Çocuklarda Özgüven Gelişimini Desteklemek
Özgüven, bir kişinin kendisi hakkında olumlu fikirlere sahip olması, kendisini kâfi algılaması, yeteneklerinin, ferdî özelliklerinin ve hudutlarının farkında olması ve bunları kabul etmesi manasına gelmektedir. Dünyaya geldiğimiz andan itibaren yaşadığımız tüm tecrübeler, ailemizden aldığımız reaksiyonlar, anne- babalarımızın, öğretmen ve arkadaşlarımızın bizimle ilgili yorumları özgüven gelişimi üzerinde tesirli olmaktadır.
Tüm anne babalar çocuklarının özgüvenli bireyler olmalarını isterler. Zira özgüven, çocukların problemlerle baş etme maharetlerini, okul muvaffakiyetlerini ve toplumsal bağlantılarını olumlu etkilemektedir.
Çocukların daha özgüvenli olmalarına yardımcı olmak için:
-Öncelikle anne babalar çocukla ilgili net ve dengeli sonlar oluşturmalıdır. Tutarsız ve bilinmeyen sonlar içinde büyüyen çocuklar, öteki toplumsal ortamlarda zorlanabilirler ve net hudutlarla karşılaştıklarında bunu sevilmemek olarak yorumlayabilirler. Bu da özgüvenlerini olumsuz etkilemektedir. Konulan kuralların sebebinin çocuğa açıklanması çocuğun kendisini bedelli hissetmesine katkı sağlayacaktır. Ayrıyeten çocuğa sunulan seçenekler aracılığıyla, karar vermesi ve sonlarla ilgili kelam sahibi olması sağlanmalıdır.
-Anne babalar çocuklarını olumlu ve olumsuz tüm özellikleri ile olduğu üzere kabul etmelidir. Çocuğu kabul etmek için ona kaideler koymamalıdır (Başarılı olmak vb.).
-Çocuğun fikirlerini içinden geldiği üzere anlatmasına müsaade verilmeli, anlattıkları eleştirmeden sonuna kadar dinlenilmelidir.
-Çocuğun tek başına yapabildiği davranışların sayısını arttırılmalı (uyku, yemek yeme, tuvalet paklığı, giyinme vb.), bu davranışlar teşvik edilmelidir. Çocuğun kendi başına yapabileceği şeyler anne babası tarafından yapılmamalıdır.
-Ebeveynler çocukları ile ilgili çok yüksek beklentiler içerisinde olmamalıdır. Zira çocuğun marifetlerini aşan yüksek beklentiler çocukta yetersizlik hisleri oluşmasına ve çocuğun başaramayacağını düşünüp denemekten vazgeçmesine sebep olmaktadır.
-Çocukla birebir vakit geçirmek de özgüven gelişimi için hayli kıymetlidir. Anne babalar, kısa müddet de olsa çocukla her gün oyun oynamaya çalışmalıdır.
-Anne babalar çocuklarına olan sevgilerini açıkça göstermekten çekinmemelidir.
-Çocuğun başarılarına değil, gayretine ve çocuktaki gelişmeye odaklanmak da özgüven gelişimi için kıymetlidir. Ebeveynler başarısız olsa bile çocuğun uğraşını görmeli ve tebrik etmelidir. Bu onun bir sonraki denemede daha fazla efor sarf etmesine yardımcı olacaktır.
-Çocuğa kendi sorunlarını kendisi çözmesi için fırsat tanınmalıdır. Yaşadığı meseleyle ilgili ne yapması gerektiğini söylemeden evvel, çocuğun bu husustaki fikri sorulmalı ve sorun çözme hünerlerini kullanması sağlanmalıdır.
-Çocuğa yaşına uygun sorumluluk verilmelidir.
-Anne babalar çocuklarının çeşitli toplumsal ortamlara girmesini ağlamalı, lakin burada nasıl davranması gerektiği ile ilgili yönlendirici olmamalıdır. Farklı toplumsal ortamları deneyimlemesi, çocuğun toplumsal hünerlerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
-Çocuğun yeteneğinin olduğu düşünülen ve sevdiği rastgele bir alanda (bir müzik aleti çalmak, rastgele bir sporda kendini geliştirmek vb.) kendini geliştirmesi için desteklenmesi de özgüven gelişimine katkı sağlayacaktır.
-Ebeveynler çocuğun yanılgılarına karşı anlayışlı bir tavırla yaklaşmalı, herkesin kusur yapabileceği vurgulayarak çocukla konuşmalıdır.
