Yalnız olmakla yalnızlaşmak ortasında ki fark
Aslında ortalarında ayrıştırma yapılması gereken iki kavram yalnızlık ve tek başınalıktır. Tek başına olmak bir seçimdir. Kişi öteki şeyler ya da beşerlerle birlikte olmak yerine bir başına bir şey yapmayı ya da bir başına kalmayı şahsî bir tercih olarak gerçekleştirdiğinde tek başına kalmış olur. Lakin bu tek başınalığını istediği vakit sonlandırıp başka şeyler ya da beşerlerle birlikte olmayı seçebilir. İşin özü bunun bir seçim ya da tercih olmasıdır. Örneğin bir konut arkadaşı ile birlikte yaşama olasılığınız varken bunu tercih etmeyip tek başınıza bir meskende yaşamayı tercih ettiğiniz taktirde tek başına olmayı seçmiş olursunuz. Diğer bir örnek olarak hayatınıza bir karşı cinsi almamak ya da evlenmemek sizin tercihinizse bu tek başına olmayı seçmek demektir.
Yalnızlık ise yalın olmaktan, öbür şeylerden ve insanlardan yalıtılmış kalmakla ilgilidir bu bir seçim olmaktan öte bir eksiklik, becerememe ya da yoksun olma durumudur. Siz başka şeyler yahut beşerlerle birlikte olmak istediğiniz halde yanınızda olacak birilerini bulamıyorsanız yalnız kalmış olursunuz. Tıpkı konutu paylaşmak istediğiniz bir mesken arkadaşı ararsınız lakin uygun birini bulamazsanız bu yalnızlığa dönüşmüş olur. Tekrar bağlardan örnek verecek olursak kendinize uygun bir eş adayı aradığınız halde aradığınız özelliklere uygun birini bulamıyorsanız yalnız kalmış olursunuz. Özetle tek başınalık bir tercihken, yalnızlık bir zorunluluktur.
Batı dünyasında ki çağdaşlaşma bir çok tarafıyla ülkemizde de yansımalar buluyor fakat bu ortalama 10-15 yıllık bir farkla gerçekleşiyor. Temel fark batı toplumlarının daha kişisel toplumlar olmasına dayanıyor. Türk kültürü ise 30 yıl öncesine kadar kollektif (kalabalık ailede yaşam) kültüre sahipken son 30 yılda kişiselleşme istikametinde bir değişime maruz kaldı fakat belirttiğim üzere 10-15 yıl geriden gittiğimiz için şuan için ne ferdî ne de kollektif bir toplumuz. Türk insanı ikisi ortasında bir geçiş ailesi ve geçiş bireyi olarak ne tam olarak yalnız ne de aile bağları eskisi kadar güçlü bir durumda. Çekirdek aileler ya da yalnız yaşayan bir çok insan var fakat sık sık ailelerine gidip yemeği ailelerinin konutunda yiyip yatmaya meskenlerine gidiyorlar. Ya da maddi sıkıntılar yaşadıklarından hala ailelerinden karşılıksız para alıyorlar.
İşin yalnızlık boyutuna değinecek olursak batı toplumlarında yalnız yaşamayı seçen bireylerin tatil kültürleri, kitap okuma alışkanlıkları, sinema ya da tiyatroya gitme, genelde hafta sonu dışarı çıkıp arkadaşlarıyla buluşma alışkanlıkları var. Ülkemizde ise yalnız yaşayanların büyük kısmı meskende tv izlemekte, çok az bir kısmının ise az sayıda hobileri vardır. Yani tek başına olmak kaliteli bir formda yaşandığında daha keyifli ve tercih edilebilir bir şeye dönüşürken, bizim kültürümüzde toplumsallaşmak yerine yüklü olarak meskende vakit geçirmek yalnızlığa ve daha çorak bir hayata yol açmaktadır.
Aslında belkide günümüzdeki yalnızlaşmanın en büyük nedeni kitle irtibat araçlarıdır. Bilhassa tv (ki Türkiye tv izleme mühleti bakımından dünya da 2. sırada yer almaktadır) internet, akıllı telefonlar, toplumsal paylaşım siteleri şahısları öteki beşerlerle uzaklaştırmakta ve yalnızlaşmanın temelini oluşturmaktadır. Bir manada tv, bilgisayar ya da telefon ekranında zihni oyalanan ve uyuşturulan birey düzmece bir memnunlukla gerçek bir alakaya gereksinim duymadan ömrünü sürdürebilmektedir. Bunu şu biçimde de düşünebiliriz; abur cubur yiyerek karnınızı doyurabilirsiniz. Evet karnınızın doyduğunu hissedersiniz lakin bedeniniz sağlıklı beslenmediği için uzun periyotta farklı sıhhat sıkıntıları yaşarsınız.
Sağlıklı bir insanın en temel özelliklerinden biri de öteki beşerlerle kurduğu toplumsal ve duygusal ilgilerdir. Başta da belirttiğim üzere tek başınıza kaldığınız vakitlerle, öbür beşerlerle geçirdiğiniz kaliteli vaktin istikrarını sağladığınız sürece bir sorun yok. Mountein ‘’yalnızlık insanın art bahçesidir, bir gün herkes ve her şey gidebilir ve kişi yalnız kalabilir. Bu nedenle kişi günde bir kaç saatini tek başına kalmaya alıştırmalı’’ der.
Ruhsal sıhhati en fazla etkileyen şeylerden biri de toplumsal dayanak sistemidir. Şayet yakın etrafınızda eğleneceğiniz, dertlerinizi paylaşabileceğiniz, muhtaçlık duyduğunuzda yanı başınızda olacak beşerler varsa bu sizi ruhsal manada daha güçlü kılar. Yalnızlaşan insanlarda depresyon, dert bozuklukları ve toplumsal marifet eksikliği üzere meselelerin görülme sıklığı daha fazladır.
