Ebeveynlerin en zorlandığı mevzuların başında çocuklarda ortaya çıkan davranış sorunlarla başetme biçimleridir. Ebeveynler davranış sorunları karşısında nasıl tavır sergileyeceğini bilememektedir. Çoğunlukla davranış sorununu bastırmak için fizikî şiddete başvurmaktadır. Fizikî şiddete maruz kalan çocuk öteki davranış sorunları ortaya çıkararak işin içinden çıkılmaz bir kaosa yanlışsız sürüklenmeye başlarlar.
Davranış sorun karşısında aile paniklemeden çıkış sebebini araştırmalıdır. bu davranış gelişimsel sürecin bir kesimi mı yoksa tavırlardan kaynaklanan bir davranış biçimimi, çocuk bize bir şeyler mi anlatmak istiyor. Bunun düzgün tahlil edilmesi gerekmektedir. sebebbini anlamadığımız davranışa yaklaşımımız olumlu sonuç vermeyebilir.
Ebeveynlerin bocaladığı noktalardan bir tanesi sert bir tavır mu sergileyeyim yoksa yumuşak bir tavır mu hangisi güzel sonuç verir diye denemeye başlarlar. Aslında hiçbirisi… Değerli olan dengeyi sağlamaktır. Bir objeye fazla kuvvet uygularsanız yerinden fazla oynatırsınız. Şayet az kuvvet uygularsanız yerinden hiç oynatamazsınız. Gerektiği kadar kuvvet uyguladığımızda istediğimiz sonucu alabiliriz.
Davranış sorununu anlayıp tahlil ettikten sonra çocuğun yaşına ve seviyesine nazaran ödül ceza teknikleri kullanabiliriz. Çocuğun sevdiği şeylerin ve sevmediği şeylerin listesini yapmakla işe başlayabilirsiniz. Günlük yahut haftalık bir çizelge yapabiliriz. Davranış sorunu ortaya çıkmadığı gün yahut saatler dilimine gülen yüz, çiçek v.s üzere toplumsal mükafatlar verilebilinir. Gün içerisinde yahut haftada makul bir sayıya ulaştığında hazırlamış olduğumuz istek listesindeki ödüllerden birine hak kazanmış olacaktır.
Davranış sorunu ortaya çıktığında aile abartılı reaksiyon göstermemeli, ailenin reaksiyonunu fark eden çocuk bunu aileye karşı kullanabilir. Aileler biz elimizden geleni yapıyoruz lakin hiçbir değişiklik yok diye telâşlı bir hal sergileyebilirler.
Davranış sorunu Çocuğun mizacına ortaya çıkışından ne kadar mühlet sonra müdahale edildi. Ne halde müdahale edildi. Davranış sorunlarının sönme müddetini belirleyen unsurlardandır.
Uygulamaların her etabında çocuğa anlayabileceği bir halde sözel olarak transferde bulunulması gerekmektedir. Karşılaşacağı uygulamalar ve yaşayacağı süreci bilen çocuk uygulamalardan haberdar olduğu için bir sürpriz ile karşılaşmadığı için kendini inançta hisseder ve daha sonraki rastgele bir programa daha çabuk ahenk sağlayıp kendi kendini denetim etmeyi, kendi disiplinini geliştirmeye başlayabilir.
Çocuklarda en çok görülen davranış sorunları aşağıdaki üzeredir.
-Yalan söyleme.
-Alt ıslatma.
-Parmak emme.
-Tırnak yeme.
-Uyku sorunları.
-Aşırı inatçılık.
-İçe kapanıklık.
-Vurma.
-Yeme Sorunları.
-Okul ahenk meseleleri.
-Küfür etme.
-Kardeş kıskançlığı.
Davranış sorunlarının toplumsal boyutu da vardır. Kimi davranış sorunları toplumsal etrafa de bağlıdır. Toplumsal etrafa bağlı sorunlar ailelere daha korkutucu yahut başedilmesi daha zormuş üzere gelse de aslında her davranış sorunu üzere çözülemeyecek bir sorun değildir.
Uç bir örnek olarak ” küfür etme” davranışını ele alırsak. Küfür Çocuğun toplumsal etraftan yahut ebeveynlerden öğrendiği bir davranış biçimi olabilir. Çocuk küfür ettiğinde çok bir reaksiyon verir yahut birinci etapta çocuğun söylediği yeni bir şey olduğu için gülücüklerle yada alkışlarla karşılarsa çocuk bu davranışı sürdürmeye devam eder. Baskıcı bir tavırda çocuk istediği olmadığı vakit aileye karşı kullanabileceği bir koz geçmiştir eline.Gülücükle karşılanan durumda ise çocuk toplumsal mükafatını almak için küfür davranışına devam edecektir. sonraları bu davranış ailenin güzeline gitmese de çocuk bu davranışı devam ettirebilir.
Her davranış sorunu karşısında ebeveynler sakin kalmayı başarabildiğinde çocukta sakin kalmayı öğrenmeye başlayacaktır. Ebeveynlerin tavırlarının değişmediği durumlarda çocuktan değişimi beklemek iğneyle kuyu kazmak üzeredir. Biz değişelim ki çocuklarımızı değiştirebilelim.
