Tik Bozukluğu
Tik, birden ortaya çıkan, süratli, yineleyici, ritmik olmayan,motor hareket ya da ses çıkarmadır.
Tikin oluşumunda Kuralci ve titiz ana, baba tavırları denetleyici ve cocuktan performansinin uzerınde bir seyler bekleyen ana baba tavırları tesirlidir. Akrabalarında tik hikayesi olanlarda daha sık görülmesi beklenebilir, otozomal dominan geçişli genetik yatkınlık, sağlıksızlığın görülme sıklığını arttıran bir etkendir.
Tiklerin sıklıkla çocuk ve ergen yaş devirlerinde başlamakta, çoğunlukla anne, baba, öğretmen ve arkadaşların olumlu tavrı ile yerleşmeden kaybolmaktadır.
Tikler çocuklar ortasında sık görülür. Çocuklarla yapılan birtakım araştırmalar erkek çocukların % 1-13’ünde, kız çocukların % 11’inde tik yahut tik gibisi davranışların ömürlerinin bir periyodunda görüldüğünü göstermiştir.Özellikle 7-11 yaşları ortasında daha fazladır. Erkek çocuklarda kız çocuklarına nazaran daha sık gözlenmektedir.
- Kolay motor tikler (göz kırpma, yüz buruşturma, boyun çevirme, ağız germe,kafa sallama,ayak sallama,vurma,vs),
- Kolay vokal tikler (boğaz temizleme, burun çekme, hırıltı sesi,öksürme,ıslık çalma,vs)
- Karmaşık motor tikler (Çömelme, Eğiilme,koklama, üzerine çeki tertip verme,El ve yüzün manalı hareketleri,Eşyalara ve insanlara dokunma,Parmakları ile sayma hareketi yapma vs)
- Karmaşık vokal tikler (belirli ifadeleri/kelimeleri sık yineleme, işitilen en son sesleri/ifadeleri tekrarlama vs)
Tik bozuklarının gidişi ekseriyetle yeterlidir. Erişkinlik devrine geçerken şiddetleri azalır ya da kaybolurlar. Birlikte kronik bir sağlıksızlığın bulunması ve yetersiz aile takviyesi gidişi olumsuz istikamette etkileyen etkenlerdendir.
Tik bozukluğu olan çocuğun etrafı tarafından daima uyarılması ve yapma diyerek bu davranıştan rahatsız olunulduğunun hissettirlmesi çocukta inancı azaltacak ve gerilime girmesine sebep olacaktır.İletişimde olunan şahısların bunun tersine destekleyici,çocuğun rahatlaması sağlayıcı, esnek ve çocuğun kendisini eksiklik hissine kapılmasını önleyici tavır geliştirilmelidir.
Şayet tikler barizse çocuğun özgüveni azalabilir ve etrafa karşı kendüşürüp, toplumsal bağlarını olumsuz tarafta etkileyebilirler.Ayrıca üstte belirtilen nedenle anne, baba ile çocuğun ortasında münasebet problemine neden olabilir, ya da var olan sorunu artırabilir. Bu nedenlerle tedavi edilmesi uygun olur.
Tourette Sendromu: Çocukluk yahut en geç olarak ileri ergenlik devrinde başlar.Tekrarlayan, hedefsiz, bir çok kas kümesini tesiri altına alan hareketlerdir.
Bir yahut daha fazla vokal tiklerdir· Haftalar ve aylar içinde semptomların yoğunluğu değişmemektedir (artma ve azalma).Bir yıldan daha uzun sürmektedir.Beraberinde “dikkat eksikliği ve hiperaktivite sendromu” ve “takıntı sağlıksızlığı (obsesif kompulsif bozukluk)” sıklıkla bulunur.Devamında yetişkinlikte unsur kullanımına kadar gitmektedir.Tikler uykuda bariz olarak azalırken ıstırap, gerilim, sıcak hava ve yorgunluk hallerinde artar. Belirtilerin sağlıksızlık müddetince artıp azalması tipiktir.
Tik bozuklarının gidişi ekseriyetle yeterlidir. Erişkinlik devrine geçerken şiddetleri azalır ya da kaybolurlar. Birlikte kronik bir sağlıksızlığın bulunması ve yetersiz aile takviyesi gidişi olumsuz istikamette etkileyen etkenlerdendir.
Ailenin Sıklığını, şiddetini arttırıcı ya da azaltıcı etkenler olup olmadığını, birlikte öbür fizikî belirti bulunup bulunmadığını gözlemesi ve pedagoga danışılması gerekmektedir.Stres yaratıcı durumlar belirlenip,bunların yerine telaş ile başa çıkma yolları geliştirilmelidir. Kolay tiklerin tedavisinde bazen bu kadarı bile kâfi olabilir