Şayet Ben İlah Olsaydım
Nefretin, şiddetin, telaşın, ikililiğin, güç savaşlarının anlamsızlığı…
Amaç? Anlayabilen yok… Her baştan başka bir ses çıkıyor. Bir sürü komplo teorisi var. Kimi politik, kimi siyasi ancak hepsinin bir ortak noktası var: İnsanlık ölüyor.
Yabanî bir kapitalist tertibin içinde kaybolmaya başladık. Bazıları bunun farkında, bazıları değil. Farkında olanların bazıları oyunun dışında donakalmış halde bazıları buna karşın oyunun içinde.
Çıkış yolu yok üzere. Mukadderat, alın yazısı üzere insanın kendisini rahatlatmaya çalışan cümleler ve ideolojiler yayılmaya çalışılıyor fakat beyhude. İşe yaramıyor. Ateş düştüğü yeri yakıyor.
Canlar ölüyor, cefalar çekiliyor, egolar büyüyor, kin ve nefret salgın bir sağlıksızlık üzere yayılıyor. “Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın” diyen de kalmadı zira herkes az ya da çok tesir altında.
Bunun sorumlusu kim? Devlet mi, politik önderler mi, ilah mı? Hiç biri.. Neden dönüp kendimize bakmıyoruz? O kadar mı küçük görüyoruz kendimizi ya da o kadar büyük olduğumuzu mu anlayamadık?
Küçük ya da büyük fark etmez lakin bir uyanış lazım ve bu uyanış için herkes eşit derecede sorumlu.
Psikolojideki Gestalt yaklaşımına nazaran, “bütün, kendisini oluşturan kesimlerin bir ortaya gelmesinden daha fazladır”. Bu ne demektir?
Örnegin; harfler tek başlarına bir şeyi tabir etmezler fakat birleşince manalı bir cümle meydana getirirler. Öbür bir deyişle, hafler olmadan cümleler olmaz. Her harf birbiriyle etkileşim içine girince cümle ve cümleler etkileşim içine girince bir mana ortaya çıkar.
Bizim hayatımızın manası ne? Bütün burda zımnî. Pekala bu manası oluşturan kesimler ne? Hedef ta burda gizli…
Kesimlerden mı başlamak lazım bütünden mi? Bunun bir kuralı yok, büyük resmi görebilmek kâfi.
Şu an içinde yaşadığımız dünyaya bakacak olursak hedef “üretmek, tüketmek, üretip tekrar tüketmek, tükettikçe büyümek, güçlenmek ve kazanmak” üzere duruyor. Bu buz dağının görünen kısmı lakin altında değişik dinamikler var.
Ne için üretiyoruz farkında mıyız? Teknoloji ürettik ve artık teknolojiden korkmaya başladık. Para ürettik, paranın esiri olduk. Bilgi ürettik, bilginin içinde kaybolmaya başladık. Üretirken unutmaya başladık.. Kıymetlerimizi, insanlığımızı, maneviyatımızı, benliğimizi..
Oyunu kurallarına nazaran oynuyoruz. Tek kaygımız “ben nasıl hayatta kalırım?”. Hayatta kalabilmek için çalmak, yalanlamak, aldatmak, öldürmek özgür. Zira ipin ucu kaçtı. Zira kendimizi savunmalıyız. Yoksa yok olacağız.
Bunun sonu var mı? Bir gün biter mi? İlah mı yardım edecek? Siz bir İlah olsanız nasıl bir yol çizerdiniz?
Ben bir İlah olsam evvel kendimden başlardım. Kendimi ve benim dışımdaki herkesi eşit görerek işe başlardım. Ben kazandıkça başkaları de kazansın, ben kaybettikçe öbürleri de kaybetsin. Sistemi bu türlü kurardım.
Palavra mı söylüyorum, bana da palavra söylensin. Birini mi aldatıyorum, ben de aldatılayım. Birine yahut birinin sevdiğine ziyan mı veriyorum, ben yahut benim sevdiğim de ziyan görsün. Hak mı yiyorum, benim de hakkım yenilsin. Keyifli mu ediyorum, ben de keyifli olayım. Paylaşıyor muyum, benimle de paylaşılsın. İlgileniyor muyum, benimle de ilgilenilsin. Seviyor muyum, ben de sevileyim.
Büsbütün tesir reaksiyon.
Bu açıdan bakınca daha karlı değil mi? O vakit ortak bir gaye edinmez miyiz?
Psikodramanın kurucusu Moreno, “insanların ve toplumların en büyük sağlıksızlığının kendileri üzere olmak yerine bir oburu üzere olmaya çalışmaktır” demiştir. Bu büsbütün sürü psikolojisine dayanmaktadır. Sürü psikolojisi şahısların bir davranışı, fikir biçimini, tavrı basitçe ‘herkes yapıyor’ diye benimsemesi olarak tanımlanabilir. Şayet bir tavır ya da inanç kalabalık bir küme tarafından kabul görüyorsa öbür bir kişinin de birebirini benimseme mümkünlüğü artmaktadır.
Sürüyü bir bütün olarak ele alacak olursak, bu bütünün kesimleri kimdir? Bireyler. Bütün, kendisini oluşturan kesimlerin bir ortaya gelmesinden daha fazla ise, o halde bireylerdeki değişim farklı bir bütün oluşturur.
İşte ben İlah olsam bu türlü bir bütün oluşturmaya çalışırdım. Bunun için de evvel kendimden başlardım. Nefretin yerine sevgiyi, hengamenin yerine barışı, öfkenin yerine anlayışı, bölücülüğün yerine birliği koymaya çalışırdım. Bu biçimde tahminen yeni bir sürü oluşturmayı başarabilir ve değişimi sağlayabilirdim.
Benimle olmaya var mısınız?