Semptomları çok ileri olmaması halinde şikayet haline gelmeyen fakat kıymetli bir sorun olarak göz tembelliği nedir? Nasıl teşhis edilir ve tedavi prosedürleri nelerdir? Göz Sağlıksızlıkları Uzmanı Op. Dr. Emrah Mat, konu hakkında merak edilenleri yanıtlıyor.
Göz tembelliği, çocukluk devrinde gelişen ve ekseriyetle bir gözün başkasından daha az net görmesine neden olan bir göz sağlıksızlığıdır. Çocukların görme yeteneğini etkileyebilen yaygın bir durumdur ve erken teşhis ve tedavi gerektiren bir meseledir. Olağanda, çocuklar her iki gözlerini de kullanarak gördükleri imajları beyinlerinde birleştirirler, fakat göz tembelliği durumunda bir göz başkasına nazaran daha zayıf görme yeteneğine sahiptir. Bu sorunun nedenleri ortasında göz kayması (şaşılık), gözlük numaralarındaki farklılık, göz kapağı düşüklüğü yahut doğumsal katarakt bulunabilir.
Göz Tembelliğinin Nedenleri
Göz tembelliğinin nedenleri çeşitlilik gösterir. Bu sorunun en yaygın nedenlerinden biri, gözlerin düzgün hizalanmaması, yani şaşılıktır. Şaşılık, her iki gözün birebir maksada odaklamaması sonucu ortaya çıkar ve bu, bir gözün daha fazla kullanılmasına yol açarak öbür gözün tembelliğine neden olabilir. Ayrıyeten gözlük numaralarındaki büyük farklılıklar da göz tembelliğine yol açabilir. İki göz ortasındaki numara farkı, beyindeki imajları birleştirme sürecini zorlaştırabilir ve bu da bir gözün ihmal edilmesine sebep olabilir. Bunun dışında, göz kapağı düşüklüğü yahut doğumsal katarakt üzere yapısal meseleler da göz tembelliği riskini artırabilir. Bilhassa çocuklarda bu nedenlerle ortaya çıkan göz tembelliği, erken teşhis ve uygun tedavi ile düzeltilmesi gereken bir meseledir.
Erken Teşhis ve Tedavi
Erken teşhis ve tedavi, göz tembelliği sıkıntısının muvaffakiyetle üstesinden gelinmesi için kritik bir ehemmiyete sahiptir. Çocukluk devrinin birinci yıllarında, 8-9 yaşlarına kadar olan bu periyot, göz tembelliği tedavisinin en tesirli olduğu vakit dilimini işaret eder. Tedavi sürecine başlamadan evvel, tembelliğe neden olan sağlıksızlık yahut durumun öncelikle tedavi edilmesi gerekmektedir. Örneğin, şaşılık yahut göz kapağı düşüklüğü üzere yapısal problemler cerrahi müdahale gerektirebilir. Şayet göz tembelliği, gözlük numaralarındaki farklılık nedeniyle ortaya çıkıyorsa, çocuğa gözlük tedavisi uygulanır. Akabinde, zayıf gözün güçlenmesi için gözü kapama tedavisi başlatılır. Bu periyotta yapılan tedaviler, çocuğun görme yeteneğini değerli ölçüde artırabilir ve kalıcı problemlerin önüne geçebilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi, göz tembelliği ile uğraşta kritik bir rol oynamaktadır.
Yetişkinlerde Tedavi Seçenekleri
Yetişkinlerde göz tembelliği tedavi seçenekleri bilhassa nörovizyon tedavisi ile dikkat çekmektedir. Nörovizyon tedavisi, yetişkinlerde görme tembelliğini uygunlaştırmak için tesirli bir metot olarak kullanılır. Bu tedavi, şahsa özel olarak tasarlanmış imajların ve görsel vazifelerin kullanılmasını içerir. Bilgisayar programları takviyeli olan nörovizyon tedavisi, göz tembelliğinin neden olduğu görme sıkıntılarını maksatlar. Tedavi seansları haftada 2-3 defa gerçekleştirilir ve tedavi müddeti birkaç ayı bulabilir. Bu formül, göz tembelliği olan yetişkinlerin görme yeteneğini artırmak için tesirli bir yol sunar. Son yıllarda özel tasarlanmış görüntü sinemaları yahut görüntü oyunları kullanılarak yapılan dikoptik tedaviler de yetişkinlerde âlâ sonuçlar vermektedir. Lakin bu tedavi yollarının daha fazla araştırmaya muhtaçlık duyduğunu unutmamak kıymetlidir. Yetişkinler için göz tembelliği tedavisi, görme kalitesini artırmak ve ömür kalitesini yükseltmek için kıymetli bir adım olabilir.
Göz Tembelliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Göz tembelliği, çocuklarda %2-4 oranında görülen bir problemdir. Göz tembelliği tedavi edilmezse, bu durum çocuğun hayat kalitesini önemli formda etkileyebilir. Göz tembelliği, yalnızca görme sertliğinde değil birebir vakitte derinlik algısında da problemlere yol açabilir. Bu, günlük ömürde kolay misyonların bile zorlaşmasına neden olabilir. Örneğin, merdiven inip çıkmak, objeleri yakından yahut uzaktan ayırt etmek üzere aktivitelerde zorluklar yaşanabilir. Ayrıyeten okuma, yazma, dikkat dağınıklığı üzere öğrenme ve konsantrasyon problemleri da gelişebilir. Göz tembelliği, ileriki yaşlarda meslek seçimi ve kişinin ömründe değerli kararlar almasını etkileyebilir. Bu nedenle göz tembelliği hadiselerinin erken teşhis edilip uygun tedavi ile ele alınması, çocuğun daha sağlıklı bir geleceğe sahip olmasına yardımcı olabilir. Göz sıhhatine gereken kıymeti vermek ve tertipli göz muayenelerini yaptırmak, bu potansiyel sorunun önlenmesine katkı sağlayabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
