Beynin gelişiminde beslenmenin kıymeti büyüktür. Çünkü beslenme beyin-sinir sisteminin gelişiminde kıymetli rol oynar.
Hudut sistemi oluşumu ve gelişimi anne karnında başlar ve ömrün birinci yıllarındatamamlanırBeyin gelişiminin 1/3’ü
anne karnında, 2/3’ü ömrün birinci yıllarında olur Anne karnında kâfi ve istikrarlı protein alamayan bebeğin
büyümesi yanında gelişimi deolumsuz etkilenmektedir.Proteinler, amino asitler ve yağlar myelin kılıfının
tamirinde,sinir hücresi metabolizmasında etkilidirler. Kâfi alınan Na, K ve başka elektrolitler ise serebrospinal
sıvıyı tesirler,sinir hücrelerinin uyarılma yeteneğini arttırırlar. Hudut hücrelerinin çalışması için B kümesi vitaminlere,
azotlu (bazı amino asitlere), lipitlimaddelere ve elektrolitlere bilhassa ihtiyaç vardır.B kümesi vitaminlerinin sinir
sistemi metabolizmasındaki rolül tartışılmazdır. Bilhassa tek karbon metabolizmasında rol alan B vitaminlerinin
(Folik asit, B 6, B 12) yetersizlikleri önemli meseleler yaratır.Yaşlılarda bu vitaminlerin bedendeki düzeyleri
azalmaktadır.Yaşlılarda; Atrofik gastrit mide boşalma suratının yavaşlaması, intrinsik faktör salınımının azalması,
mide ve ince barsağın üst kısmında pH yükselmesi başta folik asit ve B12 olmak üzere vitamin
biyoyararlılıklarının azalması görülebilir.
Bu vitaminler aracılığıyla metioninden s-adenosil (SAM) oluşmakta, bu s-adenosil homosisteine(SAH) o da
homosisteine dönüşmektedir. Homosisten tekrar methionine dönüşür. Bu dönüşümler çift taraflıdır. Bu vitaminler
yetersiz olduğunda homosistein metilleşemediği için SAH birikmekte, bir çok metilasyon yansıması inhibe
olmaktadır. Homosistein yüksekliği vasküler sağlıksızlık, felç, tromboz riskini arttırır, sonuçta bilişsel fonksiyonlarda azalma
olur. Örneğin, depresyonu olan ve Alzheimerli sağlıksızlarda homosistein seviyesi yüksek, serum folik asit ve B12 düzeyi
düşük bulunmuştur.
Beyin çalışması, bazal metabolizma suratı (BMH)nın bebeklerde % 44’ünü, yetişkinlerde %19’unu kapsar. Yetersiz-
dengesiz beslenmeye bağlı olarak unutkanlık, huzursuz olma, sistemsiz düşünme ve zeka gelişiminde yetersizlik
üzere sıkıntılar olur. Malnütrisyon, iyot eksikliği,demir yetersizliği,gebelik öncesi ve sırası folik asit yetersizliği,doğuştan
metabolizma sağlıksızlıkları beyin gelişimi ve hudut sisteminde bozukluklara yol açmaktadır.Ayrıca beynin çalışması için
de güce ihtiyaç vardır. Bu nedenle hudut sistemininoluşması ve tertipli çalışması için kâfi ve dengeli
beslenmek gerekir.Merkezi hudut sisteminin çalışması kesintisiz glikoz sağlanmasını ve tüm besin öğelerinin yeterli
tüketilmesini gerektirir. Kan şekerinin olağan seviyede tutulması bilişsel performansta değer taşır.Malnutrisyon ve
ayrıyeten bebeklik periyodunda ortaya çıkan metabolizma sağlıksızlıkları (fenilketonüri gibi), beyin gelişimine ve sinir
sistemine olumsuz tesir yapmaktadırlar.
Nöritis ve Polinöritiste Beslenme : Hudut yaralanmaları, tümör yahut infeksiyonlarla ortaya çıkabilen busağlıksızlıklarda,
çoklukla B kümesi vitaminlerinin yetersizliği gözlenmiştir.B1, B6 ve Pantotenik asit yetersizliğinde görülebilir. B12 ve
niacin yetersizliğinde de oluşur.Özellikle alkolikler risk kümesidir. Tüm B kümesi vitaminler fazla verilir.Bazen
paranteral yolla vitamin takviyesi gerekir.Bu nedenle diyet Bgrubu vitaminlerden ve vit Dden güçlü olmalıdır. Ancak
B kümesi vitaminlerinin tedavidehangi dozda verilmesi gerektiği konusunda yapılan çalışmaların ucu açıktır.
Serebrovasküler Sağlıksızlıklarda Beslenme : Merkezi hudut sistemi sağlıksızlıklarının en değerlilerindendir.
En önemli risk faktörleri; ateroskleroz,hipertansiyon,diyabet,kalp yetmezliği,sigara içimi,koroner arter sağlıksızlığı,
şişmanlıktır.Bu sağlıksızların tıbbi beslenme tedavisinde zayıflatıcı, tuzsuz, sıvı sınırlaması olabilen doymuş yağların
sınırlandığı beslenme şekilleri uygulanabilir. Antioksidanlar arttırılarak potasyum minerali alımı muhakkak düzeyde
tutulabilir.Uygun fizikî aktivite her vakit vazgeçilmezdir. şişmanlık varsa bireyin olağan kilosuna inmesi
sağlanmalıdır.Bu önlemlerin birçok sağlıksızlık öncesi alınmalıdır. Lakin sağlıksıznın serebrovasküler bir rahatsızlık
geçirmesinden sonra da zayıflatılıp diyetinde tuz oranının azaltılması sağlıksızlığıntekrarlamaması için değerlidir.
Epilepsi ve Beslenme : Bireyin serebral işlevlerinin süreksiz olarak bozulup nöbetler formunda şuurkaybı ile ortaya
çıkabilen bir sağlıksızlıktır.Bir çok nedeni olabilir. B6 eksikliği, Pb ( Kurşun) ve alkole bağlı zehirlenmeler de
etkendir.Nöbetler ketojenik diyetle denetim edilebilir. Günümüzde hem ketojenik diyet, hem de antikonvülsant ilaçlar
birlikte kullanılmaktadırKetojenik diyet yüksek yağ içerir.Epileptik nöbetlerin azaltılmasında ketozisin iyileştirici
tesiri gözlenmiştir.Ketozisin oluşturulması için açlık gerisinden ketojenik diyet uygulanır.Bu diyette protein
sınırlanır, meyve ve zerzevat dışında karbonhidratlı besinler verilmez.Mayonez, tereyağ, sıvı yağ verilir.
Menü bireyin ihtiyaçları doğrultusunda düzenlenir.ıAntikonvülsant ilaçların uzun mühlet kullanımı karaciğerde D
vitamini metabolizmasını hızlandırarak kalsiyum emilimini bozar ve yetişkinlerde osteomalasi, çocuklarda raşitizm
yapabilir. D vitamini eklemesi gerekebilir. Bu ilaçların folik asitle de antagonist (zıt) etkileşimi olduğundan ek vitamin
tabletlerinde folik asit eklenmesi gerekebilir.
Karpal Tunnel Sendromu ve Beslenme:
Eritrositlerde glutamik okzalasetik amino transferaz (GOAT ) aktivitesi azalır. Yapılan kimi çalışmalarda 2 mg ek
pridoksin verildiğinde belirtiler azaldığı, 100 mg’a çıkıldığında tümüyle güzelleşme görüldüğü açıklanmıştır.. B6’dan
varlıklı olan karaciğer, böbrek, et, kurubaklagiller, bulgur, yeşil sebzeler, patates, kuru meyveler bol verilebilir.
Alzheimer Sağlıksızlığı ve Beslenme:
Hem çevresel, hem genetik faktörlerin sağlıksızlıkla ilintisi vardır.Çevresel faktörlerden metaller özgür radikal
üretiminde rol alırlar. Fe, Al, Hg, Pb, Zn ve Cu’ ın sağlıksızlıkla münasebeti olabileceği düşünülmektedir. Sağlıksızlarda protein
ve lipit oksidasyonuna bağlı eserlerin arttığı gözlenmiştir.B6, folik asit yahut Mg yetersizliklerinde de beyin
dokusunda değişmeler gözlenmesine rağmen kesin ilinti kurulamamıştır.Serbest radikal tutucu antioksidantların
(Vitamin E, C, malatonin, flavonoidler, karotenoidler) tedaviye yardımcı olduğu bulunmuştur. (Bol meyve-sebze)
İştah azalması ve yemek yemeyi unutmaya karşı tedbir alınmalıdır.Besin pahası ağır, hacmi az besinlere yer
verilmelidir. Gereksinime nazaran 400 I.U E vitamini farklı vakitlerde günde 4 kere verilebilir. İnflamatuvar tepkimelerin
olumsuz tesirlerini düşünerek inflamasyonu arttıran n.6 çoklu doymamış yağların azaltılarak n.3 çoklu doymamış
yağların arttırılması önerilmektedir. n.3’lerden varlıklı balıklarda ağır metal birikmesi olabileceğinden inançlı omega
3 preperatları önerilmektedir. Ağır metallerden arındırılmış hazır balık yağı preparatları kullanılabilir.
Migren ve Beslenme: Ekseriyetle damarsal nedenlere bağlı olarak gelişen ve başın bir yarısını tutan veayrıca Aspirin
üzere ilaçlarla tam sonuç alınamayan, aralıklı gelen baş ağrısıdır.
Öteki hudut sistemi sağlıksızlıklarında örneğin migrende ağrı nöbetlerinin başlamasından önceyenilen kimi yiyeceklerin
sebep olduğu düşünülmektedir.
Beyin gelişimi ve sağlıksızlıkları konusunda bilgilerimiz arttıkça bu mevzuda beslenme
yaklaşımlarımız daha netleşecektir kanısı yaygındır.Sonuç olarak hudut sistemi sıhhati ve sağlıksızlıklarında doğru
beslenmenin değeri anne karnından itibaren ve hayatın her devrini etkileyecek sonuçlar doğurması bakımından
gözardı edilmemelidir.Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kulaktan dolma bilgiler ve ehliyetsiz bireylerce yapılan
tekliflerle oluşturulmamalı her ne durumda olunursa olunsun, tekliflerin de her duruma ve bireye mahsus olması
gerektiği hatırda kalmalıdır.
<br>
steroid sipariş
