çocuğunuzun tasalarının yalnızca artmasını sağlar. Onun için bir yenilik ve yeni her vakit korkutur, biz yetişkinler bile yeniye karşı dert geliştirebiliriz. Çocuğun yaşadığı bütün his durumları çok olağandır anlayın ve anlaşıldığını hissettirin. Çocuğun bedeninden çıkan dışkı da onun bir modülüdür ondan ayrılmak istemeyebilir, nereye gittiğini merak edebilir. Bu sorulara karşılık verirken kaybolma, yok olma, birleşme üzere tabirleri kullanmalısınız zira var olan tasaları pekiştirebilir. “sen tuvaletini yaptığında onlar oradan uzun bir seyahate çıkıyorlar” üzere kısa ve net bir açıklama kafidir. İlişiklik hissinin desteklenmesine gereksinimi varsa “yolculuğa çıkan her parçan her vakit sana ilişkin olduklarını bilecekler” üzere bir cümleyle destekleyebilirsiniz.
Tuvalet eğitiminde başarısızlık yoktur. Bu süreçte sıklıklar kazalar meydana gelebilir lakin kazalar yaşandığında yüksek reaksiyonlar vermekten ve cezalandırmaktan kaçınmalısınız. Kazalar yaşandığında çocuğunuza da sorumluluk verin. Ona yardımcı olun fakat asıl sorumluluğu ona vermek durumla baş etme gücünü arttırmaya yardımcı olacaktır.
Çocuğunuzun altını değiştirirken yansıttığınız hislere dikkat etmelisiniz. Bıkkınlık, öfke, hudut üzere hisler yansıtarak alt değiştirmeniz çocuğunuzun tuvalet alışkanlığı kazanımına ket vurmasına sebep olmaktadır. O yüzden sakin ve negatif hislerden uzak bir yaklaşımınız olmalı ve süreci doğal karşılamalısınız. Çocuğunuzun muvaffakiyetlerini dillendirin ve motive edici destekleyen bir tavır sergileyin. Bu devirde ebeveynin dayanak olması ve his ve davranışlarını denetim altında tutması çok kıymetlidir. Çocuğumuz gelişirken onu hangi his ile izlediğimiz ve desteklediğimizin çocuğun gelişim sürecinin birincil etkeni olduğunu unutmamak gerekir.
