Bayan sıhhat çalışanlarının serviks kanseri farkındalığı

• Can H, Kılıç Öztürk Y, Güçlü YA, Öztürk F, Demir Ş. Bayan Sıhhat Çalışanlarının Serviks Kanseri Farkındalığı. Tepecik Eğit Hast Derg 2010;20(2):77-84

BAYAN SIHHAT ÇALIŞANLARININ SERVİKS KANSERİ FARKINDALIĞI

CERVICAL CANCER AWARENESS OF FEMALE HEALTH EMPLOYEES

ÖZET

GAYE: Tepecik Eğitim ve Araştırma Sağlıksıznesi'nde (TEAH) misyon yapan bayan sıhhat çalışanlarının serviks kanseri, serviks kanserinin risk faktörleriyle ilgili bilgi seviyelerini; bu kanser çeşidinden korunmada ve erken teşhiste yaşamsal kıymeti olup rutin olarak önerilen jinekolojik muayene ve pap yayma konusundaki tavır ve alışkanlıklarını belirlemektir.

GEREÇ VE YOL: Kesitsel, tanımlayıcı olarak planlanan çalışma, 2010 Ocak ayı boyunca, TEAH'de çalışan bayan sıhhat işçisi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma bayan sıhhat işçisi içinden hala yahut geçmişte cinsel etkin olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 316 bayan ile tamamlanmıştır. Histerektomi ameliyatı geçirmiş ve/veya jinekolojik kanser tanısı almış sağlıksızlar çalışma dışı bırakılmıştır.

BULGULAR: Çalışmaya katılan 316 bayan sıhhat çalışanından 110'u (%34,8) daha evvel en az bir sefer Pap yayma testi yaptırmış, 206'sı (%65,2) ise bu testi hiç yaptırmamıştır. Bu bayanların 73'ünün (%23,1) sistemli olarak jinekolojik muayene yaptırdığı, 243'ünün (%76,9) hiç jinekolojik muayene yaptırmadığı saptanmıştır. Çalışmamızda Pap yayma testi hakkında bilgi sahibi olanlarda, nizamlı jinekolojik bakı yaptıranlarda, serviks kanseri ve riskleri, Human Papilloma Virüs ve aşısı hakkında bilgi sahibi olan bayanlarda Pap yayma testi yaptırma oranı yüksek olarak saptanmıştır.

SONUÇ: Sıhhat işçisinin, gözetici sıhhat hizmetlerindeki rolü nedeniyle bilgi eksikliklerinin giderilmesi için hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi, epidemiyolojik çalışmalarla bilgi seviyelerinin ve eksikliklerinin belirlenmesi gerekmektedir.

Anahtar Sözcükler: Serviks kanseri, Bayan sıhhat çalışanları, Pap yayma testi