Pek çok insan gerek iş hayatında gerek özel hayatında “hayır” demekte zorlanır. Bazen de “hayır” sözünü hiç söyleyemez. Bu durumun farklı sebepleri olabilir. Karşıdaki kişiyi kaybetme telaşı, birini incitmekten çekinmek ya da iş yerinde statü kaybı yaşamaktan korkmak üzere nedenlerle beşerler istemedikleri mevzularda “hayır” demekten kaçınabilirler. Aslında, kişinin burada kaçındığı temel şey “hayır” dediği vakit bir kişiyi, bir işi, bir alakayı yahut bir statüyü kaybederse bunların sonucunda yaşayacağı acıdır. Yani; kişi şayet “hayır” demezse acı da yaşamayacağını düşünür. Bunlara ek olarak diğeri tarafından eleştirilme, bencil olduğunun düşünülmesi üzere niyetler de kişinin “hayır” demesini engelleyen sebeplerdendir.
“Hayır” demekte zorlanan bireyler, “hayır” dedikleri vakit diğerleri tarafından kaba bulunma, bencil olma, tembel olarak algılanmaktan korkma, kendisini kanıtlama üzere kanılar içinde olabilirler. Lakin burada şunu her vakit hatırlamak gerekir: Hiç birimiz her vakit her şeye yetebilmek, her şeyin üstesinden gelebilmek zorunda değiliz. Esasen kimsenin bu türlü bir gücü de yoktur. Herkesin bazen vakti olmayabilir, dinlenmek isteyebilir ya da kendisinden talep edilen bahiste sahiden kâfi olamayabilir hatta ve hatta kendisinden talep edilen şeyi yapmak istemeyebilir. Araştırmalar da, insanların kusursuz ve harika insanlardan daha çok, kendileri üzere yanılgı yapan ve eksikleri olan bireylere karşı yakınlık duyduklarını gösteriyor.
Kendi hayatınızdan ve kendi vaktinizden gönülsüzce fedakarlık yaparak birilerine evet demenizin kimseye bir yararı da olmayacaktır. En başta da kendinize! Kendi önceliklerinizi görmezden gelerek karşı tarafın isteklerine evet dediğinizde aslında kendinizi daha sıkıntı bir duruma sokmuş oluyorsunuz. Nasıl mı? Günlük hayata baktığımızda bu mevzuda çok çeşitli örnekler vermek mümkün. Örneğin; yorucu bir günün akabinde istediğiniz tek şey konuta gidip biraz dinlenmek ve erkenden uyumak olabilir. Bu esnada sevdiğiniz bir arkadaşınızın sizi aradığını ve akşam dışarıda görüşmeyi talep ettiğini düşünün. Aslında konuta gidip dinlenmek sizin için daha cazip görünüyorken sadece karşı tarafı kırmamak için “evet” diyorsunuz. Pekala ya sonra? Yorgun bir biçimde arkadaşınızın yanına gidiyorsunuz. Aklınızda olan şey ise bir an evvel konuta gidip uyumak. Bu halde o andan keyif almadığınız üzere tahminen de yaşamakta olduğunuz gerilimi istemeden de olsa arkadaşınıza yansıtıyorsunuz. Sonuç? Planladığınızdan daha geç saatte meskene gittiğiniz için dinlenemediniz, bu yüzden ikinci günü daha yorgun bir formda kalktınız, kendinizi mutsuz hissettiniz ve dahası tahminen de arkadaşınıza bu görüşmeden keyif almadığınızı istemeden de olsa muhakkak etmiş oldunuz. Meğer ki bu ve buna misal durumlar karşısında, karşı tarafa direkt “hayır” demek yerine, “Bugün hayli yorucu bir gün geçirdim. Kendimi çok yorgun hissediyorum. Bu akşam görüşebilmeyi çok isterdim lakin konuta gidip dinlensem daha yeterli olacak. Yarın görüşmeye ne dersin?” üzere bir açıklama yapmak hem sizin karşı tarafa direkt “hayır” demediğiniz için kendinizi daha düzgün hissetmenizi sağlayacak hem de karşı tarafın durumu anlayışla karşılamasına vesile olacaktır.
Beşerler kendilerine ayırdıkları vakitlerin ne kadar kıymetli ve olumlu tesirlerinin olduğunu bazen fark edemeyebiliyorlar. Meğer ki, kendinize ayırdığınız vakit zoraki olarak öbür şeylere ayırdığınız vakitlerden çok daha olumlu tesirler yaratır. Kendinize ayırdığınız vakitlerde kendinizi daha güzel hissedersiniz. Kendinizi daha güzel hissetmek hem özel hayatınıza hem de iş hayatınıza olumlu yansır. Lakin kendinize vakit ayırmak yerine diğerlerinin isteklerine istemediğiniz halde vakit ayırmayı seçerseniz o vakit hem zorla yaptığınız bir şey için kendinizi makûs hissedersiniz hem de bu karşı tarafa da olumsuz yansır. Hasebiyle kendi vaktinizden fedakarlık etmek yerine, gerekli vakitlerde “hayır” demeyi tercih etmek hem size hem etrafınıza olumlu yansıyacaktır.
