Beklenmeyen bir anda ortaya çıkan ya da yaşanan kazalar, yakın kayıpları, zelzele ve sel üzere doğal afetler, Travma Sonrası Gerilim Bozukluğuna yol açabiliyor. Mutsuzluk ve karamsarlık üzere depresif şikayetler, uyku bozukluğu, ağır bir korku hali, güvensizlik, muhtemel bir duruma karşı kendini daima tetikte hissetme hali ve iştahsızlığın iki haftadan uzun sürmesi halinde kesinlikle uzmana danışılması gerektiğini kaydeden uzmanlar, travmalara vaktinde müdahalenin değerini vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Sağlıksıznesi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, Travma Sonrası Gerilim Bozukluğuna ait değerlendirmelerde bulundu.
Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu, kişinin yaşadığı travmatik bir olay sonrasında gelişen sağlıksızlıktır. Kısa ve uzun periyot belirtileri vardır. Birinci kademede kişi derin bir şok yaşar, küntleşir, sorulara cevap veremeyebilir. Yaşanan travmanın büyüklüğüne ve kişinin olaya direkt mi yoksa dolaylı mı maruz kaldığına bağlı olarak değişir.” dedi.
Ölüme yol açacak zelzele ve sel üzere doğal afetler, insan eliyle yapılan hücumlar, terör aksiyonları bunun yanı sıra vefata sebep olmayacak ancak ruhsal bütünlüğe ve vücut bütünlüğüne ziyan verecek birtakım taarruzlar, kazalar, beklenmeyen bir anda ortaya çıkan olay ve durumların ruhsal travmaya yol açabileceğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Bu travmanın belirtilerinde kişi çok derecede endişe yaşayabilir. Kişi birinci anda ve birinci dakikada şoka girebilir. Örneğin zelzelelerde görüldüğü üzere tehlikeli bir kurtuluş yolu seçilebilir. Örneğin pencereden atlamak üzere. Çaresizlik ve panikleme duygusu yaşanabilir. Kişi kendini çaresiz hissedebilir, doğal ki vefat korkusu o anda kişiyi tesiri altına alır. Örneğin sarsıntı sırasında hayatını kaybedeceği ya da bir şeylerin üzerine yıkılacağı ya da kendini sakat bırakacağı üzere bir endişe oluşur.” diye konuştu.
Yaşanan olumsuz olaylar travmaya yol açabilir
Yaşanan travmanın boyutunun izleyen günlerde olayın büyüklüğü, örneğin zelzelenin şiddeti, kişinin olaya nerede yakaladığına, o olay sırasında yahut sonrasında rastgele bir sevdiğini yahut yakınını kaybedip kaybetmeyişine nazaran değişebildiğini söz eden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, travma sonrasında şahıslarda kimi belirtiler ortaya çıkabileceğine dikkat çekti.
Bu belirtilere dikkat!
Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, travmatik olaydan en ağır ve en makus biçimde etkilenenlerde aşağıdaki belirtilerin ortaya çıkabileceğini söz ederek “Sürekli bir kaygı, irkilme yansısı, en küçük bir sesten etkilenme, uyku bozukluğu, iştahta azalma, ağlamalar, daima o anın gözünün önüne gelmesi kişi ve kimseyle konuşmak istememe üzere belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler bireyden şahsa değişir lakin sıklıkla görülen belirtiler bunlardır. Kimi bireylerde sık sık kendini kaybetmeye kadar belirtiler ortaya çıkabilir.” diye konuştu.
Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu tedavi edilmelidir
Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu belirtileri baş gösterdiyse kesinlikle profesyonel yardım, psikoterapi ya da ilaç tedavi dayanaklı bir terapi almak gerektiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, kişinin belirtilere karşın profesyonel dayanak almaması durumunda Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu denilen duruma evrileceğini vurguladı.
İki haftadan uzun sürmesi halinde uzmana başvurulmalı
Kişinin ömür kalitesinin düşmesi, günlük hayatının sekteye uğraması ya da kendi kendine ziyan verme davranışları ortaya çıkmışsa kesinlikle psikiyatrik takviye alınması gerektiğini belirten Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, şunları söyledi:
“Bu şikayetler birkaç haftayı geçmesine karşın azalmıyorsa, mutsuzluk ve karamsarlık üzere depresif şikayetler, uyku bozukluğu, ağır bir telaş hali, güvensizlik, muhtemel bir duruma karşı kendini daima tetikte hissetme hali, iştahsızlık, depresif belirtiler ya da en küçük bir sesten irkilme hali, işine gücüne dikkatini verememe ve hayattan elini eteğini çekme üzere isteksizlik ve ilgisizlik hali devam ediyorsa, uykudan kabuslarla uyanma bu üzere belirtiler varsa kesinlikle travmaya yönelik bir psikoterapi gerekiyorsa ilaç tedavisi ile takviye almak lazım. Zira beyinde bu travmatik yaşantıların kaydedildiği bölgeler var ve bölgeler tetikleniyor. Tekrarlanan yahut sarsıntısı çağrıştıran uyaranlarla bile tetiklenebiliyor. Bu yüzden tesirli bir tedavi almak kişinin işlevlerini daha da kaybetmesini engelleyecektir. Ömür kalitesini süratli bir halde eski seviyeye çevirecektir.” dedi.
Travma sonrası yaklaşım önemli
Travma sonrasında şahsa yaklaşımın da değerine işaret eden Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu, “Yakın etrafın yapması gereken bireye inanç duygusu vermek, yanında olduklarını hissettirmek, şayet kişi bir akına uğradıysa her türlü güvenlik önlemini almak, bir c,nsel atak ise derhal tabip yardımı almak ve kişiyi yaşadığı olayın olumsuz taraflarını aşmasına yönelik gayret göstermek gerekir. Hislerini tabir etmesne imkan sağlamak gerekir.” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Semra Baripoğlu Travma Sonrası Gerilim Bozukluğunda bireye özel ilaç tedavileri, psikoterapiler ve öbür biyolojik tedavilerin uygulandığını söyledi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
steroid satın al
