Kalp damar sağlıksızlıkları tüm dünyada ve ülkemizde en önde gelen vefat nedeni olmaya devam ediyor. O denli ki Türkiye’de her yıl 200 bin kişinin vefatına yol açıyor. Münasebetiyle kalp damar sağlıksızlıklarında erken teşhis yaşamsal değere sahip. Halk lisanında ‘anjiyo’ olarak söz edilen ve damarlarda darlık olup olmadığının tespit edilmesi için başvurulan ‘koroner anjiyografi’ de, teşhis yollarında ‘son nokta’ olarak yerini muhafazaya devam ediyor. Bunun nedeni ise damarların direkt görüntülenmesine ve gereksinim halinde birebir seansta tedavi için müdahaleye imkan vermesi. Acıbadem Taksim Sağlıksıznesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Turfan,koroner anjiyografinin hayat kurtaran bir teşhis tekniği olduğuna dikkat çekerek, “Üstelik günümüze dek geliştirilen teknikler sayesinde süreçler ağrısız ve acısız gerçekleştirilebiliyor. Damarların manzarası dakikalar, hatta saniyeler içinde alınabiliyor. Sağlıksızlar tıpkı gün olağan hayatlarına dönebilme talihine da sahip olabiliyorlar” diyor. Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Turfan, koroner anjiyografi hakkında en sık merak edilen 8 soruyu yanıtladı; kıymetli bilgiler verdi!
Koroner anjiyografi nedir?
En sık uygulanan kardiyolojik tetkiklerden biri olan koroner anjiyografi; kalbi besleyen koroner damarların görüntülenmesi sürecidir. Hayatımızı tehdit eden damar tıkanıklıkları bu prosedür sayesinde tespit ediliyor. Daralmış yahut tıkanmış olduğu belirlenen damarlar anjiyo sırasında balon yahut stentle açılabiliyor. Bu sayede sağlıksıznın şikayetleri ortadan kalkıyor, hayat kalitesi artıyor ve ömrü uzuyor.
Hangi meselelerde başvuruluyor?
Yapılan EKG, EKO ve efor testi üzere teşhis sistemlerinden çıkan sonuçlar mümkün bir damar tıkanıklığına işaret ediyorsa, koroner anjiyografi uygulanıyor. Süreç sonucunda damar tıkanıklığının olup olmadığı anjiyografi ile kesin olarak saptanıyor.
Koroner anjiyografi neden kıymetli?
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Turfan, kalp krizi sırasında yapılan koroner anjiyografinin ve akabinde uygulanan stentin hayat kurtarıcı olduğunu belirterek, “Damar açıklığı ne kadar erken sağlanırsa, sağlıksıznın hayatta kalma talihi da o kadar artıyor. Yapılan çalışmalarda; anjiyografi sonrası uygulanan stent tedavisinin kalp krizi haricinde, yaygın damar sağlıksızlığı ya da ana damar başlangıcında lezyonların varlığı üzere birtakım özel durumlarda ömrü uzatabileceği gösterilmiştir” diyor.
Kaç çeşit anjiyografi mevcut?
Günümüzde; klasik, tomografi ve MR ile çekilen anjiyografi olmak üzere 3 tip anjiyografiden faydalanılıyor. Hangi anjiyo usulüne başvurulacağına ise sağlıksıznın yaşına, kliniğine, taşıdığı risk ve yandaş faktörlere nazaran karar veriliyor. Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Turfan,düşük riskli olan sağlıksızlarda daha çok halk ortasında ‘kansız anjiyo’ yahut ‘sanal anjiyo’ olarak bilinen bilgisayarlı tomografi (BT) koroner anjiyografi prosedürünün tercih edildiğini vurgulayarak, “Girişimsel bir usul olmaması, klasik anjiyografiye nazaran daha düşük risk içermesi ve seçilmiş sağlıksızlarda neredeyse klasik anjiyografi kadar net bilgi vermesi nedeniyle günümüzde bilgisayarlı tomografiyle yapılan anjiyo sayısı giderek artıyor” diyor. Doç. Dr. Murat Turfan, “MR usulü de kalbin işlevleri ve yapısı hakkında bize net bilgi veren, kimi durumlarda altın standart olan bir yol. Hem kalp işlevlerini hem de kalp damarlarını incelemek istediğimizde kardiyak MR ve MR anjiyografi tercih edilen yöntemdir” bilgisini veriyor.
Koroner anjiyografi nasıl uygulanıyor?
Klasik anjiyografi: Özel laboratuvar ortamında ve çoklukla lokal anestezi altında gerçekleştirilen koroner anjiyografide el bileğinden ya da kasıktan damar yolu açıldıktan sonra, ince bir plastik kabloyla kalp damarlarına ulaşılıyor. Akabinde görünür hale gelmeleri için damarlara ‘kontrast madde’ olarak isimlendirilen özel bir ilaç enjekte ediliyor. Damarlar farklı açılardan görüntülenerek, tıkanıklık olup olmadığı belirleniyor. Sıhhatsiz kasıktan yapılan anjiyografilerde en fazla 6 saat, bilekten yapılan süreçlerde en fazla 3 saat, stent ya da balon uygulandığında bir gece sonra taburcu oluyor. Lakin süreçle ilgili olağan dışı bir durum olursa, bu müddet uzayabiliyor. Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Turfan,son yıllarda el bileğinden anjiyonun daha çok uygulanmaya başlandığına dikkat çekerek, “Bunun nedeni ise daha az komplikasyon riski, daha konforlu süreç ve süreç sonrasında sağlıksıznın olağan yaşantısını daha az etkilemesidir” diyor.
Koroner BT anjiyografi: Koroner (bilgisayarlı tomografi) anfiyografi;kalbimize kan sağlayan damarları görüntüleyen bir tomografidir. Bu teknikte kalbin ve kan damarlarının imgelerini sağlamak için güçlü bir x ışını kullanılıyor. Öncelikle ele yahut kola damar yolu yerleştiriliyor. Sağlıksıznın BT aygıtının içine uzanması isteniyor. Akabinde damarlar 5 saniye kadar kısa bir müddet içinde görüntüleniyor. Tüm süreçlerin tamamlanması ise biraz daha uzun sürüyor.
İşlem sonrasında nelere dikkat etmek gerekiyor?
Klasik koroner anjiyografinin yapıldığı gün, kontrast unsurun bedenden atılması için bol bol su içmek ve istirahat etmek gerekiyor. Bilhassa kasık bölgesi kullanılan sağlıksızlar başta olmak üzere, 24 saat araç kullanılmaması değer taşıyor. Kasıktan yapılan anjiyolarda, kasıktaki kılıf çekildikten sonra 6 saat boyunca kum torbasıyla baskı uygulanıyor, bu mühlet içinde bacağın oynatılmaması isteniyor. Bilekten yapılan süreçlerde de 2 gün boyunca ağır kaldırmamalı ve spor yapılmamalı. BT anjiyografide ise rastgele bir tomografi tetkikinden farklı süreç yapılmadığı için inceleme sonrasında çabucak olağan hayata dönebilen sağlıksıznın yalnızca çokça su içmesi kâfi geliyor.
Koroner anjiyografi riskli bir yol mi?
Kalp ve kan damarları üzerinde yapılan birçok prosedürde olduğu üzere, koroner anjiyoda da X ışınlarından radyasyona maruz kalınıyor. Lakin önemli komplikasyonlar tüm anjiyografi usullerinde çok az durumlarda gelişiyor.
Hangi prosedür, hangi sağlıksızya uygulanabiliyor?
Klasik koroner anjiyografi her sağlıksızda uygulanabilen bir formül. BT koroner anjiyografi usulü klasik anjiyografiye göre daha süratli müddette tamamlanıyor. Ayrıyeten invaziv değil, yalnızca damar yolu açılması kâfi oluyor ve görece komplikasyon riski de daha düşük seviyede. “Ancak bu avantajlar, formülün herkes için uygulanabileceği manasına gelmiyor” ikazında bulunan Doç. Dr. Murat Turfan, şöyle devam ediyor: “Bilinen koroner arter sağlıksızlığı, bilhassa de stent tedavisi olan sağlıksızlarda, özel durumlar haricinde, bu metoda başvurulmuyor. Uygun olan sıhhatsiz kümesi; koroner arter sağlıksızlığı için yüksek riskli olmayan, morbit obez ve aritmi üzere çekim kalitesini engelleyecek durumu olmayan bireylerdir. BT anjiyografi yolunu daha çok düşük riskli olan sağlıksızlarda tercih ediyoruz”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı<br>
steroid satın al
