Ergenlik Devri Özellikleri Nelerdir?

Ergenlik periyodu; süratli bedensel, duygusal ve toplumsal değişimleri kapsayan, çocukluktan yetişkinliğe kadar devam eden bir geçiş devridir. Yapılan araştırmalara nazaran ergenlik periyodunun 10 ile 19 yaşları ortasında gerçekleştiği tabir edilmiştir. Lakin ülkeler ortası sosyolojik farklılıkları göz önünde bulundurduğumuzda bu yaşın 24’e kadar çıkabildiğini gözlemleyebiliriz. Ergenlik devrini erken, orta ve geç olmak üzere sınıflandırabiliriz.
Erken Ergenlik Periyodu; 10 ile 14 yaşlar ortasında gerçekleşmektedir. Bu yaşlardaki çocuklar ekseriyetle ağır fizikî ve davranışsal değişimlerle karşılaşırlar. Çocukluk çağında hemcinsleri ile daha fazla vakit geçirirken, bu periyotta karşı cinse ilgi duymaya başlarlar. Arkadaşları tarafından takdir edilme, onaylanma, sevilme ve beğenilme beklentisi içinde olurlar.
Otoriteye karşı gelip kendi kurallarını koymak isterler. Egosentrik fikir yapılarından ötürü tenkitlere karşı sert yansılar verip yakın etrafları ile çatışma yaşarlar. Biyolojik yapılarının değişmesi, hormonlarının süratli çalışması, dürtülerinde artış olması onların duygusal dünyalarının inişli çıkışlı olmasına sebep olmaktadır. Vakit zaman içe kapanma, öfke denetimini sağlayamama, korku ve telaş duyma üzere durumlarla karşılaşırlar. Bu özellikler birtakım ergenlerde ağır olarak görülürken, kimilerinde hafif bir halde ortaya çıkar.
Orta Ergenlik Periyodu; 14 ile 19 yaşlar ortasında yaşanmaktadır. Bu periyotta ergenlerin en büyük ilgi alanları dış görünüşleri olduğu için cinsel kimliklerini de sorgulamaya başlarlar. Cinsel dürtülerinin yoğunluğu onların kendi cinsel yönelimleri ile ilgili çelişki yaşamalarına neden olur. Fakat bu ruhsal karmaşa onların gelecekte hemcinslerine karşı ilgi duyacakları manasına gelmez. Ergenlik cinsel kimlik için bir arayış periyodu olduğu için bu çelişki olağandır. Bu türlü bir durum karşısında anne ve babaların sakin kalmaları çok kıymetlidir. Baskıcı ve manipülatif tavırda bulunmaları çocuklarının karşıt tarafta gelişim göstermelerine yol açabilir. O nedenle bu süreçte çocuklarının yeni bir kimlik bulmaya çalıştıklarını kabullenmeleri, kimlik arayışlarını tamamlayabilmelerine fırsat vermeleri daha sağlıklı olacaktır.
Bu periyodun bir öbür getirisi ise ergenlerin soyut düşünme kavramı ile tanışmalarıdır. Böylece, ergenler olayları farklı açılardan değerlendirmeye, geleceğe yönelik planlar kurmaya, toplumdaki toplumsal rollerini öğrenmeye çalışırlar. İdeoloji, din, siyaset, mevt üzere kavramlar üzerine ağırlaşırlar. “Ben kimim?”, “Hangi üniversitede okuyacağım”, “Gelecekte hangi mesleği yapacağım” üzere soruların cevaplarını ararlar. Benlik ve kişilik özelliklerini kazanmaya, anne babalarından bağımsızlaşmaya, farklı bir birey olduklarını kabul ettirmek için uğraş sarf ederler.
Geç Ergenlik Periyodu; 19 yaş sonrasında başlamakta ve kimlik hissinin bütünleşmesiyle sona ermektedir. Bu periyotta bireyler kimlik arayışını tamamlamış olup etrafları ile yakın bağlantılar kurmaya, kişiliklerine uygun meslek seçiminde bulunurlar.
Kimlikle ilgili temel açıklamalarda bulunan kuramcılardan biri olan Erik H. Erikson, kişilik gelişiminin hayat boyunca devam ettiğini, her gelişim devrinde bireylerin aşmaları gereken bir çatışma ile karşılaştıklarını, bu çatışmaların kimlik kazanımlarında değerli bir dönüm noktası olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle, ergenlerin kimlik buhranı içinde olmalarının, etrafları ile çatışma yaşamalarının, anne ve babadan bağımsızlaşmak istemelerinin olağan oluğunu söyleyebiliriz. Fakat bu buhran kimi ergenlerde ağır bir formda yaşanıyorsa, aile içi çatışmalar baş edilemez hale geliyorsa, kendine ziyan verme ya da intihara yönelik eğilimlerde bulunuyorlarsa bu durum “kimlik karmaşası” na dönüşür.
Kimlik karmaşası; bireylerin depresyon, kişilik bozuklukları, yeme bozuklukları üzere daha önemli ruhsal problemlerle müsabakalarına yol açmaktadır. Bu türlü bir durum karşısında anne ve babaların uzman dayanağı almaları, çocuklarına empatik, itimat verici ve destekleyici yaklaşmaları, onları yargılamadan anlamaya çalışmaları bu süreci daha kolay atlatmalarına yardımcı olacaktır.
<br>