Merhabalar ,
Birinci yazımın büsbütün bilimsel değil biraz yaşanmışlıklarla süslü olmasını istedim. Otobiyografimde bahsettiğim üzere ben Tip 1 Diyabet ve Çölyakla gayret ediyorum. Bloğumda daha çok bu iki bahis üzerinde eğilmeyi planlıyorum. Birinci yazımda glütensiz besinler ve diyabet hakkında bir şeylerden bahsedeceğim.
Bu bahse karar verdikten sonra buraya yazacağım bilgilerin doğruluğundan emin olmak için birçok araştırma yaptım. Ama bahisle ilgili fikir ayrılıklarının olduğunu gördüm. Mevzuyu değiştirip değiştirmemek ortasında kaldım. Daha sonra kendim üzere beşerlerle tanıştığım instagram sayfamda belli sorular ve anketlerle genel kimi yargılar elde ettim. Artık müsaadenizle hususa gireyim.
Bildiğiniz üzere otoimmün sağlıksızlıklar birbiri üzerine gelebilen sağlıksızlıklardır. Son vakitlerde diyabet ve çölyak birlikteliği çokça arttı. Tip 1 diyabette çölyak olma riski 20 kat artar.Tip 1 diyabette çölyak görülme riski %6.4 dür. Çölyak sağlıksızları kati suretle glütensiz diyete uymalıdır. Zira uyulmadığı vakit bağırsak yapısı ve emilimi bozulacak ve bu karbonhidrat metabolizmasına da olumsuz yansıyacaktır. Kan şekeri regülasyonu için karbonhidrat sayımı glütensiz eserlere uyarlanarak yapılmalıdır. Ama şöyle berbat bir gerçek var ki o da glütensiz eserlerin glisemik indekslerinin çok yüksek olması. Glisemik indeks basitçe bir besinin kan şekerini yükseltme suratıdır. Buğday Göbeği kitabının müellifi William Davis glutensiz alternatiflerle ilgili motamot şöyle söylüyor:
“Bu nişastalar kan şekerini tam buğdaydan bile daha fazla yükseltirler. Bu demektir ki bu yiyecekler bilhassa karın bölgesinden kilo alınmasını, kan şekerinde yükselmeyi, insülin direncini, diyabeti, katarakt ve artriti tetikler.” Bu olayı çok net gözlemleyebiliyorum günlük hayatımda. Glutensiz rafine un ile yapılmış kraker , pasta , börek, ekmek vs. hepsi şekerimi olması gerekenden en az 100 mg fazla artırıyor. Çölyak ya da glüten hassasiyeti olmayan bireylerin glütensiz diyet yapması bu yüzden çok ziyanlı. Gluten sonuçta bir protein ve kimi insanlarda et yemediği vakit birtakım proteinleri glüten sayesinde bedenine alırlar. Gluten içermeyen besinler bilhassa rafine edilmiş işlenmiş besinlerdir. Birden fazla patates nişastası ve pirinç nişastasından hazırlanmıştır. Glutensiz diyet vitamin ,mineral ve liften mahrumdur. Lif , tiamin ,folat, A vitamini , magnezyum , demir ve kalsiyum yetersiz alımına ve beslenme sıkıntılarına neden olur. Tıpkı vakitte bu diyetler civa ve arsenik üzere toksik metal riskine sahiptirler. 5 yıl boyunca gluten içermeyen besinleri tüketen çok sayıda kişinin beslenme alışkanlıklarını inceleyen araştırmacılar, bu bireylerin idrarlarında olağan bedellerin iki katı oranında arsenik bulunduğunu gözlemledi. Kansere neden olan arseniğin yanı sıra, cıva kıymetlerinin de çok yüksek olduğunun altını çizen araştırma takımının başındaki Tabip Maria Argos, “Bu şahısların idrarında rastladığımız cıva, olağan beslenen bir şahsa nazaran yüzde 70 oranında daha yüksek. Cıva zehirli bir kimyasal. glutensiz beslenmenin bu tip yan tesirleri var” dedi. glutensiz besinlerde buğday yerine pirinç unu kullanılıyor. Fakat pirinç, öbür besinlere nazaran yüksek ölçüde arsenik içeriyor. Araştırmacılar, çölyak sağlıksızsı, yani ‘gluten alerjisi’ olan şahısların glutensiz beslenmelerini sürdürebileceğini belirtiyor.
Ben birinci evvel çölyak çabucak hemen 1 sene sonra da diyabetle tanıştım. Çölyakla tanışan insanların diyabet riskinin yüksek olacağı konusunda hiç uyarılmamış biri olarak besleme nizamım diyabete tam zıttı. Bulgur yiyemediğim için pirince ,tam tahıllı ekmek yiyemediğim için patatese ve glütensiz unlu ekmeğe , glütensiz seçenekleri olduğu için birtakım çikolatalara ve glütensiz tatlılara fazlaca yönelmiştim. Diyabet için birkaç sefer sağlıksızneye gidip hiçbir cevap alamamıştım test dahi yapmamışlardı. En son tekrar benim ısrarlarımla test yaptılar ve HBA1C bedelim hayli yüksek ve açlık kan şekerim 400 çıktı. Neden beni uyarmadınız patatesleri pirinçleri yerken haydi uyarmadınız ben test istediğimde neden bana test yapmadınız dediğim vakit tabibin bana kullandığı söz “ onları yemesen diyabet olmayacaktın güya ?” oldu. O vakitler diyabetin bu kadar beslenmeyle birebir bağlı bir sağlıksızlık olduğunu bilmediğim için dediği şeyi sorgulamamıştım. Ancak beslenme şuuru oluştukça yediğim şeylerin kan şekerime tesirini gördükçe ne kadar yanlış bir fikir olduğunu anladım. Bilhassa marketlerden aldığımız rafine unlar yahut glütensiz un karışımlarının hipodan hipere hiperden hipoya ani geçişlere neden olması beni araştırmaya sürükledi. Okulda derslerde gördüğümüz üzere olağan unlarda karbonhidrata ek protein de yer alırken , rafine glütensiz unlarda yalnızca karbonhidrat olduğunu bu yüzde de glisemik indeksinin çok yüksek olduğunu öğrendik. Neler yapabilirim hem glütensiz hem diyabetik nasıl beslenebilirim diye araştırmalar yapmaya başladım bir orta büsbütün karbonhidratı kestim yalnızca protein ve az ölçüde da yağla beslenmeye başladım. Ama bu hiç sağlıklı bir beslenme tarzı olmadı. Süratli bir biçimde zayıflattı ve vaktini ve ölçüsünü ayarlayamazsak ketojenik diyetler kişiyi komaya bile sokabilir. O vakitler ekmek yerine oopsie ekmeği kullandım. Ama karbonhidrata gereksinimim vardı . Ben de bakliyat unları kullanmaya başladım kullandığım materyalleri tane sayısına oranlayarak karbonhidrat sayımı yapmaya başladım . Ve bu halde neredeyse büsbütün rafine glütensiz unu hayatımdan çıkardım. Bu durum şeker dengeme çok çok olumlu bir halde yansıdı.
Bu yazıyı yazmadan evvel sayfamda anket yaptığımı başta belirtmiştim oradaki sonuçlardan da biraz bahsetmek istiyorum. Glutensiz un kullanımında %58 oranında düşüş çıkışlar , bu oynayışların % 66 sı yükseliş %33 ü düşüş olarak tesir gösteriyor. Birebir konuştuğum insanlarda da bu durumların markalara nazaran değiştiğini kimilerinde ise tersine olumlu tesir gösterdiğini duydum. Kimileri ise bu kaygıdan un kullanımını neredeyse sıfıra indirmiş durumda. Yani dediğim üzere çok fazla farklı görüş var. Ancak sonuçta ulaştığımız yerde oylar tek bir noktada toplanıyor. O da bakliyat unu kullanımı hem çölyağa hem de diyabete hoş bir taraf veriyor.Glutensiz un muadili olarak neler kullanıyorsunuz soruma aldığım birkaç yanıtı da burada paylaşıp örnek vermek istiyorum.
-karabuğday unu
-nohut unu
-kinoa unu
-mısır unu
-fasulye , mercimek unu
-badem , fındık , Hindistan cevizi unu
Bunların birçoklarını denedim ve denemeye de devam ediyorum her un farklı bir çeşide daha çok yakışıyor. Bu hem yiyecek çeşitliliğimizi artırıyor hem de tat problemlerimizi da gideriyor. Glutensiz rafine unlu ekmek kadar süratli da bayatlamıyor ve daha yumuşak oluyor. Bu unları hazır alabileceğiniz üzere kendiniz de meskende hazırlayabilirsiniz. Unutmayın ne kadar çok çeşidimiz olursa o kadar çok adapte olabiliriz bu diyete. Aslolan bizim bu diyeti hayat hali haline getirebilmemiz. Yani bu diyet ömürlük ve biz bunu sıkılmadan yapmak için her vakit canımızın çekeceği şeylerin bir muadilinin glütensiz de yapılabileceğini bilmemizin vereceği itimada muhtaçlığımız var. Buzluğumuzda daima bu glütensiz eserlerden bulunsun ki aklımızı bulandıracak lezzetli şeyler bizi korkutmasın. Glutensiz yediğim içi uzaklaştığım birden fazla ortamın şuan merkezindeyim. En sevdiğim haftasonu kahvaltılarından kaçmıyorum bu ekmeklerim yanımda , orta öğünlerimde kendi yaptığım krakerlerimle çay saatlerine eşlik edebiliyorum. Bazen kendimi ödüllendirip tatlı yediğimde bile içim rahat zira hem şekerli hem de glisemik indeksi yüksek yiyerek dengeyi bozmuyorum . insülin dozlarımda önemli azalmalar oldu ve toplumsal hayatımda da daha olumluyum. Karnım doyarsa şekerim çok yükselecek tasam olmadan yiyebiliyorum. Bunu başardığım için sizlerle de paylaşmak istedim sizlerde işlenmiş rafine undan uzaklaşmak üzere küçük bir adım atarak bir sürü olumlu gelişmeyi hayatınıza katabilirsiniz. Sabırla beni dinlediğiniz ve okuduğunuz için hepinize çok teşekkür ederim. Sorusu yahut aklına takılan öbür bir husus olan varsa benimle irtibata geçebilir. Öteki yazılarımızda görüşmek üzere ..
