Sorumluluk kavramı son vakitlerde kıymeti daha da artan kıymetlerden birisi haline geldi. Kısaca sorumluluğu; bireyin yaş, cinsiyet ve gelişim seviyesine uygun olarak yüklendiği vazifeleri yerine getirebilmesi olarak tanımlayabiliriz.
Çocuklarda iki yaşından itibaren sorumluluk duygusu aileden ve etraftan edindiği öğrenmelerle gelişmeye başlar. Bu eğilim aile tarafından çocuğun kendi kirli tabağını kaldırması, oyuncaklarını toplaması ve yerine koyması, yardımla giyinmesi, soyunması halinde kıymetlendirilebilir. Bu verilen vazifeler çocuğa bir iş başarmanın keyfini, paha görmenin kıvancını yaşatacaktır.
Yaş büyüdükçe vazifeler çeşitlendirilebilir. Örneğin, dört yaşındaki çocuklar kolay konut işlerine yardımcı olarak ailenin bir modülü olduklarını, onlara gereksinim duyulduğunu hisseder. Bunun yanı sıra sofra kurmak, bulaşık makinesini boşlatmak, alışveriş dönüşü gereçleri yerleştirmek üzere sorumluluklar onlara verilebilir.
Beş – altı yaşlarındaki çocuklar kirli giyeceklerini sepete atmak, kıyafet seçmek ve giyinmek, ayakkabı bağlamak, telefona gerektiği üzere karşılık vermek, çiçek sulamak üzere işleri çarçabuk yapabilirler.
Çocuğun yaşına uygun sorumluluklar verilmesi, seçim yapmasına müsaade verilmesi, onun ismine düşünüp karar vermekten kaçınılması; çocuğun kendi kararlarını verebilen, karar verirken elindeki kaynakları kullanabilen, paha yargılarını gözeten, bağımsız davranabilen, kendine inançlı, diğerlerinin hakkını çiğnemeden kendi gereksinimlerini karşılayabilen bir birey olarak yetişmesini sağlayacaktır.
EBEVEYNLER NE YAPMALI?
-
Çocuğunuz sizinle işbirliği yapsa da yapmasa da ona şartsız sevgi ve onay gösterin.
-
Çocuğunuz ne yaparsa yapsın ona bedel verdiğinizi ve onu kabul ettiğinizi bilmesini sağlayın.
-
Kollayıcı tavırdan vazgeçin. Bırakın sorumluluklarını kendi başına yerine getirsin. Bu bahiste ona inancın ve bunu davranışlarınızla ona gösterin.
-
Liste hazırlayın ve vazifelerini kendisinin seçmesini sağlayın.
-
Kardeşler ortasında adil bir misyon paylaşımı sağlayın.
-
Yanlışlarının sonuçlarına katlanmasına müsaade verin. Bu bahiste duygusal davranmayın.
-
Çocuğunuza uygun birer model olun ki, onlardan da düzgün davranışlar bekleyebilin.
-
Ceza ve yaptırımlarla karşılaştırmak yerine manevi taraftan destekleyin.
