ÇOCUKLARDA KONUŞMA BOZUKLUĞU
Çocuklarda en çok 2 ila 5 yaşları ortasında görülen lakin 12 yaşına kadar ortaya çıkma olasılıkları olduğu üzere ender durumlarda ilerleyen yaşlarda, hatta yetişkinlikte dahi görülebilen konuşma bozuklukları ülkemizde birçok vakit kekemelik ismi verilen sorunla birebir şey olarak algılanmaktadır. Halbuki her konuşma bozukluğu kekemeliğe muadil olmadığı üzere bu sorunların nedenleri ve tahlilleri de birbirinden farklı olabilir. Tedavinin gecikmesi, yanlış tedavi üzere durumlarda konuşma bozukluklarının ilerleyerek kekemeliğe dönüşmesi ise maalesef mümkündür.
Konuşma bozukluklarının ve kekemeliğin nedenleri ortasında duyma duyusunda var olan meseleler, yavaş ve yaş kümesinin gerisinde kalan zeka gelişimi, çeşitli gelişim bozuklukları, dikkat dağınıklığı, dikkat eksikliği, öğrenme zorluğu ve lisan gelişiminin olağandan yavaş olması sayılabilir. Bunların yanında fakat konusunda uzman bir psikoloğun yardımıyla tespit edilebilecek koşullanma, travma ve fobiler de konuşma bozukluğunun nedenleri ortasında olabilir. Kimi konuşma bozuklukları çocuk okul çağına başlamadan evvel tabiatıyla geçse de bu durum geçer ümidiyle görmezden gelinemeyecek kadar önemli nitelikte de olabilir. Bu nedenle konuşma bozukluğu terapisi ve varsa kekemelik tedavisi için kesinlikle işin uzmanı bir bireye başvurulmalıdır.
Yapılan araştırmalar küçük ve orta ölçekli konuşma bozukluklarının bilhassa 6 yaşına dek pek çok çocukta kısa müddetlerle görülebileceğini kanıtlamaktadır. Bu üslup olağan sayılabilecek aksamaların kekemeliğe dönüşmesi ise birden fazla vakit maalesef ailenin bahse bilinçsiz yaklaşımı, çocuğa çok baskı uygulanması ve uzman yardımı almaktan kaçınılması nedeniyle meydana gelir. Çocuğun konuşma bozukluğu konusunda daima sıkıştırılması ve sorunun yüzüne vurulması, yanlışın kendinden kaynaklandığı algısının yaratılması, bilinçsizce yollarla çocuğun konuşmaya zorlanması üzere durumlar sorunu daha makûs ve içinden hale çıkılmaz hale getirilebilir. Şimdi kekemelik ortaya çıkmadan ya da konuşmadaki aksamalar birinci fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulması uygun niyetli ama bilinçsiz uğraşların çocuğa verebileceği ziyanı en aza indirecek ve sorunun büyümeden çözülmesini sağlayacaktır.
HANGİ DURUMDA UZMANA BAŞVURULMALIDIR?
3 Aylık:
Dış uyaranlara karşı reaksiyonsuz kalıyorsa
3-5 Aylık
Anlamsız sesler çıkarmıyor sıcak yahut kızgın seslenmelere reaksiyon vermiyorsa
6-9 Aylık
Heceli sesler çıkarmıyor annesisin sesine yüzünü görmediği halde reaksiyon vermiyorsa.
10-11 Aylık :
İsmine reaksiyon vermiyorsa, jest ve mimiklerini kullanmıyorsa.
12 Aylık:
Hiçbir sözcük kullanmıyor, ses taklidi yapmıyorsa.
18 Aylık:
Aile üyelerini tanımıyor, kolay komutlara uymuyorsa.
24 Aylık:
50 Kadar sözcük öğrenmediyse, etrafındaki birkaç kişinin isimlerine reaksiyon vermiyorsa.
3 Yaşında:
Söyledikleri sözcüklerin birden fazla anlaşılmıyorsa. Kolay cümleler kuramıyorsa.
4 Yaşında
Kişi zamirlerini, iyelik/çoğul eklerini kullanmıyor, geçmiş/gelecek vakte ait konuşamıyorsa, sorulan sorulara cevap vermiyorsa.
5 Yaşında
Konuşmaları anlaşılmıyor. Sorulan sorulara sessiz kalıyor. Kolay cümleler kuramıyor ve kolay kıssalar anlatamıyorsa.
Bu yazının telif hakkı Adil Maviş’e aittir. Kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makaledeki bilgilere dayanarak rastgele bir teşhis ve tedavi uygulanamaz. Adil Maviş kendi geliştirdiği ve kişinin içsel dinamiklerini en üst düzeyde kullanılabilmesine dayalı koçluk ve kişisel danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu bağlamda alacağınız hizmet teşhis ve tedavi kapsamında değildir.
