Duygusal Zeka Nedir?
‘Duygu olmadan hiçbir karanlığın aydınlığa dönüşmesi, hiçbir adaletin harekete dönüşmesi mümkün değildi.’
Carl Jung
Duygusal zeka dediğimiz kavramı ünlü psikologlar Mayer ve Salovey 1990’ yılında yaptıkları birtakım akademik çalışmalar sonrasında şu halde tanımlamaktadır; ‘duygusal zeka, bir insanın kendi hislerini ve diğer insanların hislerini tanıyabilme, hislerini birbirinden ayırt edebilme ve bütün bu bilgileri fikir ve davranışların oluşumunda gerçek bir biçimde kullanabilme yeteneği.’ Yaşadığımız toplumlarda her gün duyduğumuz yeni bir haber bana beşerler ortası müsamaha,saygı,sevgi üzere hislerin giderek azaldığını hatırlatıyor. Hayat koşullarının tansiyonlarının birikimleri,depresyon,kaygı,uykusuzluk,yeme bozukluklarına yol açıyor. Beşerler ortasında ki hislerin azalması,modern çağımızda insanların kendilerini denetim edebilmelerini ve zorluklarla baş etme yetilerini azaltıyor. Bilhassa ülkemizde gerek gerek ekonomik krizin gerek şiddetli ömür kurallarının ve ferdî sorunların insanlarda denetim ve tahammül gücünü azaltıyor. Sıhhat bakanlığının yaptığı çalışma raporlarına nazaran ülkemiz insanlarından her beş bireyde biri derin depresyonla baş etmeye çalışırken bir profesyonel yardıma muhtaçlık duyuyor.
Günümüzün çocuk ve gençlerinin dikkat seviyeleri giderek düşüp, öğrenmeye olan istekleri azalmaktadır. Gençlerimizin pek birçoklarının güçleri yok ve çekimserliği tercih etmekte. Bir çok insa ‘şimdiki çocuklar çok daha akıllı’ kelamlarını duymayanımız yoktur sanırım. Halbu ki gerçek şu ki, her jenerasyon bir evvelkinden daha akıllı görünürken,sevgi hürmet,merhamet,empati ve birtakım ahlaki bedellerden git gide uzaklaşıyor,güvensiz ve sıhhatsiz ilgiler kurarak karşımıza çıkıyor.
Bilimsel çalışmalarla da desteklenen DUYGUSAL ZEKA kavramına hepimizin daha çok kulak vermesi gerektiği fikrindeyim. Zira, şiddet,istismar,zorbalık aksiyonlarının akıl almaz artışı,insanların artık insani içgüdülerle hareket etmediği,ekonomik şartların beşerler üzerinde ağır baskı kurduğu bir dünyada yaşıyoruz.
Bilim adamları ‘ Davranışlarımıza taraf veren nedir?’ sorusuna karşılık ararlarken şu kıymetli sonuca ulaştılar; ‘ DAVRANIŞLARIMIZIN OLUŞUMUNDA BEYNİMİZDE NİYETLERİMİZ KADAR HİSLERİMİZDE BİREBİR DERECEDE FONKSİYON GÖREREK ÇALIŞIYOR.’
Prof.GARDNER’in çoklu zeka kuramına nazaran duygusal zeka; ‘duyguları denetim edebilme,sağlıklı ve uyumlu toplumsal bağlar kurabilme ve keyifli ömür sürebilme için kazanılması gereken bütün yetenekler’ olarak tanımlanmıştır.
Duygusal zeka insanın verimli ve daha faal bir hayat yaşayabilmesi için kendi kıymetini ve gücünü tanıması,kendi hislerinin farkında olmasıdır. Beşerler lakin bu formda kendisine ve etrafına fayda sağlayabilir,insanlığa katkıda bulunma hamasetini hissedebilir.