Çocuklarda beyin gelişimi için dikkat edilmesi gerekenleri anlatan Medical Park Gebze Sağlıksıznesi Çocuk Nörolojisi Uzmanı Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, “Özellikle annedeki tiroit hormonu meseleleri; iyot, folik asit, vitamin B12, esansiyel yağ asitleri ve protein eksiklikleri doğacak bebeklerin beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir” dedi.
Sağlıklı bir beyin gelişimi için sağlıklı bir gebelik ve doğumun gerekli olduğunu belirten Medical Park Gebze Sağlıksıznesi Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Tülün Savaş Gürses, bu süreçte yaşanabilecek oksijen yetersizliği, erken doğum, doğum öncesi yahut doğum sırasında yaşayan kronik gerilim zorlanma durumları, enfeksiyonlar, annenin alkol ve sigara kullanması, kimyasal unsurlara ve radyasyon maruz kalmasının bebeğin beyin gelişimi için riskli durumlar olduğunu söyledi.
Bilhassa annedeki tiroit hormonu problemleri; iyot, folik asit, vitamin B12, esansiyel yağ asitleri ve protein eksikliklerinin bebeklerin beyin gelişimini olumsuz etkilediğine dikkat çeken Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Tülün Savaş Gürses, bunların dışında duyusal ikaz, toplumsal ilgi, sevgi ve ilgiden mahrum kalmak, erken çocukluk devrinde yaşanan şiddet üzere durumların nörolojik gelişimi makûs etkilediğini vurguladı.
EN SIK GELİŞİMSEL GERİLİK VE NÖBET ŞİKÂYETLERİ GÖRÜLÜYOR
Çocukların nörolojik açıdan çok geniş bir yelpazede, çok farklı şikâyetlerle tabibe başvurduğunu tabir eden Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, en sık müracaat sebepleri ortasında başta gelişimsel gerilik, nöbet, baş ağrısı şikâyetlerinin geldiğini belirtti.
Nörogelişimsel geriliği olan bir sağlıksıznın gelişimsel geriliğinin farklı alanlarda olabildiğini işaret eden Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, “Kaba motor alan dediğimiz, oturması, yürümesinde gecikmeleri olduğu üzere, lisan gelişiminde, toplumsal gelişim dediğimiz etraf ve şahıslarla irtibat kurmada eza da yaşayabilirler. Nöbetler çok farklı sağlıksızlık bulgusu olarak karşımıza çıkabilir. Sağlıksızda kolay bir ateşli havale (febril nöbet) olabildiği üzere, epilepsi yahut nadiren menenjit, ensefalit dediğimiz daha önemli durumlar da olabilmektedir. Ayırıcı tanısı, sağlıksıznın kliniğine nazaran yapılmaktadır” diye konuştu.
EPİLEPSİNİN VE SEREBRAL PALSİNİN ERKEN TANISI DEĞERLİ
Gelişimsel geriliğin erken tanınması ve müdahale edilmesinin sağlıksıznın ilerleyen süreçte kendi yaş kümesini yakalaması açısından epey hayati olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, şöyle devam etti:
“Benzer formda epilepsinin erken tanısı da ehemmiyet taşır. Bilhassa bebeklik devrinde görülen epileptik spazmın erken tanınması ve erken tedavi edilmesi, sıhhatsiz için ileride oluşacak sekel için hayli kıymetlidir. Otistik spekturum bozukluklarının ve serebral palsili sağlıksızların erkenden tanınması; rehabilitasyon programına alınmaları, beyin gelişimini tamamlamamış bebeğin hayatının birinci yıllarında çok belirleyicidir. Biz bu sağlıksızları tedavi ederken nöronal plastisite’den faydalanıyoruz. Unutulmamalı ki, nöronal plastisite hayatın birinci yıllarında çok daha tesirlidir.”
BEYİN PLASTİSİTESİ İLE SEREBRAL PALSİ’DE UMUT VAR
Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, serebral palsi sağlıksızlığında kullanılan bir tedavi metodu olan nöronal plastisite’yi şöyle anlattı:
“Beyin milyarlarca nörondan oluşur. Nöronlar (sinir hücreleri) birbirleriyle sinapslar aracılığı ile bağlantı kurmaktadır. Bir nöron öbür nöron ile binlerce sinaptik temasa sahiptir. Hasar gören nöronun tekrar çoğalma özelliği yoktur lakin sağlam kalan nöronların, sinaptik kontaklarını çoğaltarak hasar gören nöronun işlevini üstlenmesini sağlayabiliriz. Bilhassa serebral palside beyin hasarından sonra rehabilitasyonda, beyin plastistesini kullanmaktayız. Bu nedenle, beyin etkilenmesi ve hasarı olan çocuklarda erken rehabilitasyon ile daha hoş sonuçlar elde edilmektedir.”
ZEKÂSININ GELİŞMESİ İÇİN ÇEVREYİ DENEYİMLEMELİ
Bebeklerin genel gelişimlerine bakarak üstün zekâlı olup olmadıklarını anlamanın mümkün olmadığını savunan Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, ebeveynlere zekâ gelişimi konusunda şu tekliflerde bulundu:
“Bebeğin gelişimini, kaba motor, ince motor, şahsî toplumsal ve lisan gelişimi olarak dört kümede inceliyoruz. Zekâ bunların dışında, çok farklı bileşenleri ve tarifleri olan bir kavramdır. Bilindiği üzere 6 yaşından sonra, zekâ testleri olarak bilinen ‘WISC-R’ testi yapılabilmektedir fakat zekâyı ne kadar ölçtüğü tartışmalı bir mevzudur. Bu yüzden genel olarak birtakım özel durumlar için kanaat edinmek dışında zekâ testi kullanmıyoruz. Çocukları olan annelere teklifim, beynin ‘kullan ya da kaybet’ kuralına nazaran işlediğini bilmeleri. Kullanırlarsa güçlenir, kullanmazlarsa sinapslar (beyindeki hudut hücreleri ortasında bildiri alışverişini sağlayan irtibat noktaları) zayıflayarak ortadan kalkar. Bu nedenle çocuklarına sinapslarını çoğaltacak alanlar oluşturmak için, etrafını anlayıp deneyimlemesine müsaade vermek, neden- sonuç alakası ve tahlil bulmalarına, zorlanmalarına müsaade vermeleri gerekir.”
Beslenmenin de beyin gelişiminde değerli oranda tesiri olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Tülün Savaş Gürses, “Beslenme sorunları ve yetersiz beslenme, bilhassa erken çocukluk periyodunda nörogelişimsel geriliklere, öğrenme sorunlarına ve akademik başarıda düşmeye sebep olmaktadır. Bilhassa iyot, folik asit, vitamin eksikliği esansiyel yağ asitleri ve protein eksiklikleri, beyin gelişimini olumsuz etkilemektedir” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
hasta yatağı kiralama
