Farkında Ebeveynlik
Dikkat ve davranış bozukluklarıyla çocuk büyütmek epeyce gerilimlidir. Bilhassa okul periyodunda pek çok aile birçok gerilim faktörüyle karşı karşıya kalmakta ve irtibat kurmakta önemli kahırlar yaşamaktadırlar. Aileler ülkü olma konusunda çabalarlar bu durumun imkansızlığı bir çok aileyi suçluluk hissi ve inanç kaybına itmektedir.
Şuurlu farkındalık dediğimiz kavram zihni anda tutma pratiğine dayanmaktadır. Zihnimiz daima bir kıymetlendirme içindeyken otomatik olarak ta olumlu ve olumsuz olan fikir, beklenti ve önyargılarımız yenilerek gerçekte var olanları görmek güçleşmektedir.Anne ve babalarda ebeveynlikleri boyunca olumlu olumsuz duygulanımlar deneyimlerler.Ebeveynlik sırasında yaşanan ve ağır duygulanımlarla tetiklenen olumsuz davranışların şuurlu farkındalık ile durdurulması vakitle gelişebilecek bir marifettir.
Şuurlu ebeveynlik genel olarak anlık farkındalıkların çocuğa taşınması ve farkında hareket etmektir.Daha olumlu hisler,daha az korku ve depresyon,az gerilim ve yüksek ilgi tatmini duyma manalarını taşır.
Araştırmalar şuurlu farkındalık yaklaşımının anne, çocuk ve bakıcı ortasındaki münasebete olumlu tarafta tesiri olduğunu göstermektedir. Şuurlu Farkında Ebeveynlik , ebeveynlere gerilim konusunda bedensel, zihinsel ve duygusal olarak tecrübe kazandırarak onların ebeveyn geriliminin farkında olmalarını sağlama gayesi güder. Tıpkı vakitte bu yaklaşım, neyin yanlış olduğunu sorgulamaktan çok neye muhtaçlık duyulduğu konusunda ebeveynlere yardımcı olmaktadır. Anneler yorgun hissettiklerinde, endişelendiklerinde yahut çelişki yaşadıklarında bu sağlıksızlıklı bir işaret değildir. Şuurlu farkındalık eğitiminde onların kendilerine; “Bendeki kusur ne, neden bunun üstesinden gelemiyorum?’’ yerine “Şu an ne yapmam gerekiyor, Ne tıp bir takviye bana yardımcı olabilir’’ sorularını sormaları vurgulanır. Şuurlu Farkındalık, geçmişte neyin olduğundan fazla şu an ne olduğuyla ilgilenmektedir.
Farkındalıkla ebeveynliği kavramsal olmaktan çıkarıp günlük ömürde hayatımıza sokabilmek ve çocuğumuzla uzun vadede samimi, içten ve inanç dolu bir ilgi kurmamızda bize yardım etmesini sağlamak için beş adımı takip etmek gerekmektedir:
Çocuğunuzu tüm dikkatinizi ona vererek dinleyin.
Kendinizi ve çocuğunuzu “iyi/kötü” diye yargılamadan kabul edin.
Kendinizin ve çocuğunuzun duygusal durumunu fark etmeye çalışın.
Ebeveynlik rolünüzle bağlı duygusal düzenlemeleri gerçekleştirin.
Kendinize ve çocuğunuza karşı şefkat hissinizi gözden geçirin.
DİKKATİNİ TÜMÜYLE VEREBİLMEK
Çocuğunuzla, dikkatinizi tam manasıyla vererek etkileşim içinde olmak, doğumdan itibaren kıymetli olan bir olgudur.Eksiksiz ilgi ve dikkatle dinleme mahareti şimdi sözel bağlantının mevcut olmadığı periyotlardan itibaren değer teşkil etmektedir.
Sözel bağlantı başladığında ise çocuk size bir şey söylerken kesinlikle tüm dikkatinizi ona vermek kıymetlidir. Çocuğunuzu tam manasıyla dinlemek onun kendini söz etme marifetini ve yüreğini güçlendirir ve ergenlik yaşlarında onun hakkında fikir edinmek için elinizdeki tek yol olan sözel bağlantının temellerini de sağlam bir biçimde kurmayı sağlar.
KABUL
Kendinizin ve çocuğunuzun ferdî özelliklerini, davranışlarını, ve hislerini yargılamadan kabul etmek demek anda olana karşı net bir farkındalık ve açık bir algı içinde olmak demektir ve durumu her istikametiyle anlamamızı sağlamaktadır.
Bununla birlikte kabul etmek, disiplin ve rehberlik olmayacak manasına gelmemektedir. Çocuğunuzu onu her haliyle kabul ettiğinizi ona tabir ederken, tıpkı vakitte davranışlarıyla ilgili toplumsal ve kültürel açıdan ve çocuğunuzun gelişimi bağlamında uygun olan, açık ve net beklentiler içinde olmak sağlıklı bir yaklaşımdır.
Kabul tıpkı vakitte ebeveyn-çocuk alakasında zorluklar olacağı, anne-baba olmanın kimi vakitlerde çok zorlayıcı olabileceği, günümüz şartlarında büyümenin çocuklar için kolay olmadığını görmeyi de kapsamaktadır.
DUYGUSAL FARKINDALIK
Duygusal düzenleme yapabilmek için birinci adımdır ve birebir vakitte çocuğunuza hislerini isimlendirmeyi ve söz edebilmeyi öğretmeniz için de geliştirilmesi gereken bir hünerdir.
duygusaldüzenleme yapıyor olmak ,negatif his ya da öfke sergileme güdüsünün artık hissedilmeyeceği manasına gelmez. Tersine tüm hislere hissedilebilmeleri için alan açmak ve daha fazla vakit tanımaktır. Lakin duyguyu hissetmekle, onunla bağdaşmak ortasındaki ayrımı gözetmek değerli ve gereklidir. Duygusal yoğunluğa kapılarak reaksiyon vermeye alışan bir ebeveynin yükselen hislerini düzenlemesi gerekmektedir.
Hissettiğiniz duyguyu şuurlu bir biçimde fark etmek ve reaksiyona dönüşmeden evvel durmak ve uygun ebeveynlik seçimini yapmak, duygusal düzenleme yapmaktır.
ŞEFKAT
İlgide şefkate yer vermek, farkındalık sahibi ebeveyn olarak çocuğunuzun muhtaçlıklarını (sadece fizikî değil lakin duygusal muhtaçlıklarını da) fark etmek ve rahatsızlığını giderme isteğini hissetmektir. Denetimci ve ebeveyn odaklı yaklaşımdan; münasebete odaklı yaklaşıma geçiştir.Bireyin sadece çocuğuna değil kendi üzerinde de oturtması gereken bir kavramdır.Ebeveyn olarak konulan amaçlara ulaşılamaması kendini suçlamaya neden olur .Şefkatli yaklaşım tüm bu yargılayıcılıkların önüne geçer.
Farkındalıkla ebeveynlik çocuğumuzla uzun vadede onun daima değişen gereksinimlerine ve gelişen tabiatına uyumlu karşılık vermemizi sağlarken, vereceğimiz reaksiyonun yalnızca içinde bulunduğumuz durumla ilgili olmadığını ama uzun bir ömre sahip alakamızın niteliğini ve sürekliliğini ilgilendirdiğini bize hatırlatır.