Dünya genelinde yaşanan Covid 19 pandemisi nedeniyle Türkiye’de de pek çok ülkede olduğu üzere karantina şartları devam ediyor. Meskende kalınan müddette hayati gereksinimlerin bir kısmı alışverişe çıkmadan sipariş ediliyor, yakınları ziyaret yerine manzaralı bağlantıya geçiliyor. Konutta geçirilen müddet boyunca fizikî hareketliliği azaltarak fazla yeme alışkanlığı kazananlarda karaciğer yağlanmasının arttığını söyleyen Liv Hospital Ulus Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Deniz Duman “Pandemide kilo alınmaya devam ederse karaciğer yağlanmasında artış, karaciğer fonksiyonlarında bozulma, Covid 19’un daha çarçabuk bedene girip sağlıksızlık yapması ve daha ağır seyretmesi sonuçlarından kaçış mümkün olmayabilir” diyor. Prof. Dr. Deniz Duman Covid 19 ve karaciğer yağlanması ortasında bağlantıyı anlattı.
Depresyondakiler daha fazla kilo aldı
ABD ve birtakım Batı ülkelerinde 20 yaş üzeri nüfusun dörtte üçüne yakını fazla kilolu yahut obez kategorisine giriyordu. Türkiye’de ise ileri yaş bayanlarda daha sık olmak üzere, obezite oranları toplumun yarısını aşmış durumda. Pandemi devrinde fizikî aktivite azalması, sıkılma, çok heyecan, depresyon, sıhhatsiz besin, atıştırmalık ve şekerlemelerin daha bol tüketilmesi üzere sebeplerle kiloda artış yaşandı. İtalya’da yapılan bir anket çalışmasına katılanlar ortalama 1.5 kg aldıklarını söz etmiştir. Bu kilo artışının eğitim seviyesi yükseldikçe azalırken, çok heyecan ve depresyon tarifleyen bireylerde 2.07 kg’a kadar çıktığı görülmüştür.
Obezler daha sıkıntı düzgünleşiyor
Obezite sebepli artmış yağ dokusu bedende yangısal hasarlanma oluşturarak bağışıklık sisteminin olumsuz çalışmasına yer hazırlar. Buna ek olarak SARS-CoV-2 virüsünün akciğere girişini sağladığı düşünülen ACE2 reseptörlerinin yağ dokusunda akciğerdekinden çok daha fazla oranda bulunduğu bu nedenle obezlerdeki artmış yağ dokusunun virüsün bedene yerleşmesi için daha kolay bir ortam sağladığı düşünülüyor. Tüm bunların üzerine B ve T hücresi isimli savunma hücrelerinin obezlerde hem sayı hem de fonksiyonellik olarak daha düşük kapasitede olması da Covid 19’da işi daha da zorlaştırıyor. Obezlerde başka pek çok enfeksiyonda olduğu üzere Covid 19 enfeksiyonu için de yatkınlık ve kolay iyileşememe sorunu doğuyor. Sonuç olarak obezite Covid 19 için bağımsız bir risk faktörü oluşturuyor. Bu mevzuda yeni çalışmalar yapılırken pandemide alınan fazla kiloların karaciğer yağlanmasını artıracağı da doğal bir sonuç üzere duruyor. Ayrıyeten obez sağlıksızların Covid 19’a yakalandıklarında manalı derecede artmış ağır sağlıksızlık geçirme riski, sağlıksızneye yatış, sağlıksızneye yattıklarında kısa müddette taburcu olamama ve hatta artmış mevt oranları ile bağlantılı bulunmuştur.
Kilo vermek koşul
Obezite ile karaciğer yağlanması direkt bağlantılıdır. Hatta karaciğer yağlanmasının şu anda aktifliği kanıtlanmış tedavisi kilo vermektir. Beklendiği üzere karaciğer yağlanması olanlarda Covid seyrinin olumsuz geçeceği de yakın vakitte yapılmış bir çalışma ile gösterildi. Covid 19 PCR testi müspet olup akciğer tomografisi çektiren sağlıksızlar ile Covid 19 enfeksiyonu olmayıp öbür sebeple akciğer tomografisi çektiren sağlıksızların birebir sinema içine giren karaciğer kesitleri incelendiğinde, Covid PCR olumlu olanlarda karaciğer yağlanmasının 4.7 kat daha fazla olduğu gösterilmiştir. Buradan, karaciğer yağlanması olanlar daha sık Covid 19 enfeksiyonuna yakalanıyor sonucu çıksa da daha ileri çalışmalara ihtiyaç olduğu da aşikardır. Pandemide kilo alınmaya devam ederse karaciğer yağlanmasında artış, karaciğer fonksiyonlarında bozulma, Covid 19’un daha çarçabuk bedene girip sağlıksızlık yapması ve sağlıksızlığın sağlıksıznede yatış gerektirecek kadar daha ağır seyretmesi sonuçlarından kaçış mümkün olmayabilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
