Varoluşçu yaklaşıma nazaran, birey var olmanın getirileriyle yüzleşmekte ve bu sebepten ötürü çatışma yaşamaktadır. Var olmanın getirileri demek insan hayatındaki en en son tasalar demektir. Bunlar; mevt, özgürlük, yalıtım ve anlamsızlıktır. Birey bu hayat gerçeklerinden rastgele bir adediyle karşı karşıya kalınca, varoluşçu çatışma oluşmaktadır.
En çok endişeye neden olan sonuncu telaş ölümdür. Kişi, varoluşçu çatışmayı, mevtin kaçınılmazlığının farkında olması ve var olmaya devam etme isteği ortasında gidip geldiğinde yaşamaktadır. Bir başka en son telaş olan özgürlük kaygıya yapışık bir formdadır. Varoluşçu görüşe nazaran özgürlük, dışsal yapının yokluğu demektir. Kişi, hayat stilinden, seçimlerinden, kararlarından ve hareketlerinden büsbütün kendisi sorumludur. Yani kişi kendi hayatında büsbütün özgürdür ve her şeyin sorumlusu kendisidir. Bu da, kişinin altında hiçbir taban olmadığı, yalnızca bir boşluk olduğu manasına gelmektedir. Bu durumda çatışma, yersizlik ile bir yer için duyulan istek ortasındaki çelişkiden kaynaklanmaktadır. Üçüncü sonuncu tasa olan yalıtım, kişinin varoluşa tek başına başlayıp, tek başına bitirmesi demektir. Kişi bir diğerine ne kadar yakın olursa olsun, tekrar de tek başınadır. Varoluşçu çatışma da, kişinin yalnızlığının farkında olması ile temas kurma ve bir bütün olma dileği ortasındaki tansiyondur. Son sonuncu tasa olarak anlamsızlık ise, kişinin hayatındaki manası sorgulamasıdır. Kişi şayet kendi dünyasını oluşturuyorsa, kayıtsız bir kozmosta yaşıyorsa ve en sonunda kesinlikle ölecekse, hayatın manasını aramaya başlar. Bu durumda çatışma da, bir manası olmayan cihanda mana arayışı ikileminden kaynaklanmaktadır.
Şimdilerde “anlam arayışı” çok moda oldu. Türlü türlü ferdî gelişim seminerleri ve kitapları, hayat koçları, iki günlük psikologlar, gurular, şamanlar, hacılar, hocalar türedi. Bunların hepsi bir meslek kümesi oluşturmaktadır lakin her şeyin çok hızlandığı ve tüketim toplumuna dönüşmemiz nedeniyle bu meslek kümelerinin hepsi berbata kullanılmaya başlandı.
Psikoterapi süreci nedir?psiko Yunanca psukhē “ruh, zihin”den, terapi ise Yunanca therapeia “iyileştirme”den türemiştir. Hasebiyle psikoterapi ruhsal süreçleri uygunlaştırma manasına geldiğinden somut, elle tutulur bir şeyden bahsedilmemektedir. Bu da psikoterapiyi berbata kullanmaya açık hale getirmektedir.
Şimdilerde 2 gün eğitim alıp kendisini hayat koçu ilan eden, kitaplar okuyup kendisine ferdî gelişim uzmanı lakabı veren, 3-4 defa hindistana gidip kendisini guru sanan beşerler türedi. Devir o kadar hızlandı, yalnızlıklar o kadar arttı ki; insanların psikolojileri eskiye oranla daha çok bozulmaya başladı. Ya da daha kabul edilebilir bir şey olduğu için daha çok duyar olduk. Hal bu olunca ruh sıhhati da ticarete dökülür oldu.
İnsanların daha keyifli, huzurlu, sakin, tatminkar, özgür hissetmeye muhtaçlığı var. Bu muhtaçlığın farkına varanlar var ancak birçoğu bunu nasıl gerçekleştireceklerini bilmiyor. Pazarlama mahareti kuvvetli olan beşerler bu açıkları uygun yakalayıp yalancı güzellik hali üretebiliyorlar. Bunun da ismi “sahtekar” değil, “kişisel gelişimci” yahut “hayat koçu” oluyor.
Bir psikoterapist nasıl gelişir? Üniversitenin psikoloji eğitiminden mezun olur ve üstüne yüksek lisans yapar. O noktada öğrencilik bitti sanar fakat yeni başlamıştır. Daima eğitimler, workshoplar ve kongrelere katılır. Kişi kesinlikle kendi terapi sürecinden geçip kendi kör noktalarını keşfeder, bilinçaltı ile çalışır ve daima bir gelişim içindedir. Tüm bunlar olurken danışanlarına verimli olabilmek için daha eğitimli şahıslardan süpervizyon alır ve tüm bunları kocaman bir sevgiyle yapar.
Pekala yalancı psikologların, yetersiz eğitim almış koçların ve guruların danışanlarına ne oluyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, bu beşerler başta çok önemli bir memnunluk ve inanç duygusu yaşıyorlar. Fakat bu süreksiz bir müddet oluyor zira 2-3 günlük ağırlaştırılmış programlarda özgüven şişiriliyor. Niyet gücüyle ateş üstünde bile yürüyorsunuz. O vakit da zannediliyor ki, hayatta her şeyi yapma gücüne sahibiz. O hamasetle bir çok önemli kararlar veriliyor. İşler değiştiriliyor, memleketler değiştiriliyor, eşler sevgililer bırakılıyor. Fakat bu şişirilmiş özgüven olağana dönünce, gerçek hayat her zamanki rutinine dönünce sudan çıkmış balığa dönülüyor. O noktada büyük pişmanlıklar ve kızgınlıklar başlıyor. İnsanın kendine olan inancı de karşısındakine olan inanç de gidiyor.
Öte yandan yalancı gurular, psikologlar, koçlar ve şahsî gelişimciler de egolarını şişirmeye devam ediyorlar. Güya hayatı çözmüş edasında herkese taraf vermeye, yanlışsız yanlış bilmeden insanları karizmayla ve pazarlama teknikleriyle etkiledikçe, kendilerini daha da büyük görmeye başlıyorlar. Aslında bilmiyorlar ki, bu türlü yaparak her geçen gün kendilerinden biraz daha uzaklaşıyorlar. Bu noktada sahiden çok dikkatli olmak gerekir. Bu beşerler karşısındaki insanın manevî durumunu kullanıyorlar. Zayıflıklarından, olumsuz hislerinden yararlanıp kendilerini MADDİ MANEVİ besliyorlar. Bunun ismi vicdansızlıktır!
